VOV4.Bahnar - Ư|h kơ gơ\h kơ tep, j^ kơ\l, hơ ving măt gô đei [o#h hăm rim ‘nu, mă lei tơ dăh tơ drong ‘nâu đei [o#h hơ nơ\ng, pơ dui đunh ‘no\h kăl kơ chă hơ len lăng tơ drong tơm pơm ăn păng đei trong hơ met pơ ‘lơ\ng hloi vă ve\h ver dôm tơ drong ư\h kơ pu\n ai ăn jơ hngơ\m jăn hơ mơt đei [o#h.

Tep ‘no\h j^ [ơ\t hơ kâu jăn ư\h kơ chă nơ năm, măt ư\h kơ lăng, đon ư\h kơ tơ\ng, [ơ\r ư\h kơ pơ ma… vă khan ‘ngok ư\h kơ bơ\ jang. {ơ\t dau lăp đei trong hoan bơ\ jang vă tơ gu\m pham jur to\k lơ\m hơ kâu vă pơ tru\h oxy păng dôm kơ chơ\t ‘lơ\ng tơ gu\m tơ pl^h băl kơ chơ\t đei [o#h vă pơ vei tơ drong ar^h. 1 ‘nu bơ ngai hmă athei tep to\ se\t hlo\h 7 jơ 1 năr. Tep gô tơ gu\m hơ kâu jăn pơ dơ\h ngôi păng pran hơ lơ\k dơ\ng, lơ\m no\h đei dôm tế bào hoan kơ\l. Tơ\ bơ ngai ‘lơ\p sơ năm đa tep n^t păng ư\h kơ đei [ơm ư\h kơ ‘lơ\ng yua đơ\ng re hrơ\ng tơ\ ‘ngoăih. Oei hăm bơ ngai kră mơ lo#h, tep gô ư\h kơ gan n^t. ‘Nâu j^ dôm tơ drong đei [o#h hmă đơ\ng tep hiôk păng ‘lơ\ng ăn jơ hngơ\m jăn.

Tơ drong ư\h kơ gơ\h tep kăl kơ lăng tru\h ‘no\h j^ tru\h jơ tep oei ư\h kơ gơ\h tep, lơ\m kơ\l oei tơ che\ng kơ tơ drong ‘nâu tơ drong to, [ơ\t lăp đei tru\h to\k bo\k măng oei ư\h kơ gơ\h tep, tơ dăh đei tep ku\m vơng vơch. Tru\h pơ gê hro#ih iung, hơ kâu lap, rơ mơ\n. Păng tơ dăh 1 ‘nu bơ ngai ư\h kơ tep tôm 6 jơ ‘no\h gơ\h akhan ‘no\h j^ to\k bo\k ư\h kơ gơ\h tep. Ư|h kơ gơ\h tep gô hơ nhăk tru\h nhen kơ\l, hơ ving măt păng ‘ngoăih kơ ‘no\h oei đei hơ dai hăm 1,2 tơ drong j^ nai hai.

Đei tôch kơ lơ tơ drong tơm pơm ăn hơ nhăk tru\h tơ drong ‘nâu, nhen yua đơ\ng tơ drong tơ pl^h jơ tep; Ư|h kơ gơ\h tep yua đơ\ng hrơ\ng dăh mă yua đơ\ng ‘năr to\ de#h hnang, tơ ngie\t de#h hnang, yua đơ\ng sa tơ mam sa đei kơ chơ\t ranh dăh mă nhă đak hla che, che\h phe… Dôm tơ drong tơm pơm ăn âu adoi gơ\h hơ met ‘lơ\ng dăh mă gô dăr de\h hiong. Mă lei tơ dăh ư\h kơ gơ\h tep yua đơ\ng dôm tơ drong j^ nhen hơ nơ\k j^ kơ\l dăh mă ư\h kơ gơ\h tep yua đơ\ng tơ drong j^ hơ met ư\h kơ jăh klăih nhen bu\k kơ ting hơ ko pơm hrăt trong hoan pham to\k tơ\ ‘ngok, ‘ngok ư\h kơ măh oxy păng dôm kơ chơ\t rong ‘me, dôm tế  bào ‘ngok đei [o#h le\ch kư\ kă… ‘no\h ư\h khan lăp pơm ăn ư\h kơ gơ\h tep mă oei hơ nhăk tru\h j^ kơ\l, hơ ving măt. Tơ dăh tơ drong ư\h kơ gơ\h tep pơ dui đunh hlo\h 1 khei mă ư\h kơ đei hơ met pơ ‘lơ\ng ‘no\h ư\h kơ tep gô jing roi de#h, pơm ư\h kơ ‘lơ\ng tru\h tơ drong oei sa đơ\ng bơ ngai j^ tôch kơ lơ.

Vă hơ met ‘lơ\ng tơ drong ư\h kơ gơ\h tep, m^h ma duch nă păng bôl buăl athei lăng dơ\ng jơ năm tep, hơ n^h tep athei sơ đơ\ng, ư\h kơ to\ de#h lơ\m pơ yan hè, tơ ngie\t de#h lơ\m pơ yan yă rak… Kăl kơ lăng tru\h athei ve\h ver tơ mam sa pơm ư\h kơ hiôk hlu\ng, hơ nat kơ hach nhen tơ mam kho, hơ dre\ng, lơ đạm tơ\ gơ măng, ‘ne\ kơ nhă đak hla che, huch che\h phe, tơ mam nhă huch đei kơ chơ\t ranh pơm ăn ư\h kơ gơ\h tep. Mă loi ‘no\h lăp gơ\h yua pơ gang tep mư\h đei pơ tho đơ\ng [ak si, yua lơ ư\h kơ ‘lơ\ng ăn kơ klơm, plei le\n, tơ dăh huch lơ de#h hnang gô pơm ăn ư\h kơ hơ dơ\r [ơ\t lăp lôch hloi.

Vă gơ\h hơ met ‘lơ\ng tơ drong ư\h kơ gơ\h tep sơ đơ\ng păng đei yua, ‘ngoăih kơ tơ drong lăng tru\h jơ năr păng hơ n^h tep, m^h ma duch nă ku\m gơ\h rơ\ih yua đơ\ng dôm tơ mam đei kơ chơ\t tơ gu\m tep hiôk, pơm ăn pham jur to\k ‘lơ\ng, pơ tru\h tôm pham ăn kơ ‘ngok, pơ tru\h oxy păng rong kơ chơ\t ‘lơ\ng ăn kơ ‘ngok. ‘Nâu j^ trong hơ met ‘lơ\ng tơ drong ư\h kơ gơ\h tep sơ đơ\ng ăn kơ rim bơ ngai.

Tơ drong tơm pơm ăn ư\h kơ gơ\h tep ‘no\h j^ yua đơ\ng ư\h kơ măh pham to\k tơ\ ‘ngok, yua đơ\ng tơ drong kơ ch^l hrăt trong hoan pham ăn pham to\k tơ\ ‘ngok, yua đơ\ng stress dăh mă yua đơ\ng [ơm pơ rang tơ [ơ\p tơ\ dôm bơ ngai j^ xoang, dôm bơ ngai j^ kơ ting hơ ko yua đơ\ng hơ n^h io\k ako\m đơ\ng dôm kơ ting đei hrăt pơm ăn pham jur to\k ư\h kơ ‘lơ\ng… Yua thoi no\h vă hơ to\k pham to\k ‘lơ\ng bơ\n athei rơ\ih tơ mam gơ\h tơ gu\m hơ to\k pham hăm tơ mam ‘no\h j^ Ginkgo Biloba... Hơ dai hăm Ginkgo Biloba ‘no\h tơ mam bơ\n rơ\ih yua athei đei Cao Blueberry hăm đei yua tơ gu\m hơ met ‘lơ\ng tơ drong pran hoan kơ\l ‘ngok, tang găn j^ trong hoan pham… ‘Ngoăih kơ ‘no\h oei kăl dôm tơ mam đei vitamin B1, B2, B6 gô tơ gu\m pơm hơ to\k tơ ley hoan kơ\l ‘lơ\ng hre\nh… Yua thoi no\h vă hơ met ‘lơ\ng tơ drong ư\h kơ gơ\h tep, j^ kơ\l, hơ ving măt hre\nh păng sơ đơ\ng, đei yua bơ\n athei rơ\ih tơ mam đei dôm kơ chơ\t ‘nao tơ roi tơ\ kơ pal ‘no\h hei.

Hơ dai hăm ‘no\h, rim ‘nu kăl kơ pơm ăn kơ d^h trong oei sa mă lăp, so\ng sa tôm kơ chơ\t rơ\ih tơ mam sa tơ gu\m tep hiôk nhen tơ mam sa đei găr pơ kao sen, [um pơ kao sen, tơ mam sa đei omega 3, prit. Ku\m hăm tơ drong pơm tep hiôk kơ d^h ‘no\h bu bu ku\m athei pơ tâp hơ kâu jăn rim năr, rơ\ih tong jơ\ng, nhă đak to\, đak to\h tơ to\ hơ drol kơ tep… vă tơ gu\m tep hiôk ‘lơ\ng.

Thuem: Tơ blơ̆