VOV4.Bahnar - Lăp lơ\m 1 puăt blu\n khei 10, lơ\m de#h char Dak Lak hlôi ch^h io\k 13 ‘nu bơ ngai đei virus gro\nh, tơ [o#h tơ drong đei hơ lơ\k dơ\ng đơ\ng j^ gro\nh lơ\m tơ ring. Vă tang găn j^ gro\nh đei [o#h jing pơ rang, an^h jang pơ gang de#h char Dak Lak hlôi tơ le\ch jang dôm trong jang kăl vă tang găn pơ rang j^.

{o#h kon dro\ nglo Nông Bảo Khang 6 khei yu\h de#h, đei hloi le\ch [re [rônh pơ tơm đơ\ng tơ [o\k păng jur jơ\p lơ\m hơ kâu, mo\ Lý Thị Tươi (oei thôn 11, xăh Ea Bar, apu\ng Buôn Đôn) hlôi ba kon năm hơ met tơ\ 1 an^h jang pơ gang kơ d^h lơ\m tơ ring pơ lei tơm Buôn Ma Thuột. Mă lei, đơ\ng ro\ng 2 năr hơ met, [o#h kon oei yu\h de#h, mo\ ba dơ\ng kon năm khăm tơ\ hnam pơ gang Đa khoa tơ ring Tây Nguyên. Tơ\ âu đe [ak si hơ len lăng mon đei yu\h le\ch [re [rônh jâu j^ gro\nh kơ na athei [^ch tơ\ hnam pơ gang hơ met tơ an^h ăn [^ch hơ dro# kơ Khoa hơ met j^ hơ io\h. Hlo\h 2 năr hơ drin hơ met, dang ei mon hlôi hoei pă yu\h păng gro\nh ku\m to\k bo\k măt răh bơ\ih.  “Blu\ng a ‘no\h kơ\l sư to\, le\ch pơ u\h pơ ang, năr đơ\ng ro\ng [o#h 2 păh tơ [o\k sư le\ch [re, đang kơ ‘no\h sư jur đ^ lơ\m hơ kâu. Yu\h de#h, năr hơ yơ ku\m tă kơ 38-39 độ đe\ch, đei 6-7 năr ư\h kơ tơ jur yu\h đang kơ ‘no\h ba năm tơ\ âu. Mơ\t tơ\ âu hơ met đei 2 năr [o#h hoei pă yu\h, le\ch [re [rônh ku\m mơ\t răh bơ\ih.”

Đơ\ng ro\ng bro\k đơ\ng  ‘măng hơ met j^ tơ so\h tơ\ hnam pơ gang Đa khoa apu\ng Buôn Đôn, mo\n Trương Đức Thiên (9 khei, oei tơ\ thôn 13, xăh Cư Knia, apu\ng Buôn Đôn) ‘no\h đei yu\h păng le\ch [re [rônh [e\nh hơ kâu. Bơ ngơ\t de#h, u\nh hnam ba mon năm tơ\ hnam pơ gang đa khoa tơ ring Tây Nguyên vă khăm j^ păng đei hơ len lăng j^ le\ch [re [rônh jâu j^ gro\nh. Lăp đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h, đe [ak si hlôi athei mon [^ch tơ\ hnam pơ gang hơ met tơ\ an^h ăn [^ch hơ dro# kơ Khoa hơ met j^ hơ io\h păng pơ gơ\r io\k pham hơ len lăng băt hơ dăh vi rus gro\nh. Mo\ Nông Thị Oanh, me\ mon Thiên tơ băt: “Hơ drol ki mon đei j^ tơ so\h đang kơ ‘no\h ba năm tơ\ hnam pơ gang apu\ng hơ met, bro\k tơ\ hnam đei 1 gie\ng ‘no\h đei yu\h le\ch [re [rônh hloi năm tơ\ âu hơ met. Dang ei dă [iơ\ bơ\ih, [re [rônh sư mơ\t đ^ bơ\ih.”

Mon Nông Bảo Khang to\k bo\k đei [ak si khăm hơ len

Kiơ\ kơ [ak si Trần Thị Thúy Minh, kơ dră khoa hơ met j^ hơ io\h, hnam pơ gang Đa khoa tơ ring Tây Nguyên, đơ\ng blu\ng khei 10 tru\h dang ei, khoa hlôi song io\k 13 ‘nu j^ le\ch [re [rônh jâu j^ gro\nh, găh lơ ako\m tơ\ apu\ng  Buôn Đôn. Kiơ\ hơ len lăng pham hlôi chă [o#h 4 ‘nu bơ ngai đei vi rus gro\nh. Lăp [ơ\t song io\k dôm bơ ngai j^ jâu đei j^ gro\nh blu\ng a, khoa hlôi tơ roi tơ băt ăn kơ dră vei lăng hnam pơ gang, an^h vei lăng găh jang pơ gang păng đei athei pơ jing an^h ăn [^ch hơ dro# hơ met dôm bơ ngai j^ âu vă ve\h var tơ po\h j^ ăn dôm bơ ngai nai. Tru\h jơ năr âu đ^ đăng dôm bơ ngai j^ hlôi đei hơ met sơ đơ\ng, ư\h kơ đei bơ ngai hơ yơ krê hơ mơt tru\h hơ kâu jăn: “Đơ\ng blu\ng sơ năm tru\h dang ei nhôn ư\h kơ đei ch^h io\k bơ ngai j^ gro\nh, hơ dro# lơ\m khei 10 âu ‘no\h đei tru\h 13 ‘nu j^ gro\nh păng jâu đei j^ gro\nh. ‘Nâu j^ tơ drong j^ đa tơ [ơ\p tơ\ dôm hơ io\h hơ la kơ 2 sơ năm păng đa tơ [ơ\p tơ\ hơ io\h tam mă [et bơ\ng păng tơ drong j^ âu  đei tơ po\h kiơ\ trong dui jơ hngơ\m tôch kơ hre\nh păng đei j^ de#h lơ. Găh lơ bơ ngai j^ tơ so\h dăh mă jâu j^ tơ so\h mơ\t tơ\ hnam pơ gang lơ\m khei ‘năr âu tă kơ dôm bơ ngai đei yu\h, măt [re, 1,2 ‘nu đei j^ tơ so\h hloi, đ^ đăng dôm bơ ngai âu tă kơ đei hơ met sơ đơ\ng păng dang ei ư\h kơ đei bơ ngai hơ yơ krê hơ mơt tru\h hơ kâu jăn.”

{ak si khăm j^ ăn bơ ngai j^ gro\nh

Kiơ\ ch^h j^ đơ\ng an^h jang pơ gang tang găn j^ jăn de#h char Dak Lak, lơ\m 1 puăt khei  10 âu, lơ\m de#h char hlôi ch^h io\k 13 ‘nu đei virus gro\nh. Lơ\m kơ so# 13 ‘nu bơ ngai j^ [lep hăm vi rus gro\nh đei 2 ‘nu hơ io\h hơ la kơ 6 khei ( sơ năm tam mă đei [et pơ gang vaccine tang găn j^ gro\nh) păng 5 ‘nu đơ\ng 16 sơ năm tơ\ kơ pal ( đ^ hlo\h sơ năm đei vei lăng hăm pơ gang vaccine đơ\ng tơ drong jang [et bơ\ng pơ\ih să). Kăl kơ lăng tru\h, lơ\m 6 ‘nu hơ io\h đei j^ gro\nh  đei sơ năm đơ\ng 9 khei tru\h 15 sơ năm (sơ năm đei vei lăng hăm pơ gang vaccine tang găn j^ gro\nh lơ\m tơ drong jang [et bơ\ng pơ\ih să) lăp đei 1 ‘nu đei [et pơ gang vaccine tang găn j^ gro\nh đe\ch, kơ so# uơ oei dơ\ng tam mă [et dăh mă đei [et mă lei tam mă tôm. Kiơ\ kơ [ak si Phạm Văn Lào, kơ dră vei lăng an^h jang pơ gang tang găn j^ jăn de#h char Dak Lak to\k bo\k tu\n pran tơ le\ch jang rim tơ drong jang tang găn pơ rang j^: “Hrei ‘nâu nhôn năm dăr hơ len pơ đ^ tơ ring jum dăr lăng hăm đei [o#h tơ po\h dăh ư\h. Mă 2 hăm u\nh hnam đei bơ ngai j^ athei ăn oei hơ dro# pơ đ^ măt hơ io\h. Lơ\m u\nh hnam đei bơ ngai j^ athei pơ gơ\r pru\ih pơ gang pơ lôch pơ rang. Tơ drong kăl hlo\h ‘no\h athei jo# hơ len vă [et bơ\ng ăn hơ io\h.”

Ku\m hăm dôm tơ drong jang ‘lơ\ng đơ\ng an^h jang pơ gang, vă tang găn j^ gro\nh jơ nei kăl đei tơ drong 1 jơ hngơ\m đon đơ\ng pơ đ^ tơ pôl păng rim u\nh hnam lơ\m tơ drong kơ chăng [et pơ gang vaccine tang găn j^ vă vei lăng jơ hngơ\m pran ăn kơ d^h păng tơ pôl.  

            Nam Trang: Ch^h

          Thuem: Tơ blơ\