VOV4.Bahnar - Sơ năm 2020 tôch kơ g^t kăl hăm 132 u\nh hnam, bơ ngai Ba Na Rơ Ngao oei tơ\ plei Kon Trang Long Loi, thị trấn Đăk Hà, apu\ng Đăk Hà, de#h char Kon Tum. Đei tơ drong tơ gu\m đơ\ng khu\l kơ dră păng an^h jang găh jo\h ayo\ tơ ring, kon pơ lei mă năm hơ drol ‘no\h j^ dôm đe buăl mơ lo#h lơ\m pơ lei hlôi vang tơ goăt tơ goăl pơ jing jơ nei Plei tơ mang lăng lơ\m tơ pôl jing 1 hơ n^h năm tru\h đơ\ng tơ moi je# hơ tăih mư\h năm tru\h tơ\ Kon Tum. Hăm tơ drong pơ\ih đei 1 tơ drong jang mu\k drăm ‘nao, tơ mang lăng lơ\m tơ pôl to\k bo\k tơ gu\m kon pơ lei Kon Trang Long Loi đei dơ\ng io\k yua hơ met ‘lơ\ng tơ drong ar^h sa. ‘Nâu j^ tơ drong hiôk ‘lơ\ng vă kon pơ lei vei răk, tơ [a\k mong đei dôm kơ jă kăp g^t jo\h ayo\ joăt joe lơ\m tơ drong a r^h sa hrei ‘nâu.

Tru\h hăm Kon Trang Long Loi năr blu\ng sơ năm ‘nao 2021, tơ moi đei mơ\t hơ dai lơ\m jơ ‘năr hiôk hơ iă ku\m hăm tơ drong rơ hâu, ‘mêm kơ tơ moi đơ\ng kon pơ lei tơ\ plei ‘lơ\ng hơ iă je# đak krong. Jo# đơ\ng [ơ\t hnam kơ măy đak pơm tơ le\ch u\nh điên Plei Krông đei ming man, tơ drong hơ dai đơ\ng đak Pô Kô ‘lơ\ng ro\ hăm hơ n^h dơ nâu đak pơm ăn kơ Kon Trang Long Loi roi ‘lơ\ng hơ iă hlo\h.   

Kơ tă hloi dôm kon pơ lei kơ apu\ng Đăk Hà, sơ\ hlôi lơ ‘măng tru\h tơ\ Kon Trang Long Loi, ‘no\h dang ei ku\m ư\h kơ ê tơ\ hơ năp tơ drong tơpl^h ‘lơ\ng. {ok Hoàng Ngọc Danh, 70 sơ năm tơ roi: tơ drong hrâu hơ dai đơ\ng kră sơ\ păng ‘nao dang ei, đơ\ng bri brăh păng kon pơ lei tơ\ âu, pơm ăn kơ [ok [o#h hiôk hian:

“{ơ\t hơ drol sơ\ pha, dang ei [o#h tôch kơ iă. Pơ\ih ăn an^h tơ mang lăng âu ‘lơ\ng. Che\h phe, kơ dơ chu\n na, sem păr, klang păr, groi kông ‘no\h tôch kơ ‘lơ\ng ro\ hăm kon pơ lei. &nh [o#h an^h tơ mang lăng rơ ngơp ‘lơ\ng, hơ iă de#h.”

Kon Trang Long Loi ‘no\h j^ Plei tơ mang lăng lơ\m tơ pôl mă blu\ng kơ apu\ng Đăk Hà păng mă 3 kơ de#h char Kon Tum. Vă đei drơ\ng ‘no\h j^ hơ n^h tơ mang lăng kơ de#h char lơ\m to\k bo\k sơ năm 2020, 132 u\nh hnam kon pơ lei hăm vă je# 800 măt bơ ngai lơ\m pơ lei hlôi vang tơ goăt tơ goăl, hơ to\k hơ năp jang lơ\m pơ jing Plei tơ mang lăng lơ\m tơ pôl. Tơ drong tôch kơ chhôk hơ iă ‘no\h j^ rim đe buăl mơ lo#h ling lang năm hơ drol tơ gop lơ ko\ng jang vă pơ jing dôm tơ mam tơ mang lăng. Mo\ Y Le jang hơ nơ\ng tơ\ hơ n^h tơ mang lăng pơ gar pơ kao je# đak krông tơ băt, tơ mang lăng lơ\m tơ pôl hlôi hơ nhăk ăn tơ drong jang, io\k yua păng lơ tơ drong chơt hơ iă ăn kơ kon pơ lei lơ\m pơ lei pơ la, mă loi ‘no\h j^ lơ\m dôm năr le#h, Tết nhen thoi âu:

“Io\k đơ\ng đei tơ mang lăng lơ\m tơ pôl kon pơ lei đei tơ drong jang, đon băt kơ d^h đơ\ng kon pơ lei tôch kơ ‘lơ\ng. Kon pơ lei hơ drin, jang tơ năp jang bơ\ jang sơng, pơ v^h pơ văn tơ moi tơ mang lăng. Rim năr le#h, tơ drong kăl bơ ngai kră, bơ ngai mơ lo#h, dro\ nglo, dro\ kăn ku\m jang tôm. Nhen năr ‘nâu tơ\ hơ n^h tơ mang lăng pơ gar pơ kao đei 11, 12 ‘nu bơ\ jang. Gơ nang đơ\ng đei io\k yua đơ\ng jang tơ mang lăng lơ\m tơ pôl kon pơ lei tôch kơ chhôk hơ iă, tơ drong ar^h sa u\nh hnam dă [iơ\ tôch kơ lơ.”

Vă tơ drong jang tơ mang lăng lơ\m tơ pôl kơ Kon Trang Long Loi yak mơ\t ‘lơ\ng, pơm hiôk, sơng đei tơ moi tơ mang lăng io\k đơ\ng năm tru\h tơ\ pơ lei, An^h vei lăng kon pơ lei thị trấn Đăk Hà hlôi pơ jing Gru\p jang hơ dai Tơ mang lăng lơ\m tơ pôl păng An^h vei lăng Tơ mang lăng lơ\m tơ pôl ‘no\h đei dôm bơ ngai jang hơ drin, tơm kơ pơ lei. Hăm tơ drong vei lăng đơ\ng Gru\p jang hơ dai păng An^h vei lăng, tơ drong klăih song tơ drong jang io\k jang rim tơ drong pơ v^h pơ văn ăn tơ moi tôch kơ lăp. ‘Nho\ng A Thum, io\k jang tơ drong jang pơ tăm pơ kao tơ\ hơ n^h tơ mang lăng lơ\m dơ nâu đak hnam kơ măy pơm tơ le\ch u\nh điên Plei Krông chơt hơ iă tơ băt:

“&nh joăt pơ tăm pơ kao pơm ‘lơ\ng tơ\ hơ n^h tơ mang lăng lơ\m tơ pôl âu. Tơ dăh đei tơ moi tru\h ‘no\h ^nh ku\m pơ dơ\ng hơ met gre hon đa mă kle\p. Io\k yua 1 khei ‘no\h đei 4 triệu hlak jên. Hnam nhôn ku\m đei 1,2 ‘long pơ tăm, dang ei đei dơ\ng io\k yua đơ\ng vang jang pơm tơ mang ;ăng lơ\m tơ pôl tơ drong ar^h sa pă [iơ\ lơ văi”.

Le#h tơ [o#h tơ mang lăng lơ\m tơ pôl plei Kon Trang Long Loi

Tru\h hăm Kon Trang Long Loi dôm năr blu\ng sơ năm ‘nao 2021, tơ moi tơ mang lăng đei mơ\t hrâu hơ dai lơ\m tơ drong joăt joe kơ bơ ngai Ba Na. Ku\m hăm sa pơ lăh đing, et tơ drô ge, ‘nhe\m chhu tơ\ hơ dra... soai hăm rơ dra ch^ng chêng hơ soang, lơ le#h joăt joe ku\m đei kon pơ lei tơ iung dơ\ng vă kơ tơ moi lăng băt, nhen le#h đak tơ nglang, le#h to\k hnam ‘nao, le#h blu\h đon, le#h jơ mu\l [a... Hơ drin hăm tơ drong jang tơ mang lăng lơ\m tơ pôl, yă Nguyễn Thị Thắm, Kơ dră An^h vei lăng găh jo\h ayo\, tơ roi tơ băt apu\ng Đăk Hà tơ băt, vă kơ Kon Trang Long Loi jing hơ n^h năm tru\h ‘lơ\ng hơ iă, An^h vei lăng găh jo\h ayo\ to\k bo\k hơ nơ\ng tơ gu\m kon pơ lei hơ to\k hơ năp jang tơm đơ\ng kơ d^h lơ\m đ^ đăng rim tơ drong jang:

“Vă pơ jing plei tơ mang lăng lơ\m tơ pôl ku\m hăm tơ mam drăm so hơ to\k tơ iung kơ jăp sut pơ ngot tơ jur dơ nu\h hin, nhôn tơ roi tơ băt, krao hơ vơn Kon pơ lei jang ‘lơ\ng tơ drong vei lăng rơ go\h cham char ‘lơ\ng hơ iă. Hơ met pơ ro\ hnam oei kơ d^h vă jang ‘lơ\ng tơ mang lăng homestay. Jang ‘lơ\ng tơ drong jang vei răk, tơ [a\k mong tơ mam drăm so pơ tho dơ\ng ăn kơ kon sâu vă ư\h khan lăp hơ dro# bơ ngai ‘lo\ mă hơ io\h ku\m gơ\h vang jang lơ\m pơm tơ mang lăng”.

{ơ\t lơ\m năr blu\ng sơ năm ‘nao, vang tơ roi găh trong tơ le\ch jang đơ\ng khu\l kơ dră lơ\m tơ drong hơ to\k tơ iung Plei tơ mang lăng lơ\m tơ pôl Kon Trang Long Loi, [ok Nguyễn Chí Ánh, Kơ dră An^h vei lăng kon pơ lei thị trấn Đăk Hà tơ băt, apu\ng to\k bo\k hơ nơ\ng tơ mơ\t jên jang ăn kơ pơ lei pơm trong nơ năm lơ\m pơ lei, tơ\ chu\n na, u\nh điên, đak yua, hơ met ming Rông ...hơ drin tru\h hơ tuch sơ năm 2022 gô jang đang đ^ đăng rim tơ drong jang. Păng vă hơ to\k tơ drong jang ‘lơ\ng lơ\m rim tơ drong jang tơ mang lăng đơ\ng tơ pôl, An^h vei lăng kon pơ lei thị trấn ku\m hlôi đei trong tơ le\ch jang ‘lơ\ng ăn kơ Kon Trang Long Loi:

“{ơ\t măt athei vei sơ đơ\ng đei che\ng hơ met te\h kon pơ lei oei, che\ng hơ met te\h tơ pôl hiôk oei sa hai, jang sa ‘no\h j^ hơ n^h tơ mang lăng hloi. Lơ\m no\h đei trong nơ năm, u\nh điên păng 1,2 tơ drong jang nai vă kơ kon pơ lei sơ đơ\ng. Găh vei răk jo\h ayo\ kon kông ‘no\h nhôn ch^h jo#, ako\m, ch^h hơ năn hơ dăh păng đei trong tơ le\ch jang tơ mơ\t jên jang jo# hơ len vă pơ tho tơ drong jang thim vă kơ đei bơ ngai jang hơ dăh hlo\h ‘no\h j^ tơ drong jang joăt joe đei tơ drong hơ iă kon kông.”

Sơ kơ\t hơ dăh đei trong năm [lep lơ\m hơ to\k tơ mam drăm ‘lơ\ng, tơ drong pran đei kơ tă, hơ dai hăm tơ drong jang đang trong jang, hơ to\k ‘lơ\ng pơ v^h pơ văn sơng đei tơ moi tơ mang lăng, kon pơ lei Kon Trang Long Loi ku\m to\k bo\k tơ che\ng vă jang t^h lơ\m sơ năm ‘nao 2021. ‘No\h j^ ming man đei  6 to\ hnam kơ jung joăt joe jum dăr hơ n^h Rông kơ pơ lei; pơm hơ met ming tơ mơ\t lơ\m mơ dro sa 5 homestay tơ\ 5 u\nh hnam; vang ho\k dôm lăm pơ hrăm găh tơ drong jang tơ mang lăng vă kơ 200 ‘nu bơ ngai jang kơ pơ lei đei tơ drong jang sa sơ đơ\ng hăm io\k yua đơ\ng tơ drong jang tơ mang lăng lơ\m tơ pôl. Tru\h hăm Kon Trang Long Loi pơ yan pu\ih mak âu, [o#h hơ dăh 1 tơ drong ‘nao păng tơ drong ar^h ‘nao tơ\ kon bơ ngai, cham char, sem tơ rong tơ ring ‘nâu.

Khoa Điềm: Ch^h

Thuem: Tơ blơ\