VOV4.Bahnar - Duh nhen minh [ar kon kông nai tơ\ Tây Nguyên, bơngai Sê Đăng tơ\ Đăk Lăk đei lơ tơdrong ako\m joh ayo\ kăp g^t, lơ\m noh hơdăh hloh noh et xo\ng [a ‘nao. Tơdrong et xa âu đei kon pơlei pơgơ\r tro\ ăh ‘năr blu\ng kơ xơnăm ‘nao, hơvơn lơ tơmoi păng kon pơlei tơ\ tơring truh ako\m. ‘Nâu jing ‘măng vă kon pơlei pôk bơnê kơ plenh teh, apinh ăn pơyan jang đei yua lơ [a hơ[o, đei tơdrong erih ph^ tơto\ dơno\ ‘lơ\ng.

Et xo\ng [a ‘nao jing tơdrong et xa kăp g^t hloh kơ bơngai Sê Đăng tơ\ Tây Nguyên. Rim xơnăm, đơ\ng ro\ng kơ kăt [a, gơ\ hơ[o đang, bơngai Sê Đăng pơtơm pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao. Adrol ki, et xo\ng [a ‘nao hơnơ\ng đei pơgơ\r lơ\m minh [ar năr, hăm lơ khôi xoi tơbeh kơ yang hơpang.

Yă Nôu Đi tơ\ pơlei H’Ring, xăh Ea H’Đing, apu\ng Chư\ M’gar, dêh char Dak Lak ăn tơbăt, bơngai Sê Đăng mă lơ erih xa tơ\ apu\ng Đak Tô, dêh char Kon Tum. Adrol kơ xơnăm đei jơnei, phơ pho\ đe năm erih jang xa tơ\ dêh char Đăk Lăk. Mă oei tơ\ yơ, khôi kră xơ\ kơ kon pơlei pơtoi đei vei răk, lơ\m noh đei et xo\ng [a ‘nao jing kăp g^t hloh. Yă Nôu Đi duh ăn tơbăt, adrol ki kon pơlei hơnơ\ng pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao lơ\m rim unh hnam:  “Et xo\ng [a ‘nao adrol hloh noh io\k [a ‘nao kăt kơ pơyan jang tuh lơ\m xum đang kơ noh peh io\k phe pai por, ăh por x^n noh axong ăn rim ‘nu bơngai minh kơđôp por, axong tôm ăn ‘nho\ng oh kơtum kơto\ng ataih je# truh et xa hăm unh hnam. Unh hnam cho# xik tơm ăh tong ane# hnam, jong tơ[ăng ‘nhot hơvơn tôm ‘nho\ng oh truh et xa, atu\m băl et tơdrô ge [âu phu ‘lơ\ng hloh păng xo\ng por ‘nao, tôn ching chêng atu\m et hơxuang xo# lơ\m ‘năr noh. ‘Năr mă noh tơ ‘ngla hnam [uh nhu\ng, ier, ‘nhe\m kơne păng ‘nhot bri jong ăn tơmoi truh et xa hăm unh hnam’.

Khei năr pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao kiơ\ kơ rim tơring. Hăm bơngai Sê Đăng tơ\ pơlei H’Ring, xăh Ea H’Đing apu\ng Chư\ M’gar, dêh char Dak Lak noh io\k năr 1 khei 1 rim xơnăm. ‘Nâu jing tơdrong ako\m atu\m kơ pơlei pơla, jing ‘măng vă rim unh hnam hơmet xik tơm ‘lơ\ng hloh, [uh por prung, [uh ‘nhe\m tơgop hăm pơlei pơla pơgơ\r et xoi. Rim unh hnam ‘nhăk tơmam xa hơko\m tơ\ hnam hơku\m kơ pơlei, atu\m hăm kră pơlei xoi tơbeh păng hơvơn yang hơpang vih xo\ng [a ‘nao. {ok Pê H’Nem, kơdră pơlei H’Ring, xăh Ea H’Đing, apu\ng Chư\ M’gar ăn tơbăt: Tơmam xoi tơbeh kơ yang hơpang lai yơ duh đei ‘nhe\m nhu\ng, ‘nhe\m kơne, por pai đơ\ng phe ‘nao kăt. Tơmam xoi tơbeh kơ plenh teh athei đei kơ\l nhu\ng ‘lơ\ng hloh păng ưh gơh kơ[ah ‘nhe\m kơne: “Tơdrong kăp g^t kơ et xo\ng [a ‘nao kơ bơngai Sê Đăng noh ăh je# tôch xơnăm [ơ\t kon pơlei kăt [a, hơ[o đang, tăh tôm tơmam âu lơ\m xum. ‘Năr noh tôm kon pơlei ako\m tơ\ hnam hơku\m, pơma dơnuh găh tơdrong io\k hơdre\ch [a lơ plei, dăh mă ưh. Kon pơlei pơđăp găh pơyan jang xa kơnh vă choh pơtăm thoi yơ mă đei yua lơ, choh pơtăm khei mă yơ tro\, khei mă yơ ưh, mưh pơtăm ưh kơ tro\ khei năr pơyan jang noh kơnh xem bri, kơne phă pơrăm”.

Đơ\ng ro\ng kơ kră pơlei xoi tơbeh, tôn ching chêng, khul hơxuang pơdăh tăp dăr gơ\ng, kră pơlei hơvơn tơmoi truh et xik tơm, xa dôm tơmam xa mă kon pơlei pơtruh et xa. Tôm kon pơlei atu\m băl et xa tăp dăr xik tơm, pơma dơnuh, tơroi kơ dôm hơdre\ch ‘long pơtăm, trong pơm jang tơnăp lơ\m xơnăm, vă xơnăm kơnh băt trong chă rơih hơdre\ch ‘lơ\ng tro\ [lep hăm teh, hơyuh plenh kơ tơring, pơyua lơ ăn unh hnam. Năm ako\m et xo\ng [a ‘nao kơ bơngai Sê Đăng, A Hinh chơt hơ iă pơ ư pơ ang găh tơdrong juăt jue joh ayo\ kon kông po: “Et xo\ng [a ‘nao, kiơ\ kơ bơngai  Sê Đăng noh jing tơdrong et xa tih păng xo# xôn. Mă mônh noh vă kon pơlei tơguăt dih băl, mă [ar noh vă vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ ‘lơ\ng ro\ kơ kon pơlei Sê Đăng. Inh ‘meh vă tơdrong et xa âu pơtoi đei vei răk păng pơgơ\r rim xơnăm. Hơdruh tơdăm nhôn [ôh xo# kơ đon păng kăp g^t hăm tơdrong et xo\ng [a ‘nao. ‘Nâu jing ‘năr tôm ‘nho\ng oh lơ\m pơlei ataih je# đei ‘măng chă tơjra#m băl, thơ thâu băl dôm tơdrong ‘lơ\ng ro\ lơ\m xơnăm ‘nao’’.

Kiơ\ kơ [ok Pê Choar, {^ thư chi [o# pơlei H’Ring, xăh Ea H’Đing, apu\ng Chư\ M’gar, dêh char Dak Lak ăn tơbăt, adrol ki, bơngai Sê Đăng hơnơ\ng pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao lơ\m unh hnam đe\ch. Unh hnam yơ kăt [a đang noh pơgơ\r et adrol, unh hnam yơ kăt đang đơ\ng ro\ng noh pơgơ\r et đơ\ng ro\ng. Unh hnam đei [iơ\ noh [uh [ar pêng to\ nhu\ng, unh hnam ưh ke\ đei noh [uh ier păng ‘nhe\m ‘nhot chă hơnguang đơ\ng bri. Mă pơgơ\r et tih dăh mă ie\ adoi xo# xôn ngăl: “Adrol ki et xo\ng [a ‘nao noh đơ\ng ro\ng kơ kăt yua đang [a hơ[o tơ\ mir, pơyan jang tôch, pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao pơtơm đơ\ng khei 11 truh tơ\ khei 12. Et xo\ng [a ‘nao kiơ\ rim unh hnam, ‘năr âu et tơ\ unh hnam âu, tơning et ăh unh hnam to. Tơmam xa đei pai lơ\m ‘năr et xo\ng [a ‘nao kiơ\ kơ rim unh hnam. Đe chă hơvơn ‘nho\ng oh tơ\ pơlei ataih je#, atu\m truh et xa hăm unh hnam. Noh jing et xo\ng [a ‘nao hăm dôm unh hnam đei [iơ\. Dôm unh hnam ưh ke\ đei noh pơgơ\r et ie\ hloh, adrol kơ pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao, noh đe chă năm pe\ ‘nhot bri, năm chă hơnguang kon bri, chă yâu ka, rôp k^t. Ăh đei tơmam bơih noh đe xư pơtơm pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao’’.

Mă pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao tơ\ rim unh hnam dăh mă pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao atu\m kơ pơlei pơla, noh adoi jing khôi juăt ‘lơ\ng ro\ kơ kon pơlei Sê Đăng. Um ai joh ayo\ âu tơbang tơdrong [lo\k bơnê kơ plenh teh hlôi pơm trong hiôk vă kon pơlei pơm jang xơđơ\ng, tơdrong erih ph^ tơto\. Atu\m hăm noh, kiơ\ đơ\ng tơdrong pơgơ\r et xo\ng [a ‘nao roi hơto\k tơdrong tơguăt tơguăl lơ\m pơlei pơla păng trong jang hiôk tơre\k ako\m tơbôl hăm tơmoi ataih je#.

Lan chih păng rapor