VOV4.Bahnar - Bơngai Êđê đei lơ tơdrong hơsoang g^t kăl nhen Ktung Khăk (hơsoang pre\h pro\h, Ghat khil (pơsu\h khêl), Kdo jông (asoang sung), Pah hgơr (Tap sơgơ\r)… Lơ\m au hơsoang Chim Grứ (xem Grơ\) jing m^nh lơ\m dôm tơdrong hơsoang ngăl đei [o#h lơ\m rim ‘măng pơgơ\r kơ\m kang kơnang gie\ng t^h dăh mă lơ\m soi tơbe\h kơ Yang, hơvơ\h hơvơl hơpơi kơ yang lăng tông nông gia kơ bơngai Êđê.

Hơsoang xem Grơ\ dăr gơ\ng ga

Lơ\m jơhngơ\m đon kơ bơngai Êđê Xem Grơ\ ‘no\h jing xem yang, mơse#h, tơbăt hơdăh ăn jơhngơ\m pran jăng grăng akau. Bơngai Êđê akhan, dôm bơngai lôch răm lăp akau lôch, găh pơ hngol oe\i er^h đei jing xem grơ\ dăh mă vai … păng đơ\ng ro\ng tơpơ\h ‘măng po\h drok gô đei jing kon bơngai dơ\ng. Bơngai Êđê lui akhan, xem grơ\ ‘no\h xem bri mơse#h hlo\h. Am^ Tuir, oe\i tơ\ [uôn Phơng, tơring Ea Tul, apu\ng Cư\ Mgar, dêh char Dak Lăk, lơ\m brư\, tơdrong hơsoang jing nơ\r tơbăt tơklăh ti đơ\ng bơngai er^h hăm dôm bơngai hlôi v^h hăm me\ [a\ yă [ok. “Kră sơ\, hơsoang xem grơ\ đei chă hơsoang lơ\m brư\ yang đang pơsat. Jơva ch^ng kơnăh chă tôn rơrăo păng rim bơngai dro\ kăn chă hơsoang xem grơ\. Bơngai Êđê pơhra\m hơsoang nhen xem grơ\ to\k bo\k păr tơ\ rơvơ\ng ple\nh. ‘Nau tơdrong hơsoang tôch kơ ‘lơ\ng”.

Hơsoang xem Grơ\ tơbăt hơdăh ăn pơnăr xem grơ\ to\k bo\k păr tơ\ rơvơ\ng ple\nh. Tơdrong hơsoang au ti hơsoang pơđông, jơ\ng yơ yak rơ hoe\ rơhoe\n. Pêng hơnglo\u ti ku\p, [ar to\ hơnglo\u yo\ng păng hơnglo\u de\ng le# tơpăt, gơglet ve\ch voch ‘moi kiơ\ jơ\ng yak păng hơlau.

Hơsoang xem Grơ\ đei pơm kiơ\ [ar tơdrong kăl: Mă m^nh lăp hơdro# ti chă hơsoang. Lơ\m năr kơ\m soi tơbe\h ge tơdrô, tơdăh 5 to\ gre tơdrô lei dôm bơngai hơsoang chă hơsoang ti pơđăm ‘măng;. Mă [ar ‘no\h yơ\r ti kơ jung kơ kơ\l, jơ\ng yak jơl đơt hơdar hơsoang br^h giơng Kpan (soi tơbe\h hơto\k kơpan). Mư\h gơng kpan đei hơto\k tơ hnam pơtăm ‘no\h đe ra sơgơ\r, tôn ch^ng chêng, chă hơsoang Grơ\ hloi.

Aduôn Hlăk, buôn Sah A, tơring Ea Tul, apu\ng Cư Mgar, dêh char Dak Lak, tơbăt, hơsoang xem Grơ\ vă krao hơvơn yang păng yang hơbang me\ [a\ yă [ok v6h et sa hơdoi hăm kon pơlei lơ\m năr kơ\m gie\ng: “Hmă hmă hơsoang xem grơ\ đei chă hơsoang lơ\m rim ‘măng pơdong đe lôch. ‘Ngoăih kơ ‘no\h, đei chă hơsoang lơ\m năr hơto\k giơng kpan, hơsoang tăp dăr gơ\ng ga. Chă hơsoang tơbăt ăn nhen xem păr hơnhăk ba pơ hngol bơngai lôch v^h hăm pơlei Hơtâu, tơring tơrang kơ me\ [a\ yă [ok. Chă pơhra\m hơsoang xem Grơ\ tôch tơnap, pơhra\m tơpang ti rơ moăn nhen pơnăr xem păr, sa roi đei lơ bơngai hơsoang sa roi ‘lơ\ng. Mư\h chă hơsoang lơ\m pơgơ\r soi tơpe\h et hơto\k kpan, tơdrong hơsoang xem Grơ\ sa roi ‘lơ\ng hloh dơ\ng”.

Mư\h chă hơsoang xem Grơ\ ling lang đei kơtơ\ng jơva gơ gleng ch^ng knah, pơm ăn jơ ‘năr kơ\m gie\ng sa roi g^t kăl hlo\h dơ\ng. {ai ch^ng đei tôn mư\h chă hơsoang xem Grơ\ ‘no\h [ai ch^ng tôn lơ\m năr đe brư\ yang đang pơsat. Hơbe\n ao chă hru\k mư\h hơsoang xem Grơ\ ‘no\h dôm hơbe\n ao tanh hăm brai ‘lơ\ng, đei tanh dông tôch kơ ‘lơ\ng. {ok Aê Thu, oe\i tơ\ [uôn Yao, tơring Ea Tul, apu\ng Cư Mgar, dêh char Dak Lak, tơbăt:“Hru\k hơbe\n ao tanh mư\h hơsoang xem Grơ\. Dôm u\nh hnam pơdro\ng mă gơ\h chă krao hơvơn pơmai o\h vang năm hơsoang lơ\m rim ‘măng et ot, brư\ yang đang pơsat. Hmă hmă  đei đơ\ng 4 tru\h 5 ‘nu bơngai năm tơ\ lơ chă hơsoang tơdrong hơsoang au. Sơ\, dôm bơngai đei ăn chă hơsoang xem Grơ\ ‘no\h dôm đe dro\ kăn kră”.

Hơsoang yak kiơ\ jơva ch^ng chêng, rim bơngai hơsoang hăm tơpang ti păng jơ\ng chă yơ yak tôch rơ moăn hăm hơbe\n ao tanh, hơsoang xem Grơ\ lăng tôch ‘lơ\ng hơ iă. Hrei au, atu\m hăm tơdrong ato\k tơ iung mu\k drăm, đei hrau hrăo hăm dôm tơdrong jo\h ayo\ kơdo\ soang anai roi kơtang, kăl đei m^h ma duch nă rim pơlei pơla vang vei răk tơ [a\k mong tơdrong oe\i sa joa\t joe kơ hơdre\ch hơdrung pơma atu\m păng tơdrong hơsoang xem Grơ\ bơngai Êđê pơma hơdro#. Ve\i răk tơ [a\k mong dôm tơdrong g^t kăl ‘lơ\ng ro\ ư\h khan lăp hơdro# lơ\m oei sa mă lei oe\i pơ\ih să ăn ato\k tơ iung tơmang pơ hiơ\ tơ\ dôm tơring đei tơdrong jo\h ayo\ kơdo\ soang joăt joe ‘lơ\ng lie\m.

Bơngai ch^h: H’Za Wut

Tơblơ\ nơ\r: Amazưt