VOV4.Bahnar - Pơtơm yak ăh pơyan rei pơtăm ‘nao, kon pơlei tơ̆ pơlei O Pếch (xăh Ia Pếch, apŭng Ia Grai, dêh char Gia Lai) pơgơ̆r et xoi apinh đak ‘mi kơtă ăh rông kơ pơlei pơla. Khôi xoi plang âu hlôi đei đơ̆ng kon pơlei vei răk tơƀăk mong lơ xơnăm hloi, jing tơdrong akŏm đon lui đunh đai, đei kơjă kăp gĭt đon lui tih tên lơ̆m tơdrong erih kon pơlei Jarai.
Ăh tong anê̆ pơyan tô̆ hlơ hlĕng, kon pơlei tơ̆ pơlei O Pếch hăt hot hơmet ăn tơdrong et xoi apinh đak ‘mi kơ pơlei pơla. Tơ̆ hơla yơp ‘long ƀlang, tăp dăr rông kơ pơlei pơla, rim khul bơngai axong băl dôm tơdrong jang hơmŏ ăn et xoi tơbeh. Drăkăn lơ̆m pơlei đei akŏm, axong khul hơmet chă pai xa. Đe tơdăm noh năm koh ‘long phat, pơle, năm yâu hơbâu, yâu ka, tơgŭm ăn kră pơlei dôm tơdrong jang trăp lơ̆m tơdrong xoi tơbeh kơ pơlei pơla. Rim bơngai adoi đei năm akŏm et xoi apinh đak ‘mi kơ pơlei pơla noh tơdrong et xoi jing xô̆ xôn hloh.
Ƀok kră pơlei Rơ Lan Li – pơjâu pơgơ̆r xoi tơbeh mơ̆t lĕch chă hơlen, pơgơ̆r dôm tơdrong hơmet. Đơ̆ng pơgê hrôih, ƀok hlôi văr tơpen, hrŭk ao tanh juăt jue păng văr kơn brê ăh kơ̆l. Xoi tơbeh noh kăp gĭt kơ pơlei pơla, noh kră pơngơ̆t kơ đon, mă xơnăm mă yơ ƀok duh đei kon pơlei lui ngeh pơjao ăn xơnong xoi tơbeh kơ yang.
Đe kră pơlei nai duh tenh kuăng hơƀlih hơbăn ao. Kră pơlei Rơ Lan Li ăn tơbăt: “Xơnăm mă yơ pơlei nhôn duh xoi tơbeh apinh đak ‘mi. Hơnơ̆ng noh pơgơ̆r ăh khei 4, khei 5 rim xơnăm. Xoi tơbeh apinh Yang axong ăn đak ‘mi, kial xơđơ̆ng, ăn ‘long pơtăm, teh rơngơp, giơ̆ng ‘lơ̆ng, apinh ăn kon pơlei gơh grăng pran, phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng”.
Trŏ ăh 10 jơ, 3 kră pơlei tung kơđum ‘măn tơmam xoi plang đei minh pôm ier hlôi đei ƀuh xĭn, kơđôp phe, ƀoh ‘măn lơ̆m hla prit tŏk tơ̆ rông. Lơ̆m rông noh tơkang xik tơm. ‘Măn kơđum tơmam xoi plang tơ̆ hơla, ƀok Li pơhach tơdrong xơkat tơroi ăn kơ yang hơpang ‘năr âu pơlei O Pếch xoi plang apinh đak ‘mi, plang tơmam drăm ăn kơ Yang. ‘Meh vă Yang axong ăn kon pơlei minh xơnăm pơm jang hiôk hian, rim bơngai adoi grăng pran, ưh đei bơngai yơ jĭ pơlŏ. Đang tơdrong bơih noh, ƀok Li iŏk hla vơ̆t đak tơdrô đơ̆ng tơm xik tơhuăng tơ̆ drơh hnam. Tơdrong xoi tơbeh hlôi đang hăm ƀai xơkat pôk bơnê đơ̆ng ƀok Li tơ̆ anăp rông.
‘Măng mă blŭng đei tơgŭm đe kră pơlei hơmet xoi tơbeh, ‘nhŏng Ksor Aih chơt hơ iă, hăt hot kơdâu rŏng ‘ngir rŏng ‘ngir vă chă hơlen rim tơdrong. Ksor Aih tơroi: “Dôm năr adrol ki, inh atŭm hăm đe tơdăm lơ̆m pơlei năm koh pơle phat vih vă prung por, koh ‘long unh ăn đe pơmai oh pai xa, đang kơ noh năm yâu ka tơ̆ glung. Đei kiơ̆ đe kră pơlei hơmet ăn tơdrong xoi tơbeh apinh đak ‘mi noh inh hŏk đei lơ tơdrong. Ming mônh kơnh ăh đe kră pă đei oei noh tơdăm lơ̆m pơlei gô pơtoi vei răk tơƀăk mong kơ tơdrong xoi tơbeh kăp gĭt âu”.
Et xoi tơbeh apinh đak ‘mi xơnăm âu kơ pơlei O Pếch đei tơdrong tơgŭm hơmet hơtŏk đơ̆ng Anih vei lăng kon pơlei apŭng Ia Grai păng Anih jang Joh ayŏ Kơdŏ xuang Đam San. Ƀok Đỗ Văn Đông – Phŏ Kơdră Anih vei lăng kon pơlei apŭng Ia Grai ăn tơbăt: Ăh băt đei Anih jang Joh ayŏ Kơdŏ xuang Đam San vă hơmet pơ ‘lơ̆ng dôm khôi juăt kră xơ̆ kơ bơngai kon kông, nhôn lăp kơ đon. Kon pơlei xăh Ia Pếch pơma atŭm, pơlei O Pếch pơma adrô̆ đơ̆ng đunh xơ̆ duh oei vei răk tơƀăk mong et xoi tơbeh juăt jue tơguăt hăm tơdrong erih đon lui nhen xoi kơ hơdrâ̆m đak, xoi kơ yang bri, xoi kơ yang đak ‘mi ‘nâu nai hia... Ƀok Đỗ Văn Đông ăn tơbăt: " ‘Nâu jing ‘măng vă tơ iung đon băt, tơdrong tơguăt lơ̆m tơpôl pơlei pơla, atŭm hăm noh kon pơlei chă tơbang, tơroi kơ dôm um ai joh ayŏ kăp gĭt kơ hơdrung hơdrĕch po truh hăm rim bơngai”.
Lan chih păng pơre nơ̆r
Viết bình luận