VOV4.Bahnar – Pơkăp kơdih vei axong jên hu pơm jang jing trong jang vă hơto\k tơdrong hơbe\ch hiôk ăn dôm anih jang y te# ko\ng, tơgop hơto\k pơ ‘lơ\ng khăm, hơmet j^. Mă lei, tơpă tơ\ dêh char Gia Lai, tơdrong pơkăp kơdih vei axong jên jang ưh đei tơnăp, to\k bo\k pơm ăn lơ anih jang y te# ko\ng jing tơnap tap hloh. Tơdrong răm noh ưh kơ măh bơngai jang rơgei păng pơrăm truh tơdrong khăm, hơmet j^ lơ\m đunh khei năr.

Hnam pơgang Y yưk Kôh truyên păng Hơmet pơ ‘lơ\ng jơ\ng ti hơven hơvo dêh char Gia Lai pơm kiơ\ pơkăp kơdih vei axong jên pơm jang đơ\ng xơnăm 2018 truh dang ei. Mă lei duh đơ\ng noh truh dang ei, tơdrong đei yua ưh kơ măh axong huach, xơnăm đơ\ng ro\ng kơ[ah hloh kơ xơnăm adrol hơnơ\ng kơ [ôh. {ok Nguyễn Thanh Hùng – Kơdră hnam pơgang ăn tơbăt tơdrong tơm, anih jang noh anih jang y te# chuyên khua, ưh đei ka#p kư\u păng dôm tơdrong j^ hlăm.

Pơyua tơm noh đơ\ng dôm tơdrong khăm hơmet j^ kơ je# 1000 ‘nu bơngai chih măt kiơ\ theh [ao hiểm y te#. Mă đei truh 150 to\ giơng, mă lei adro# tong ane# lơ\m kơso# âu đe\ch đei yua hơnơ\ng. Kơyuơ noh, lơ khei năr, kang [o# y te# kơ hnam pơgang [ơm hre jên khei jang lơ\m lơ khei. Duh đơ\ng tơdrong pơkăp kơdih vei axong jên jang, tơdrong kang [o# ưh đei hơpăh lơ\m ‘măng lêh, Têt jing đei [ôh hơdăh: “1 xơnăm huach truh 12 tih hlj, mă dang ei hnam pơgang pơtơm đei 6 tih đe\ch. 1 jăl, [ao hiểm y te# pơtơm pơtrruh jên 1 ‘măng, io\k adrol 80% . Pơtih nhen 1 tih noh io\k adrol 800 tr^u hlj. Io\k adrol noh pơm thoi yơ mă đei jên kla ăn kang [o#, bơngai jang. Noh khul kơpal teh đak “axong" jên. Têt ưh đei vă minh hlak, đei jên tơ\ yơ vă chă hơpăh".

Tơ\ Hnam pơgang Tơm dêh char Gia Lai – hnam pơgang tăl 2, tih hloh tơ\ tơring, tơdrong pơkăp kơdih vei axong jên pơm jang duh ưh đei hiôk ôh.

Lơ\m 2 xơnăm pơrang j^ COVID-19 hobuh hli (xơnăm 2020 păng 2021), tơdrong pơyua đơ\ng khăm, hơmet j^ kơ hnam pơgang tơjur 60%, pơm ăn anih jang athei pơkăl axong jên mong hơmo\ 44,7 tih hlj vă kla jên khei ăn kang [o# y te#. {ok Phạm Bá Mỹ - Kơdră hnam pơgang ăn tơbăt, ưh kơ măh jên jang, tơdrong pơtho bơngai jang păng răt kơmăi kơmo\k hơmet j^ kiơ\ pơkăp ‘nao kơ anih jang adoi [ơm răm hloi. {ok Mỹ tơbang hơdăh, dang ei, vă jang kiơ\ [lep tơdrong hơto\k tơ iung, pơkăl ăn kang [o#, [ak sih năm ho\k đơ\ng hnam pơgang noh pơhlom 30 ‘nu. Mă lei ưh đei jên, dang ei adro# đei 11 [ak sih năm ho\k hăm jên kơdih po. Ưh đei jên noh ưh ke\ axong jang đunh đai, pơm ăn tơnap pơm jang kiơ\ trong ‘nap, tơnap kơ io\k yua; ưh đei yua noh ưh gơh axong jang. ‘Nâu jing tơdrong tơnap tap ưh adro# tơ\ Hnam pơgang Tơm  Gia Lai dang ei ôh: “Mưh đei jên rơkăh noh pơm jang răh năm ho\k hơlen răh. Năm ho\k noh mă gơh hơto\k hlôh vao, ho\k đei kih thuơ\t ‘nao, hơto\k hlôh vao, chôt vih pơtoi hơmet ming ăn bơngai j^. Oei dang ei, anih jang đei minh ‘nu ‘nao jăk tơ\ nai, ưh đei năm ho\k, khul kang [o# kră pơdơh kơ jang noh đang hloi bơih. Hăm đei logic păng tơm a hla chă ngăl. Nhen dang ei noh adrin chă pơvei đe\ch lah"

Đơ\ng xơnăm 2018 truh dang ei, 27 anih jang y te# tơ\ dêh char Gia Lai pơm kiơ\ pơkăp vei axong jên jang. Lơ\m noh, đei 4 anih jang kơ dêh char pơm kiơ\ pơkăp vei axong jên jang kơdih hơnơ\ng, 21 anih jang pơm kiơ\ minh păh. Mă lei, kiơ\ xơkơ\t đơ\ng Anih jang Y te# Gia Lai, dang ei pơtơm đei 3 anih jang vei xơđơ\ng tơdrong jang âu. Đơ\ng xơnăm 2019 truh dang ei, kơso# jên dêh char Gia Lai axong vă kla jên khei jang, jên hơpăh kiơ\ pơkăp ăn kang [o# y te# tơ\ dôm anih jang ưh đei xơđơ\ng vei axong kơdih noh hloh 158 tih hlj.

{ok Lý Minh Thái – Pho\ Kơdră Anih jang Y te# Gia Lai ăn tơbăt, đei lơ tơdrong pơm ăn tơdrong vei axong jên jang kơdih kơ dôm anih jang y te# ko\ng la#p tam mă tơnăp. Găh tơm noh, jơnu\m pơgơ\r găh jên hu kơ lơ hnam pơgang tam mă kloh kle\ch nhen pơkăp. Tơpă, tơ\ Gia Lai dang ei hloh 90% tơdrong pơyua kơ dôm anih jang vei axong jên jang kơdih io\k đơ\ng jên khăm, hơmet j^ ăn bơngai j^ đei theh [ao hiểm y te#. Găh nai dơ\ng, dang ei, kơjă khăm hơmet j^ kiơ\ nhen pơkăp đơ\ng Anih tơm Y te#. Lơ\m kơplăh noh, kơjă âu tam mă keh đang, kơlih ưh kơ măh jên huach găh mu\k drăm păng jên pơtho pơhrrăm. Kơyuơ noh, kiơ\ kơ [ok Lý Minh Thái, vă kơdih vei axong jên jang tơ\ hnam pơgang ko\ng tơ\ dêh char gơh tơnăp hloh, kăl đei hloi tơdrong kơ ‘nôh đơ\ng dôm anih jang păng pơklaih tơnap tap tơchơ\t tơle\ch: “Tơjruh găh trong jang noh tơdrong tơm lơ\m tơjruh io\k yua, tơdrong mă noh lơ tơre\k hloh kơjă. Tơjruh găh trong vei lăng pơgơ\r jang đơ\ng kơdră, jơnu\m pơgơ\r noh. Oei axong ming man răt tơmam kơmăi kơmo\k pơm jang, bơngai jang athei trong jang đunh đai. Ưh kơx^ minh adro# ke\ xek tơlang keh tơdrong mă âu. ‘Meh tơle\ch jang tơnăp noh athei đei anih jang ‘lơ\ng, bơngai jang rơgei, hơmet tôm tơmam jang y te#. Tơdrong mă noh gơnơm lơ\m tơdrong axong jang đơ\ng teh đak”

Kơdih vei axong jên jang kơ hnam pơgang ko\ng jing trong jang tơm ăn lơ tơdrong kơ anih jang y te# dang ei. Mă lei, tơpă jang ưh đei jơnei tơ\ Gia Lai to\k bo\k ăn [ôh dôm tơdrong ưh hơ iă. Mưh ưh đei xek tơlang tơtom gô tơnap tang găn tơdrong mă bơngai jang rơgei le\ch jăk, pơrăm truh tơdrong kơjăp kơ anih jang y te# ko\ng lơ\m vei lăng jơhngơ\m jăn ăn kon pơlei.

Lan chih păng pơre nơ\r