VOV4.Bahnar - Kiơ\ ch^h jo# đơ\ng An^h jang vei lăng hơ dre\ch kon kông, sơ năm 2019, tơ ring kon pơ lei kon kông đei dang 1.300 ‘nu j^ HIV ‘nao, lơ\m no\h đei dang 400 ‘nu ‘no\h j^ bơ ngai kon kông. 1 kơ so# găh u\nh hnam dơ nu\h hin, u\nh hnam vă je# dơ nu\h hin sa jên tơ gu\m đơ\ng tơ pôl rim khei. Mă lei, kiơ\ ch^h ako\m hơ len lăng đơ\ng An^h jang vei lăng hơ dre\ch kon kông, pơ têng hăm sơ năm 2018, kơ so# bơ ngai chă [o# j^ HIV lơ\m tơ ring kon pơ lei kon kông păng tơ ring groi kông đei tơ jur. Io\k yua âu đei đơ\ng rim trong jang tơ roi tơ băt lơ, tơ drong tơm tơ pl^h ‘nao, tơ gop hơ to\k ‘lơ\ng hlo#h vao đơ\ng kon pơ lei kon kông găh tơ drong j^ HIV/AIDS to\k rơ đăh.

Nhen tơ\ de#h char Yên Bái, dôm sơ năm âu ki, tơ drong jang tang găn j^ HIV/AIDS tơ\ de#h char Yên Bái đei lơ tơ pl^h ‘lơ\ng. {ok Nguyễn Văn Hà, Kơ dră An^h vei lăng j^ jăn de#h char Yên Bái tơ băt tơ drong jang pơ gơ\r khu\l jang tang găn j^ HIV/AIDS hlôi đei hơ met tôm bơ ngai đơ\ng de#h char tru\h tơ ring. Lơ\m An^h vei lăng găh jang pơ gang ‘no\h j^ an^h jang che\p kơ\l pơ gơ\r păng hlôi jang ‘lơ\ng tơ drong jang tơ gu\m, pơ gơ\r jang kiơ\ rim tơ drong jang tang găn j^ HIV/AIDS lơ\m de#h char. Khu\l kang [o# jang tơ drong jang tang găn j^ HIV/AIDS đei hơ met ming păng hơ to\k ‘lơ\ng tơ drong gơ\h jang, vei sơ đơ\ng tơ le\ch jang rim tơ drong jang 1 trong hơ nơ\ng păng đei yua. Mă loi ‘no\h j^ tơ drong jang tơ roi tơ băt ku\m đei bơ ngơ\t tru\h tơ roi tơ băt lơ\m tơ\ gru\p ie\, tơ roi tơ băt tơ\ tơ pôl păng rim an^h jang pơ gang. Đơ\ng no\h hlôi pơm tơ jur tơ drong ư\h kơ ‘me\h ngôi hơ dai, pơ ma ư\h kơ ‘lơ\ng đơ\ng kon pơ lei hăm bơ ngai j^ HIV/AIDS păng hlôi pơm tơ drong hiôk ăn kơ đe sư đei gơ\h yua hăm pơ v^h pơ văn pơ gang păng đe sư mơ\t oei hơ dai hăm tơ pôl.

Tơ drong tơm kơ dôm sơ năm đơ\ng ro\ng dơ\ng ‘no\h j^ hơ nơ\ng pơ\ih să tơ drong jang tơ roi tơ băt, pơ găn, tơ jur tơ drong pơm pơ răm tang găn tơ po\h j^ HIV, kơ so# bơ ngai đei pơm hơ met lơ đei gơ\h yua hăm pơ v^h pơ văn tang găn tơ po\h j^ HIV đei 80% lơ\m sơ năm 2025 păng đei 90% lơ\m sơ năm 2030. Hơ nơ\ng pơ\ih să păng pơm lơ kơ loăi tơ roi tơ [o#h hơ len lăng pham. Nhôn hơ nơ\ng tu\n pran lơ tơ drong jang tơ roi tơ băt, tơ pl^h trong jang găn j^ HIV/AIDS, pơm lơ trong jang păng tơ drong tơm tơ roi tơ băt, hơ dai hăm tơ roi tơ băt lơ\m ti vi, [ro\...hăm tơ roi tơ băt kơ tă păng tơ roi tơ băt ‘no\h [lep [ơ\t tơ drong kăl.

Lei lăi thoi no\h, de#h char Hà Giang khei ‘năr âu ki ku\m hlôi tu\n pran dôm trong jang tơ roi tơ băt tang găn đei io\k yua vă tơ pl^h đơ\ng hlo#h vao tru\h bơ\ jang đơ\ng tơ pôl bơ ngơ\t tru\h tơ gu\m hoei kơ ngôi hơ tăih hăm bơ ngai j^ HIV/AIDS. Vă tang găn to\ se\t hlo\h tơ drong bơ ngai j^ HIV roi to\k. Rim sơ năm, An^h tang găn j^ HIV/AIDS de#h char Hà Giang hlôi hơ drin vang jang tơ drong jang pơ găn, tơ jur pơm pơ răm tơ\ rim apu\ng, pơ lei tơm hăm tơ drong tơm 3 ư\h; ư\h pă đei bơ ngai ‘nao j^, ư\h pă đei bơ ngai lôch yua đơ\ng j^ AIDS, ư\h pă đei hơ re\h păng pơ ma kơ ne# hăm bơ ngai j^ HIV/AIDS. Hà Giang hlôi tơ le\ch nơ\r pơ ma “ Pơ đ^ tơ pôl vang tơ gu\m tang găn j^ HIV/AIDS”. Kiơ\ kơ ‘no\h, io\k đơ\ng blu\ng sơ năm, An^h tang găn j^ HIV/AIDS de#h char Hà Giang hlôi tu\n pran tơ drong jang tơ roi tơ băt kơ tă, lăng kăl hơ to\k ‘lơ\ng gơ\h jang ku\m nhen pơ\ih lăm pơ hrăm ăn kơ dră che\p kơ\l, kang [o# joăt jang. {ak si Nguyễn Thị Thanh Tâm, găh An^h vei lăng j^ jăn de#h char Hà Giang tơ băt:

 Tơ\ âu nhôn mư\h hơ met ăn bơ ngai j^ tru\h tơ\ âu ‘no\h vă đ^ đăng dôm bơ ngai j^ pơ tơm tru\h tơ\ hơ n^h khăm, lai yơ ku\m đei dôm tơ drong ư\h kơ pơ\n mơ lâu hăm kơ d^h kâu, tơ pôl. Mă lei tru\h tơ\ âu, ‘no\h pơ đ^ khu\l y [ak si nhôn tă kơ rơ hâu ngăl. Mă 2 dơ\ng ‘no\h nhôn ku\m vang tơ roi đ^ đăng dôm tơ drong bơ ngai j^, đang kơ ‘no\h dôm tơ drong tơ roi kơ d^h đơ\ng bơ ngai j^ vă pơm liơ ăn bơ ngai j^ [o#h đei mơ nat vang tơ roi hăm tơ drong bơ ngai j^ dang ei đơ\ng bơ ngai j^, hơ drin pơm liơ su\t le# tơ drong pơ găn đơ\ng bơ ngai j^ hăm thây pơ gang vă kơ tơ drong jang hơ met đơ\ng nhôn đei io\k yua ‘lơ\ng hlo\h.

Blu\ng sơ năm ‘nâu, An^h vei lăng hơ dre\ch kon kông hlôi tơ le\ch trong vă jang tơ roi tơ băt, krao hơ vơn tơ ring kon pơ lei kon kông păng tơ ring groi kông tang găn ma tuý, HIV⁄AIDS. Tơ drong ‘nâu hlôi ăn [o#h tơ drong hơ drin “ sut dơ nu\h hin” tơ roi găh HIV/AIDS ăn kon pơ lei kon kông đơ\ng An^h vei lăng hơ dre\ch kon kông, kiơ\ đơ\ng no\h tu\n tơ\ ro\ng, yak tru\h sut hu\t tơ drong j^ HIV/AIDS tơ\ tơ ring kon kông./.

Thuem: Tơ blơ\