J^
xoang ‘no\h j^ 1 tơ drong j^ đei [o#h lơ tơ\ dôm bơ ngai hơ nơ\ng athei bơ\
jang lơ\m an^h ‘me# ‘mach, bru\ih brăm…. J^ hơ met tôch kơ hơ nat păng ku\m
[ônh kơ đei j^ hơ lơ\k hơ le, đei hloi lơ tơ drong j^ ư\h kơ hiôk, nhen: j^
kơ\l, hơ nơ\k, kơ ch^l mu\h… pơm ư\h kơ ‘lơ\ng tru\h tơ drong ar^h sa bơ ngai
j^. Mă lei, j^ xoang gơ\h tang găn tơ
dăh bơ\n băt hơ dăh găh sư. Tơ drong tơ roi “ Jơ hngơ\m pran - Tơ drong ar^h”
năr ‘nâu, nhôn tơ roi găh trong hơ met j^ hơ lo\ng vă tang găn j^ xoang.
J^ xoang ‘no\h j^ tơ drong rim pơ lo#h rơ hơi đơ\ng xoang
le\ch tơ\ lơ\m mu\h đei j^ dăh mă pơ ‘nge\h, đu\h tơ\ng, pơm ư\h kơ hiôk ăn kơ
bơ ngai j^. J^ pơ tơm đei [o#h blu\ng hăm kơ se\h, hơ nơ\k, j^ ư\h kơ su\k đei
hloi j^ kơ\l, j^ đon, j^ pơ ko\ih hơ lo\ng. ‘Nâu j^ tơ drong tơm pơm ăn kơ bơ
ngai j^ [ônh kơ hơ vơ\l hăm dôm tơ drong j^ nai kơ na đei đon tơ che\ng pơm pơ
hơi păng chă hơ met kơ d^h tơ\ hnam. Tơ drong ‘nâu ku\m tơ blang hơ dăh yua kơ
kiơ vă rim răih bơ ngai j^ năm tơ\ hnam pơ gang khăm j^ xoang adoi hlôi tơ pl^h
jing j^ de#h, hơ met tôch kơ mơ mat.
Kiơ\ kơ [ak si joăt hơ met j^ găh Đon Mu\h Hơ lo\ng tơ roi tơ
băt: “ Đei lơ tơ drong tơm pơm ăn j^ xoang, mă lei kiơ\ dăr hơ len lăng đơ\ng
bơ ngai j^ năm khăm tơ\ hnam pơ gang ‘no\h j^ xoang vă rim răih đei [o#h đơ\ng j^ mu\h hơ lo\ng
pơ dui đunh yua đơ\ng ư\h kơ đei hơ met klăih đ^ kơ na j^ tơ pl^h jing j^ xoang
de#h. Đơ\ng 1 khei ‘năr, j^ gô đei [o#h tơ\ măt: nhen j^ [rê tơ\ măt, pơ ‘nge\h
đu\h măt, j^ pơ ‘nge\h tơ\ ‘ngok, j^ ‘ngok… Đ^ đăng dôm tơ drong đei [o#h j^ âu
adoi pơm krê hơ mơt, trong hơ met j^ ‘no\h j^ răih păng yua pơ gang khang sinh
liêu kơ tang, pơm ư\h kơ ‘lơ\ng tôch t^h tru\h jơ hngơ\m jăn tơ\ ro\ng âu
kơnh”.
Hơ met lăng j^ păng hơ met j^ xoang ‘no\h j^ athei mă hơ drin
đơ\ng bơ ngai j^. J^ ư\h kơ ke\ klăih hloi mă gô j^ hơ lơ\k hơ le lơ ‘măng tơ
dăh bơ ngai j^ ư\h kơ pơm kiơ\ tơ drong kăl hơ met păng hơ met mă klăih hloi.
Kơ l^h thoi no\h, vă tang găn j^ xoang, rim ‘nu bơ\n kăl kơ tang găn păng hơ
met hro#ih ư\h đei j^ hơ nơ\k. Gơ\h bet bơ\ng j^ hơ nơ\k rim sơ năm, ôp ti hơ
nơ\ng, mă loi ‘no\h j^ đơ\ng ro\ng rôp ti hăm bơ ngai nai. ‘Ne\ le# tơ drong kơ
ch^l mu\h pơ dui đunh, hơ met tơ tom păng [lep trong. Ling lang vei tơ no\ lơ\m
pơ yan tơ ngie\t, mă loi ‘no\h j^ tơ\ hơ ko, kơ tơ\h păng mu\h. Yua che gom
mư\h năm le\ch tơ\ ‘ngoăih ư\h khan lăp vei tơ no\ đei mu\h mă oei tang găn tơ
drong tơ gar mơ\t đơ\ng ‘mui, pơ rang. Yua đak [o\h vă pơm rơ go\h hơ ne\nh,
[ơ\r tơ\ pơ gê đơ\ng ro\ng iung đơ\ng tep păng tơ\ kơ gơ măng hơ drol kơ vă
tep, ôp mu\h vă hoei kơ j^. Dôm bơ ngai đoa j^ dôm tơ drong j^ găh đon mu\h hơ
lo\ng athei ‘ne\ kơ gan huch [ier hơ lăk yua kơ ‘no\h j^ tơ drong tơm pơm ăn
đei [o#h j^ xoang mu\h yua đơ\ng dôm se\ch lơ\m mu\h đei pơ ‘nge\h j^. ‘Ne\ kơ
gan ngôi tơ je# hăm an^h đei hơ mơt kơ pơm ăn [ơm ư\h kơ ‘lơ\ng tru\h trong dui
jơ hngơ\m, nhen: kial, ‘mui, ‘nhui hơ\t hla, ‘nhui nhang tơ pu\h mur, ‘nhui
gre….Athei năm tru\h tơ\ rim hnam pơ gang vă đei khăm j^ hloi ư\h đei [o#h pha
đơ\ng j^ xoang. ‘Ne\ kơ răt kơ d^h pơ gang vă hoei kơ đei [o#h j^ roi kơ ne#
pơm krê hơ mơt ăn kơ d^h kâu.
Mă kăl hlo\h, rim ‘nu bơ\n kăl athei vei lăng jơ hngơ\m jăn
ăn kơ d^h kâu hăm trong pơ jing cham char ar^h pran jăng, hơ to\k loi dơ\ng tơ
drong pran hăm trong so\ng sa, pơ dơ\h ngôi tro\ [lep. Hăm hơ io\h ‘no\h dôm tơ
drong tơm âu roi kăl athei đei pơm kiơ\ hlo\h dơ\ng yua kơ tơ drong pran đơ\ng
hơ io\h oei tam mă ke\, [ônh kơ đei j^ găh trong dui jơ hngơ\m. Khăm j^ hơ
nơ\ng 6 khei 1 ‘măng ‘no\h j^ trong tang găn j^ ‘lơ\ng hlo\h.
Thuem tơ blơ\
Viết bình luận