VOV4.Bahnar - Dôm hơdrung bơngai kon kông tơ\ Tây Nguyên đei lơ tơmam xa ‘lơ\ng kăp g^t. Mă lei vă pơjing đei tơdrong kăp g^t noh, ‘nguaih kơ tơdrong rơgei đơ\ng “bơngai pai xa” oei đei trong pơkăp adro#, noh jing dôm tơmam pai atu\m kăp g^t, Pơtih nhen, hăm bơngai M’Nông tơ\ Đak Nông, ăh pai tơ[ăng tơpu\ng, noh ưh gơh kơ[ah hla Hyao.
Hla Hyao bơngai M’nông krao noh hla Rnhao, oei bơngai Ê đê krao hla Yao. Hăm bơngai M’nông lơ\m dôm tơring kơ dêh char Đak Nông, vă pai tơpu\ng ‘lơ\ng [âu phu juăt jue noh hla Hyao athei kho\m mă đei.
Tơpu\ng kơ bơngai M’nông hơnơ\ng đei pai lơ\m go\ [u\ng tih ăn tôm unh hnam atu\m chă xa. Tơ[ăng xa âu đei lơ tơmam lu\k lơ\k pai atu\m, tro\ [lep hăm bơngai 'lo\ păng hơ ioh hloi. Dôm tơmam pai tơpu\ng duh gơh tơplih kiơ\ tơdrong lăp dăh mă kiơ\ kơ [ơ\r bơngai pai, io\k tơmam 'nhot 'nhe\m hlloi kiơ\ kơ pơyan. Pơtih nhen 'nhot noh hla [ep, tơ 'mơ\ng hre dăh mă tơ 'mơ\ng tơyăn, tôl, pơkao tơyăn 'nâu nai hia...
Dôm kơloăi 'nhe\m pơlơh băl vă pai tơpu\ng noh 'nhe\m nhu\ng, kơting nhu\ng, 'nhe\m rơmo, 'nhe\m ier... Mă lei, ưh gan đei bơngai băt pai tơpu\ng tro\ kiơ\ bơngai M’nông noh athei năm tơ\ mir, tơ\ bri chơ chă đei hla Hyao.
Tơm Hyao hơnơ\ng hon ăh hơla tơm 'long tih nai, phơ pho\ hon rok gam lơ\m dôm tơm 'long nai. Hơdre\ch hla âu đei um vă nhen hla 'nhot [ep, hla kơnhă nhen hla pơlâu. Hla 'ngam, [âu phu. Bơngai M’nông rơih pe\ dôm hla kră vă 'măn pai tơpu\ng.
Găh tơdrong yua hla Hyao lơ\m tơpu\ng kơ bơngai M’nông duh kăp g^t. Gơh yua hla hơdrih dăh mă hla kro, kơlih bơngai M’nông đei khôi juăt xa tơpu\ng lơ\m 'măng xo\ng xa rim năr noh hơnơ\ng răk 'măn hla Hyao kro lơ\m hơdra tơnuh unh. Mă lei, tơdrong pai tơ[ăng xa hăm hla hơdrih noh tơ[ăng xa 'ngam, 'lơ\ng păng [âu phu hloh.
Hla Hyao 'măn peh atu\m hăm pu\k phe. 'Nâu đei lăng jing tơmam kăp g^t hloh kơ tơ[ăng tơpu\ng; adro# kăl đơ\ng 5 - 10 to\ hla Hyao peh atu\m hăm phe hlôi tong rơmuơn le# hrăng đak. Phe păng hla đeo\i peh lơ\m hơpuơ\l tih, peh mă he\ch, hrơ hrâu hăm dih băl.
Kiơ\ bơngai M’nông, phe peh he\ch rơ 'muk, noh tơ[ăng xa roi 'lơ\ng nham. Lơ\m tơpu\ng, đơ\ng ro\ng kơ pai đak kơdơ\k, tăh 'nhe\m, 'nhot, tăh [oh [ôk ngok đang noh pơtơm io\k pu\k phe hlôi peh he\ch hăm hla hyao (Rnhao) lu\k lơ\k hăm đak đang kơ noh tuh hơda lơ\m go\ tơ[ăng. Pu\k phe 'măn vă tơpu\ng ăn tơmam xa, oei hla Hyao noh pơm ăn kơ 'nhot 'nhe\m tenh kl^, rơmuơn, pơm ăn tơ[ăng xa jing 'lơ\ng kăp g^t tơpu\ng juăt jue.
Lan chih păng pơre nơ\r
Viết bình luận