Oei vei lăng kon jĭ pơlŏ lĕch đe tơ̆ Khoa hơmet jĭ ăl ăn hơioh păng nge, Hnam pơgang Đa khoa tơring Tây Nguyên, mŏ Nguyễn Thị Nguyệt Ánh, tơ̆ xăh Ea Tiêu, apŭng Cư Kuin, dêh char Đắk Lắk ăn tơbăt, yoa ưh kơchăng kơna ƀât kon ‘nao đei jĭ ‘nŏh unh hnam năm răt pơgang tơhuch ăn kơ mon. Mưh jĭ dêh bơih ‘nŏh ‘nao chơ năm tơ̆ hnam pơgang, kơplăh âu mon đĭ jĭ ăl bơih, dui jơhngâm ưh jăng, nhen đei pham krăl, athei truyên tiểu cầu, pham pơgang păng truyên pham hai: “Mon yuh, mă lei ƀât doh mĕ oei ưh văn 2 năr, athei gơih ăn hnam bơngai juăt, truh năr mă 3 ‘mơ̆i ‘nao năm khăm ‘nŏh akhan jĭ hơlŏng đang kơ ‘nŏh huch pơgang 1 năr, truh năr mă 4 mon lĕch ƀrôt ƀrat tơ̆ hơkâu kơna chơ năm tơ̆ hnam pơgang apŭng Cư Kuin, đang kơ ‘nŏh chơ tŏk tơ̆ âu. Tơ̆ hnam tơgok hăk hmă đĕch mă lei truh tơ̆ âu ‘nŏh ƀôh jĭ tôch dêh, kŭm hli tơpă.”

Tơ̆ giơng jĭ tơtil, mŏ Hoàng Thị Điệp oei tơ̆ xăh Cư Ê Bur, plt Buôn Ma Thuột oei vei lăng kon drŏ nglo 8 sơnăm jĭ pơlŏ lĕch đe ‘năi. Kon mŏ Điệp chơ năm tơ̆ hnam pơgang ƀât mă tiểu cầu jur tôch dêh, đe ƀak si athei truyên đak hơnơ̆ng: “Năr 4 giĕng adrol mon yuh, đơ̆ng rŏng kơ ‘nŏh mĕ ƀă chơ ba năm tơ̆ Hnam pơgang plt vă khăm tơ̆ noh, akhan mon jĭ hơlŏng, 3 năr đơ̆ng rŏng set hơlen pham ‘nŏh ƀôh mon jĭ pơlŏ lĕch đe. Truh kơmăng ‘nŏh mon jĭ ăl, athei chơ mon năm hơmet tơ̆ Hnam pơgang tơring. Mưh truh tơ̆ âu ‘nŏh mon pă gan yuh bơih, mă lei oei truyên đak tôch lơ, pham tiểu cầu mon jur lơ, đei lơ̆m tơdrong krê hơmơt.”

Tơ̆ Hnam pơgang Đa khoa tơring Tây Nguyên dang ei đei 3 Khoa oei iŏk hơmet ăn bơngai jĭ pơlŏ lĕch đe ‘nŏh jĭ Khoa jĭ tơpoh, Khoa hơmet jĭ ăn hơioh păng Khoa hơmet jĭ ăl ăn hơioh păng nge. Kiơ̆ kơsô̆ chih jô̆ đơ̆ng dôm Khoa đơ̆ng blŭng sơnăm truh dang ei, dôm Khoa iŏk hơmet ăn dang 500 ‘nu bơngai jĭ pơlŏ lĕch đe, mă lơ ‘nŏh lơ̆m khei 7 păng ƀât blŭng khei 8. Kiơ̆ ƀak si Hoàng Ngọc Anh Tuấn, Kơdră vei lăng Khoa Hơmet jĭ ăl ăn hơioh păng nge, lơ hơioh truh hơmet jĭ tơ̆ hnam pơgang tơtă đei jĭ pơlŏ lĕch đe ăl ngăl, mưh truh tơ̆ hnam pơgang ‘nŏh đa gơ̆ hơkâu, hăk lĕch pham… tôch hơmơt hăm tơdrong arih păng jơhngâm pran kơ đe hơioh: “Bơngai jĭ yơ truh tơ̆ âu tơtă ƀôh gơ̆ hơkâu ngăl. Hơpơi ‘mĕh đe mĕ ƀă dăh mă bơngai vei lăng hơioh mưh ƀôh hơioh jĭ hlĭch nhen yuh, gơ̆ hơkâu dăh mă ưh ‘mĕh sŏng xa ‘nŏh jăh chơ ba tơ̆ hnam pơgang vă gơ̆h khăm hơlen, roi tơƀôh vă huei lê̆ gô jĭ dêh ‘mơ̆i mă chơ năm tơ̆ hnam pơgang kơnh hơmet ưh tom.”

Kiơ̆ Anih vei lăng tơdrong jĭ jăn dêh char Đắk Lắk đơ̆ng blŭng sơnăm truh dang ei, lơ̆m dêh char đei 1.325 ‘nu bơngai jĭ pơlŏ lĕch đe Dengue. Hơdrô̆ đơ̆ng blŭng khei 8 truh dang ei đei hlŏh 400 ‘nu bơngai jĭ. Plt Buôn Ma thuột jĭ tơring đei bơngai jĭ pơlo lĕch đe lơ hlŏh kơ dêh char, hăm 422 ‘nu bơngai jĭ. Ƀok Hoàng Hải Phúc, Kơdră Anih vei lăng tơdrong jĭ jăn dêh char Đắk Lắk ăn tơbăt, tơ̆ hơnăp tơdrong jĭ tơpoh tơ̆ dêh char Đắk Lắk tŏk hrĕnh păng tôch krê hơmơt, anih jang hlôi apinh Anih vei lăng jang pơgang dêh char tơlĕch thim jên vă tang găn jĭ tơpoh, oei ưh kơmăh dang 500 triu hlak jên.

“Sơnăm ‘nâu jĭ tŏk tôch dêh, nhôn đĭ tơgŭm ăn dôm apŭng tôch lơ bơih, mă lei dang ei dôm tơmam pơgang, kơmăy kơmŏk nhôn oei tơroi ăn Anih vei lăng jang pơgang dêh char vă apinh thim dơ̆ng. Anih vei lăng jang pơgang dêh char hlôi tơroi ăn Anih vei lăng jên hu dêh char, Oei Anih vei lăng jên kŭm kŭm pơtruh nơ̆r tơroi ăn Anih vei lăng kon pơlei bơih vă gơ̆h kĭ ăn, mă thoi yơ kŭm athei gô ‘mơ̆i. Nhôn hơpơi ‘mĕh gơ̆h đei jên hrôih vă răt pơgang hóa chất, kơ ƀinh pruih, kơmăy kơmŏk pruih vă tơgŭm ‘lơ̆ng ăn tơdrong jang tơ̆ hơnăp kơnh".

Kiơ̆ tơdrong tơdra đơ̆ng Anih jang pơgang, đơ̆ng dang ei truh đĭ sơnăm 2024, jĭ pơlŏ lĕch đe tôch ƀônh tơpŏh lanh tơ̆ 1,2 tơring lơ̆m Tây Nguyên, lơ̆m noh đei dêh char Đắk Lắk. Tơdrong tang găn jĭ oei tơƀâp lơ pơmat tat, kon pơlei oei ưh đei đon kơchăng, lăng pơhơi, găh anih jang pơgang tơ̆ 1,2 tơring ‘nŏh oei ưh kơmăh pơgang păng tơmam vă pơyoa ăn tơdrong jang pơgang.