Et tơplih hơnăn kơ bơngai Ê Đê
Chủ nhật, 01:00, 28/02/2021

VOV4.Bahnar - Bơngai Êđê tơ\ Tây Nguyên đei băt truh jing hơdrung bơngai đei um ai joh ayo\ kăp g^t, đei đon bơnôh tơpôl pơlei pơla tơnăp, tơdrong mă noh đei tơbang kiơ\ khôi juăt păng tơdrong erih rim năr kơ đe xư. Mă kăl, adrol kơ pơgơ\r rim tơdrong yă kiơ kăp g^t kơ pơlei pơla, unh hnam, kơtum kơto\ng noh athei pơgơ\r xoi tơbeh vă apinh Yang hơpang axong ‘mơ\i noh pơtơm pơgơ\r et xa. Đơ\ng xơ\ truh dang ei, bơ\n kơtơ\ng lơ găh tơdrong et krao hơnăn, oei et tơplih hơnăn noh hu\i kơ mơ\ng.

Minh năr blu\ng xơnăm, hnam rôm kơ Amí Quang tơ\ pơlei Ako\ Dhông, plei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Đăk Lăk jing rơ ông rơ ang xo# xôn, kơlih tơ\ âu vă je# pơgơ\r tơdrong et xa kăp g^t, noh et krao hơnăn păng et xoi kơ jơhngơ\m jăn pran ăn rim bơngai lơ\m unh hnam. Hơnơ\ng et krao hơnăn noh ‘măn ăn đe hơ ioh ‘nao rơneh, mă lei et tơplih hơnăn noh kăp g^t, jing tơplih hơnăn ăn Amí Quang. Adrol ki, Amí Quang đei hơnăn păng kơto\ng nai, cho\ng mă pơmai hưch păng oei klo bơngai Êđê, noh ‘meh vă gơh io\k hơnăn kơto\ng kơ bơngai Êđê vă tơguăt kơjăp hloh păng đei jơhngơ\m pran vă vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ juăt jue kơ bơngai Êđê, tơdrong jang mă pơmai lăng tơg^ păng lu\ lăp.

Đơ\ng pơgê hrôih, rim tơdrong hlôi đei hơmet đang, hnam đei pơ ‘nguaih bot ‘lơ\ng rơgoh, rim bơngai hăt hot tơgu\m đe kră hơmet tơmam xoi tơbeh. Hơdruh tơdăm noh cho# xik tơm, tuh đak;  đe dro\ ‘nglo ‘lo\ xơnăm noh [uh nhu\ng, hơmet tơmam xoi tơbeh; đe pơmai oh pai tơ[ăng xa.

Ăh tơmam xoi tơbeh (đei 1 pôm ier ơ\p, 1 pơnhan por, 1 pơnhan xik) hlôi đei hơmet đang noh xoi tơbeh pơtơm. Hăm tơdrong bơ\ng pang đơ\ng rim bơngai, pơjâu xoi kơ yang hơvơn Amí Quang truh tơ oei ăh jih păng pơtơm krao yang hăm nơ\r xơkat: “Xơnăm xo đ^ hloh, xơnăm ‘nao truh; Amí Quang đei nhu\ng tơ\ hơla, đei ier tơ\ kơpal, hăm tơdrong hơpơi ‘meh rim tơdrong gơh hiôk hian, grăng pran; xơnăm ‘nao xơnêp xơnoa, đei yua lơ. ‘Năr âu hăm tơdrong bơ\ng pang đơ\ng kon xâu, kơtum kơto\ng ‘nho\ng oh Amí Quang gô đei hơnăn krao ‘nao noh H’Kjăp Niê. ‘Meh vă đe yang hơpang drơ\ng nơ\r ăn Amí Quang gơh yua hơnăn ‘nao H’Kjăp Niê. Đơ\ng dang ei truh ning nai kơnh axong ăn kơ hăp jơhngơ\m jăn pran, jang xa đei yua lơ, unh hnam tơno\, kon hơ ioh xơnêp xo# xôn…”. Ăh et xa pơtôch, đơ\ng dang ei, rim bơngai lơ\m unh hnam gô krao Amí Quang hăm hơnăn ‘nao noh H’Kjăp Niê.

Pơjâu xoi tơbeh noh Ae H’Nhem tơ\ pơlei Sút, xăh Ea Pốk, apu\ng Chư\ M’gar, dêh char Đăk Lăk ăn tơbăt, kiơ\ khôi kơ bơngai Êđê, âu jing minh khôi kăp g^t, athei xoi tơbeh apinh yang hơpang ‘mơ\i noh mă gơh tơplih hơnăn ‘nao. Lơ\m xơnăm ‘nao âu, Amí Quang hlôi hơpơi đei minh hơnăn ‘nao noh H’Kjăp hăm tơdrong kăp g^t: kl^ng jăng păng kơjăp. 

Đơ\ng ro\ng kơ et krao hơnăn, pơjâu xoi tơbeh jơhngơ\m jăn ăn unh hnam pơmai H’Kjăp. Tơdrong xoi tơbeh đei 2 apăng kiơ\ jơva ch^ng chêng, hơgơ\r pơdreh. Adrol hloh noh xoi tơbeh ăn yang hơpang, yă [ok dơnơm păng dôm bơngai hlôi hiong, tơroi păng hơvơn đe xư vih atu\m et xa hăm unh hnam. Găh et xa mă 2 noh ‘măn ăn bơngai đei xoi tơbeh jơhngơ\m jăn. Tơmam xoi đei nhu\ng, đak plui, mo\ng ‘măn xik păng kong. Tơdra ch^ng chêng đei pơdreh ang bang, pơjâu xơkat thơ thâu ăn tơm hnam, rim bơngai lơ\m kơtum kơto\ng ‘nho\ng oh; rim bơngai đei [ot kong vă hơ ‘nhăk ăn tơdrong pu\n ai. Pơtôch tơdrong xoi tơbeh noh rim bơngai atu\m băl et xa tôm hơdr^ng cho# xik tơm.

‘Nguaih kơ tơdrong pôk pơ ư, tơbang đon bơnôh kăp g^t ku\p yom đơ\ng tơm hnam hăm kơtum kơto\ng ‘nho\ng oh, et xoi jơhngơ\m jăn kơ bơngai Êđê oei tơ[ôh tơdrong pơdro\ng jơnap, jang xa đei yua lơ kơ rim unh hnam. ‘Nâu jing ‘măng vă rim bơngai lơ\m kơtum kơto\ng tơjra#m hơku\m hơpeh hơpong dih băl. Mă kăl xơnăm âu, tơm hnam hơvơn lơ bôl boăl đơ\ng ataih je# vih ako\m et xa, đe xư adoi lăp kơ đon [ơ\t đei ako\m hơlen băt găh tơdrong joh ayo\, khôi juăt kơ bơngai Êđê tơ\ Tây Nguyên.

Lan chih păng rapor

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC