VOV4.Bahnar - Hơ anơ\k đak to\h ‘no\h j^ tơ drong đak to\h blai lơ\m trong dui jơ hngơ\m pơm ăn kơ nge dui jơ hngơ\m mơ mat, gô pơm ăn kơ te\ch jơ hngơ\m hơ [ra\p. Tơ drong hơ nơ\k kơ đak to\h âu đoa tơ [ơ\p de#h lơ\m tơ drong ar^h sa, tơ dăh nge ư\h kơ đei hơ met pơ ‘lơ\ng hre\nh, tơ tom gô pơm ăn krê hơ mơt tru\h hơ kâu jăn.

   Yua đơ\ng hoan kơ\l păng 1,2 tơ drong lơ\m hơ kâu tam mă vơ\ tôm kơ na hơ io\h ie\, mă loi ‘no\h j^ nge ‘nao rơ ne\h đoa đei hơ ‘nơ\k đak to\h. Mă loi ‘no\h, hăm nge to\k bo\k đei 1,2 tơ drong j^ nhen: nge rơ ne\h ư\h kơ tôm khei, nge dreng hơ kar, dui jơ hngơ\m ư\h kơ jăng… {ak si chuyên khoa II Hoàng Ngọc Anh Tuấn, Kơ dră khoa hơ met hơ io\h j^ păng nge ‘nao rơ ne\h, Hnam pơ gang Đa khoa de#h char Dak Lak tơ roi tơ băt: Hăm 1 ‘nu hơ io\h đei hơ ‘nơ\k đak to\h, tơ drong dui jơ hngơ\m ư\h jăng tôch kơ krê hơ mơt păng gô hơ nhăk tru\h lôch ư\h kơ tom băt. Sơ năm 2015, khoa hlôi sơng io\k dang 5 ‘nu nge đei hơ ‘nơ\k đak to\h…

Tơ dăh hơ io\h to\k bo\k mo\m dăh mă đơ\ng ro\ng kơ mo\m ư\h kơ ê hie\n de#h, hơ [răp, nhâm hơ drăi hloi, kơ plăh do\h đak to\h lơ\m mu\h, [ơ\r hơ io\h gô blai le\ch, hơ kar dreng drao, hơ kâu rơ muăn đ^ dăh mă gơ\ ‘no\h athei tơ che\ng hloi  tru\h tơ drong hơ io\h đei hơ nơ\k đak to\h. Kơ plăh âu, ư\h kơ gơ\h ba hơ io\h năm tru\h tơ\\ hnam pơ gang hloi mă kăl kơ hơ met mă hre\nh vă hơ io\h hoei krê hơ mơt.  

Ăn hơ io\h [^ch kơ mu\ brum lơ\m tơ pang ti păng kơ ko\ng ti găh ‘ma, yua tơ pang ti tu\r bre\ păng hre\nh 5 ‘măng tơ\ kơ du\ ro\ng hơ io\h vă tu\n đak to\h le\ch trong dui jơ hngơ\m. Tơ dăh hơ io\h oei dui jơ hngơ\m mơ mat, hơ [răp ‘no\h ăn hơ io\h [^ch đang tơ\ hơ nă hơ răng, yua 2 hơ nglâu tơ hlâu păng to\k bo\k kơ t^t mă bre\ 5 ‘măng tơ\ to\k bo\k hơ la kơ ting kơ tơ\h, hơ la trong tơ [ư\h 2 păh to\h dang 1 tru\h 2 cm. Pơm hơ lơ\k hơ le 5 tru\h 6 ‘măng ding tru\h mư\h hơ io\h đei [o#h dă [iơ\, hơ kar [reo hơ lơ\k dơ\ng. Đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h, pơm rơ hơi trong dui jơ hngơ\m hăm trong yua [ơ\r hiup lơ\m mu\h, [ơ\r hơ io\h, hiup mă hơ len bơ\n đak to\h oei đom tơ\ hơ lo\ng păng mu\h roi hre\nh roi ‘lơ\ng. Hiup [ơ\r hơ drol, mu\h đơ\ng ro\ng. Tơ dăh le# hiơ\, đak to\h gô mơ\t lơ\m trong dui jơ hngơ\m pơm ăn kơ ch^l trong dui jơ hngơ\m. Hăm hơ io\h đei [o#h kơ te\ch jơ hngơ\m, gơ\h pơm hơ dai dôm trong kơ pal păng tơ hlu, ‘mo\m mu\h [ơ\r hơ io\h tơ hlu tơ mơ\t ding tru\h kơ tơ\h đưk tơ\ kơ pal. Đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h ba hloi hơ io\h năm tru\h tơ\ hnam pơ gang tơ je# hlo\h vă đei hơ met tơ tom.

{ak si chuyên khoa 2 Hoàng Ngọc Anh Tuấn, Kơ dră khoa hơ met hơ io\h j^ păng nge ‘nao rơ ne\h, hnam pơ gang đa khoa de#h char Dak Lak tơ roi tơ băt dơ\ng: Dôm tơ drong hlo#h vao âu rim đe bơ ngai me\ athei băt păng dôm bơ ngai jang tơ drong jang pơ gang athei tơ roi tơ băt jơ\p jang găh tơ drong ‘nâu, vă ve\h ver tơ [ơ\p [ơm dôm tơ drong hmach đei [o#h….

‘Ngoăih kơ tơ drong băt kơ jăp hlo#h vao hơ met blu\ng a mư\h hơ ioh đei hơ nơ\k đak to\h, rim đe me\ [a\ ku\m athei băt tru\h:

- Ư|h kơ gơ\h ăn kơ nge mo\m răh tep răh.

- ‘Ne\ hơ nul hăm hơ io\h mư\h to\k bo\k mo\m, pơm ăn hơ io\h hie\k [ônh kơ hơ nơ\k.  

- Mư\h ăn mo\m athei pôk nge mă hiôk, athei ăn nge mo\m pơ ‘lơ\ng păh lăp, ‘ne\ kơ hăt hot.

- Mư\h hơ io\h hie\n dăh mă nhâm athei pơ dơ\h kơ mo\m hloi.  

- Tơ dăh [o#h đak to\h me\ le\ch lơ de#h hnang, bơ ngai me\ gơ\h yua 2 hơ nglâu ti tơ kep [iơ\ hơ to\ng găn đak to\h le\ch.  

- Đơ\ng ro\ng kơ nge mo\m ph^, ‘ne\ dan hơ io\h [^ch hloi ma\ athei pôk pơ dơ\ng, vă hoei kơ hơ nơ\k đak to\h, ro tơ plơ\ đơ\ng ro\ng kơ mo\m.

Thuem tơ blơ