VOV4.Bahnar – Lơ\m 2 xơnăm pơrang j^ COVID-19 hơbuh hli, tơdrong jang y te# ko\ng la#p tơ\ dêh char Gia Lai hlôi tơbang tơnăp xơnong jang hla bơ\ng, vei lăng jơhngơ\m jăn ăn kon pơlei. Lơ\m lơ khei kơ âu, kơ rơbâu kang [o# y te# đơ\ng dêh char truh tơ\ tơring, ưh pơngơ\t tơnap tap tơpoh pơrang j^, bơ\ jang dăp đon dăp bơnôh lơ\m lơ khei lơ\m dôm hnam pơgang tơdăng, anih hơmet j^ ăn bơngai [ơm j^ COVID-19. Mă thoi noh, dang ei, tơdrong xa jên khei đơ\ng kang [o# y te# Gia Lai tam mă tơpă đei vei xơđơ\ng ăn tơdrong erih. Tơdrong mă âu pơm lơ bơngai athei năm tơchă tơdrong jang ‘nguaih kơ jơ jang, dăh mă chă jên ăn tơdrong erih hăm jên khei to\ xe\t xot.

Jang đang ăh kơsơ\ tơ\ Hnam pơgang Y dược Kôh truyên păng Hơmet Pơ ‘lơ\ng jơ\ng ti dêh char Gia Lai, ho# l^ Phùng Thị Lan hăt hot chôt vih tơ\ hnam oei tro\ vă pơvih tơdrong jang hnam, đang kơ noh năm truh anih jang pơm tơle\ch pre\l vă jang ăh kơmăng.

Tơ\ âu, đơ\ng ro\ng kơ rim kơto\l pre\l đei pơm tơle\ch đơ\ng kơmăi, tơdrong jang kơ pơmai Lan păng dôm bơngai jang noh athei tăh găr pre\l lơ\m kơ[ao păng dui hơto\k kơto\l pre\l tih tơ\ gre chơ pơdu\. Pơm jang pơtơm đơ\ng 7 jơ kơmăng truh 5 jơ pơgê đơ\ng ro\ng.

Rim năr, pơmai Lan axong jơ tep jing 3 ‘măng, rim ‘măng 2 jơ pơlơh hăm dôm jơ bơ\ jang vă kơ hoai gleh lap. Tơnap tap thoi noh, mă lei hăm pơmai, âu jing tơdrong jang đei xa jên khei xơđơ\ng hloh pơtêng hăm tơdrong ôp pơnhan ăh anih te\ch tơmam xo\ng xa mă pơmai hlôi pơm jang xơ\. Duh gơnơm thoi noh, rim khei, pơmai đei yua 6 tr^u hlj ‘nguaih kơ jên khei xơđơ\ng 5.020.000 hlj đơ\ng hnam pơgang vă axong ăn 1 ‘nu kon oei ho\k đăi ho\k tơ\ pơlei tơm Hồ Chí Minh păng tơdrong erih 3 ‘nu me\ kon tơ\ pơlei tơm Pleiku: “Hnam pơgang dang ei axong jên khei ăn ‘nho\ng oh tơnap tap bơih, đei ‘măng 3 khei pơtơm đei xa 1 ‘măng. Lơ\m 3 khei noh, ba athei kơdih chă axong noh mă gơh măh. Năm jang thêm noh jing tơdrong kăl kơdih po inh, inh athei jang noh mă ke\ erih. Jên khei jang to\ xe\t ưh đei xơđơ\ng ôh, lơ bơngai athei năm jang thêm chă jên nhen inh”.

Ưh adro# đe ho# l^, mă kơtă hăm đe [ak sih bơ\ jang tơ\ Hnam pơgang Y dược Kôh truyên păng Hơmet pơ ‘lơ\ng jơ\ng ti dêh char Gia Lai duh oei tơnap tap hăm jên khei to\ xe\t xot. Xơnăm âu, mă hlôi 13 xơnăm pơm jang tơ\ âu, mă lei jên khei jang kơ bre klo hơkăn [ak sih Nguyễn Quốc Tuấn păng Huỳnh Thị Như Tài pơhlom đei 10 tr^u hlj đe\ch. Hăm kơso# jên khei jang to\ xe\t thoi âu, [ak sih Tuấn akhan, vă răt minh hơgăt teh, man minh pôm hnam ie\ hăm unh hnam noh ataih yaih dêh: “Bre klo hơkăn, 2 ‘nu kon noh 4 ‘nu. Yua hlak jên noh ưh đei lơ, athei hơlen năng vă erih mă măh. Pơtih nhen, đak toh ăn kơ kon duh athei rơih đak toh mă [lep kơjă jên. Mă kon vă ho\k pơdreh bro\, pơhrrăm bieh, ba ưh ke\ đei. Noh jing tơdrong pơngơ\t kơ đon”.

Jên khei jang to\ xe\t, tơdrong jang kơ đe thây pơgang noh trăp tr^n. Rim năr, Khoa Ka#p kư\u – Hnam pơgang Tơm dêh char Gia Lai xơng đơ\ng 70 truh 80 bơngai j^, mă lơ đei tơgu\m hơlen hơmet đơ\ng hrôih. Mă thoi noh, lơ\m khoa adro# đei 50 kang [o# y te#. Kơso# bơngai jang to\ xe\t, noh khoa adro# đei 3 kip jang. Jơ jang noh hrat, mă lei jên khei jang rim khei kơ [ak sih Nguyễn Ngọc Trọng (53 xơnăm) adro# 7 tr^u 800 rơbâu hlj, tơnap axong jên ăn đe kon ho\k pơhrrăm.

‘Nâu duh jing tơdrong mă je# dôm j^t ‘nu boăl lơ\m khoa kơ [ak sih Trọng pơdơh kơ jang lơ\m 3 xơnăm kơ âu: “Tơdrong j^ noh hli hlơt, [ônh tơpoh đơ\ng tơdrong j^ hlăm. ‘Nho\ng oh bơngai j^ phơ pho\ ble\k khenh teh tôn bơngai jang y te#. Khul jang ka#p kư\u tang găn păng tơjră pơrang j^ kơ nhôn je# 50 ‘nu, mă lei adro# đei 6 ‘nu đe\ch xa yua, tôch tơnap. Lơ ‘nho\ng oh mơlôh đe jăk đ^, năm jang tơ\ hnam pơgang tư nhơ\n, năm jang tơ\ pơlei tơm tih đei xa jên khei lơ hloh tơ\ âu. Minh [ar  bơngai ‘lo\ xơnăm, vih vơ\t ưh kơ hiôk, noh chiu oei đe\ch jang hăm jên khei kơđeh kơđoch”.

Dang ei, tơ\ Gia Lai đei je# 4.900 kang [o# y te# bơ\ jang lơ\m 27 anih jang y te# ko\ng la#p. Đơ\ng xơnăm 2021 truh dang ei, đei 133 kang [o# y te# pơdơh kơ jang vă năm jang tơ\ anih jang y te# tư nhơ\n. Lơ\m kơso# noh, lơ bơngai drơ\ng kiơ\ pơkăp kih lươ\t, hru\ jên pơtho pơhrrăm pơm jang. Lơ\m kơplăh lơ kang [o# pơdơh kơ jang lơ\m anih jang y te# ko\ng la#p, noh tơdrong io\k bơngai jang adoi tơnap tap. Xơnăm 2022, anih jang y te# Gia Lai kơ[ah 574 pơkăp, mă lei adro# io\k đei 246 ‘nu jang.

Tơdrong tơm đei Anih jang Y te# Gia Lai xơkơ\t noh kơlih đe kang [o# y te# lơ\m anih jang ko\ng la#p xa jên khei to\ xe\t, tam mă đei tơdrong tơgu\m tơgăl. Mă kăl, đơ\ng ro\ng kơ 2 xơnăm pơrang j^ COVID-19 hơbuh hli, tơdrong tơchơ\t jên jang tơ\ dôm anih jang y te# ko\ng la#p lơ\m dêh char roi tơnap tap hloh dơ\ng, ưh kơ măh dôm j^t tih hlj, tơdrong pơyua hăm bơngai jang mă lơ noh jên khei tơm đe\ch. {ok Phạm Bá Mỹ - Kơdră Hnam pơgang tơm Gia Lai, tơring mă đei lơ kang [o# y te# pơdơh kơ jang lm dôm xơnăm tơje# âu akhan: “Tơdrong erih tojruh noh đe năm tơchă tơdrong jang nai, đe le# tơdrong jang. Mă noh băt yơh, mă lei ưh kơ băt vă pơm thoi yơ. Hơpơi teh đak tenh kuăng hơmet ming, pơtih tơgu\m jên jang ăn y te#, hơto\k kơso# bơngai jang. Tơdrong erih kang [o# hơto\k, noh ưh đei tơdrong chă pơdơh pơm jang, ưh đei năm tơchă tơdrong jang nai; hơmet jơhngơ\m pran, hơmet tơdrong hơbe\ch vă ming j^ gơh tơnăp hloh, axong lơ jơ hăm bơngai j^ hloh”.

Vei xơđơ\ng tơdrong pơyua, oei xa ‘lơ\ng hăm kang [o# y te# jing trong jang tơgu\m vei xơđơ\ng hăm anih jang y te# ko\ng, tơgop pơm jang tơnăp xơnong vei lăng jơhngơ\m jăn ăn kon pơlei đơ\ng đe thâi pơgang.

Lan chih păng pơre nơ\r