Đơ̆ng blŭng sơnăm truh dang ei dêh char Dak Nông đei hloh 2 rơbâu ‘nu jĭ pơ lĕch lĕch đe, tŏk hloh 8,7 ‘măng pơ têng hăm sơnăm sơ̆. Jĭ đei hlôh tơ̆ đĭ đăng 71 xăh, phường, thị trấn kơ Dak Nông. Lơ̆m noh apŭng Đắk Mil, Cư Jút, Đắk Song păng pơlei tơm Gia Nghĩa jĭ dôm tơ ring đei kơ sô̆ bơ ngai jĭ pơ lŏ lĕch đe lơ hloh. Kiơ̆ kơ ƀok Huỳnh Thanh Huynh, phŏ Kơ dră pơ gơ̆r Anih vei lăng găh jang pơgang dêh char Dak Nông, jĭ pơ lŏ lĕch đe lơ̆m tơ ring đei ƀôh krê hơ mơt, đei giĕng chih iŏk truh 170 ‘nu jĭ. Vă tang găn tơdrong đei ƀôh roi tŏk lơ đơ̆ng jĭ pơ lŏ lĕch đe, anih jang pơ gang tŏk bŏk tŭn pran tơdrong jang tơ roi tơ băt hơ tŏk ‘lơ̆ng đon hlôh vao kon pơlei; krao hơ vơn rim anih jang, khŭl kơdră chĕp kơ̆l krao hơ vơn kon pơlei vang jang tơdrong jang pơm rơgoh cham char, pơ lôch klanh. Ƀok Huỳnh Thanh Huynh tơbăt:

 “Trong jang ‘lơ̆ng hloh tơ̆ hơnăp kơnh ‘noh jĭ akŏm lơ̆m hơ met ‘lơ̆ng hơ nih jĭ păng pơm rơgoh cham char kŭm hăm ‘noh jĭ hơtŏk ‘lơ̆ng hơnăp jang đơ̆ng kơdră đảng, kơdră chĕp kơ̆l rim tơ ring, mă loi ‘noh jĭ dôm grŭp pơm rơgoh cham char kơ tơ ring. Hơ dai hăm ‘noh anih jang pơ gang gô iŏk yua bơ̆n gre, tơ mam vă pruih pơ gang vă vei sơ đơ̆ng pơlôch klanh păng mur măih vă tang găn tơdrong đei ƀôh roi tŏk lơ đơ̆ng jĭ. ‘Ngoăih kơ ‘noh nhôn akŏm lơ̆m tơdrong jang pơhrăm găh tơdrong jang hơmet ‘lơ̆ng dôm bơngai jĭ păng vei sơ đơ̆ng pơgang, tơ mam vă pơvih pơvăn mưh đei bơngai jĭ.”

Khŭl jang pơgang tơlĕch jang pruih pơgang tơ̆ dôm hơñih đei jĭ pơlŏ lĕch đe

Tơ̆ Dak Lak, kiơ̆ kơ sô̆ chih jô̆ đơ̆ng Anih vei lăng tơdrong jĭ jăn dêh char, đơ̆ng blŭng khei 10 truh dang ei, jĭ pơlŏ lĕch đe lơ̆m tơ ring đei ƀôh krê hơ mơt, kơ sô̆ bơngai jĭ tŏk lơ păng hơnơ̆ng đei bơngai lôch yua kơ jĭ pơlŏ lĕch đe. Đơ̆ng blŭng sơnăm truh dang ei, hlôi đei 7 rơbâu ‘nu jĭ pơlŏ lĕch đe. Kăl kơ lăng truh, lơ̆m khei 10 âu ki, hlôi đei 2 ‘nu lôch yua kơ jĭ pơlŏ lĕch đe.

Kiơ̆ kơ ƀok Hoàng Hải Phúc, Phŏ kơdră vei lăng Anih vei lăng tơdrong jĭ jăn dêh char Dak Lak, hăm tơdrong ‘mi pơdui đunh lơ̆m dôm năr âu ki lơ̆m dêh char, tơdrong jĭ pơlŏ lĕch đe gô đei ƀôh roi tŏk tơ̆ hơ năp kơnh. Vă tang găn tơdrong roi tŏk đơ̆ng jĭ pơlŏ lĕch đe, anih jang pơgang Dak Lak hlôi hơ tŏk loi dơ̆ng tơdrong jang tơ roi tơbăt, hơ tŏk ‘lơ̆ng đon hlôh vao kon pơlei lơ̆m tơdrong tang găn jĭ; Tơlĕch jang dôm tơdrong jang pơm rơgoh cham char, pơlôch klanh truh tơ̆ rim pơlei, ŭnh hnam.

“Anih vei lăng tơdrong jĭ jăn dêh char hlôi jang tơgŭm tôch kơ lơ hla ar ăn Anih vei lăng găh jang pơgang vă jang tơ gŭm ăn Anih vei lăng kon pơlei dêh char athei rim kơdră, rim anih jang kơ tơ ring vang mơ̆t jang, vang jang lơ̆m tơdrong jang tang găn jĭ pơlŏ lĕch đe. Mă loi ‘noh tơdrong jang tơ roi tơ băt ‘noh păih Anih jang ling lang chih tăh lơ̆m kơmăy kơ tơ̆ng ang păng lơ̆m dôm mạng tơ pôl nhen Zalo, face book vă tơ roi truh hăm kon pơlei băt vă tang găn. Nhôn kŭm tơ tă kơ kon pơlei athei chă vei lăng kơdih ‘noh tơm, mưh đei ƀôh yuh, jĭ kơ̆l, jĭ hơ ơ̆m hơ ăm lơ̆m hơ kâu, yuh hơnơ̆ng lơ̆m 1-2 năr ‘noh athei năm hloi tơ̆ anih jang pơgang jê̆ hloh.”

Jô̆ đơ̆ng blŭng sơnăm truh dang ei, dêh char Gia Lai kŭm đei hloh 6.400 ‘nu jĭ pơlŏ lĕch đe tơ̆ 287 hơnih jĭ pơ lŏ lĕch đe tơ̆ jơ̆p rim xăh, phường, thị trấn; hlôi đei 1 ‘nu lôch. Lơ hloh ‘noh jĭ lơ̆m khei 9, kơ sô̆ bơngai jĭ pơlŏ lĕch đe tŏk lơ, hăm hloh 2.400 ‘nu. Dôm tơ ring đei bơngai jĭ ‘nao lơ ‘noh jĭ apŭng Đăk Pơ, pơlei tơm Pleiku, apŭng Krông Pa… Dôm anih jang pơgang hơvơn jên tơ mam vă vei sơ đơ̆ng tơdrong jang hơmet bơngai jĭ pơlŏ lĕch đe.

Tơ jê̆ hăm păih tu tơ ring Tây Nguyên ‘noh jĭ dêh char Quảng Nam, jĭ pơlŏ lĕch đe kŭm tŏk bŏk đei ƀôh roi tŏk lơ. Truh dang ei, dêh char ‘nâu đei kơ sô̆ bơngai jĭ pơlŏ lĕch đe lơ hloh tơ ring tŏk bŏk hăm hloh 12.100 ‘nu, tŏk vă jê̆ 22 ‘măng pơtêng hăm khei ‘nâu sơnăm sơ̆, yua kơ hlôi đei 1 ‘nu lôch. Khoa hơmet jĭ tơ poh, Hnam pơgang tơm tơ ring păih tu Quảng Nam, rim năr sơng iŏk đơ̆ng 40 truh 50 ‘nu jĭ pơlŏ lĕch đe. Hơdrô̆ tơ̆ apŭng Đại Lộc, dêh char Quảng Nam hlôi đei dang 4.300 ‘nu, lơ̆m noh 29 ‘nu jĭ ăl athei chơ tơ̆ hnam pơgang dêh char păng 300 ‘nu tŏk bŏk hơmet tơ̆ Hnam pơgang tơ ring păih tu Quảng Nam.

Dêh char Quảng Nam đei kơ sô̆ bơngai jĭ pơlŏ lĕch đe hloh tơ ring tŏk bŏk

Ƀok Nguyễn Văn Văn, Phŏ Kơdră chĕp kơ̆l Anih vei lăng găh jang pơgang dêh char Quảng Nam tơbăt, hrei ‘nâu tŏ ‘mi kial tôch kơ hiôk ăn véc tơ tơpoh jĭ pơlŏ lĕch đe ‘noh jĭ mur păng klanh chek lar, hơmơt đei ƀôh roi tŏk lơ lang să. Anih vei lăng jang pơgang dêh char Quảng Nam jang hơdai hăm Anih vei lăng kon pơlei rim apŭng, pơlei tơm pơ jing lơ khŭl iung jang tơ pôl jang tơdrong jang pơ lôch klanh, mur.

“Hơtŏk loi dơ̆ng tơdrong jang dăr hơlen, hơ met ‘lơ̆ng dôm hơnih đei jĭ iŏk đơ̆ng blŭng hloi. Hơdai hăm ‘noh athei dôm hnam pơgang kơ rŭn đĭ jơ hngơ̆m kơchăng yua kơ jĭ pơlŏ lĕch đe tôch kơ ƀônh hơ vơ̆l hăm 1,2 tơdrong jĭ đei yuh nai. Athei hơmet ăn tôm tơmam, pơgang vă khŏm hơmmet ‘lơ̆ng dôm hơnih đei jĭ. Dôm hnam pơgang hơmet tôm bơ̆n tơ mam pơgang ƀet, hơnih kâp kư̆u vă kâp kư̆p dôm bơngai jĭ ăl.”

Vă vei lăng jơhngơ̆m pran ăn kơdih kâu, ŭnh hnam păng rim bơngai jum dăr, Anih tơm vei lăng găh jang pơgang krao hơvơn kon pơlei rim giĕng athei ‘măn 10 pơ nĭt vă pơ lôch klanh, mur păng pơm kiơ̆ dôm trong jang tang găn jĭ. Hŭt lê̆ dôm tơ mam ưh đei yua, kơ sŭp bơ̆n tơmam mong đak ưh pă yua, vă ưh kơ ăn mur cheh kơ tăp. Tep kơ mŭng tang găn mur kăp tơ̆ kơ ‘năr păng gơ mang hloi, hrŭk hơ băn ao tai, yua kơ ƀĭnh prech mur, vă pơ lôch mur tang găn mur kăp.