VOV4.Bahnar - Lăp dang 3 khei blu\ng sơ năm ‘nâu tơ\ dêh char Kon Tum đ^ đei 4 ‘nu bơ ngai lôch yoa đơ\ng ko\ kăp. Tơ drong krê hlo\h dơ\ng dang ei ‘năr oei mât lơ\m pơ yan he, ku\m jing pơ yan j^ vơnh tơ po\h dêh hlo\h. Kơ plăh ‘no\h, đơ\ng ‘năr 10/4 âu ki an^h jang kơ pal kơ dêh char Kon Tum pơ tơm [et pơ gang tang găn j^ vơnh ăn ko\. Mă đơ\ng adrin tôch ai ră mă lei kiơ\ tơ drong tơ che\ng lăp đei dang 25% kơ so# ko\ tơ\ tơ ring đei [et pơ gang tang găn j^.

Hơ tuch khei 3 âu ki kon pơ lei tơ\ plei Klâu Ngol Zố, xăh Ia Chim, pơ lei tơm Kon Tum ]hưu jơ hngâm mưh o\h A Khơ, 7 sơ năm oei pơm ngôi tôch chơt ‘no\h ưh ê j^ ăl đang kơ ‘no\h lôch hloi. Bơ ngai lơ\m hnam A Khơ tơroi, năr o\h j^, o\h ưh hiôk jơ\p hơ kâu, dui jơ hngâm mơ mat, hli đak, hli kial, gơ\ hơ kâu đang kơ ‘no\h lôch hloi. Đe [ak si tơ\ Hnam pơ gang Đa khoa dêh char Kon Tum akhan, A Khơ đei ko\ vơnh kăp mă lei ưh đei năm [et pơ gang. Kơ plăh âu u\nh hnam o\h A Khơ ‘nao [lo\k, adrol kơ lôch dang 2 khei ko\ kăp o\h mă lei u\nh hnam ưh đei ba o\h năm [et pơ gang tang găn j^ vơnh yă kiơ.

Ơ|h jơ hngâm yoa ưh kơ tom bơih, ‘nho\ng A Thoăn, hnam tơ no\ o\h A Khơ pơ ma thoi âu: “J^ ko\ vơnh kăp ‘no\h j^ hơ mơt hlo\h. Hơ pơi kơ kon pơ lei, rim bơ ngai băt vă đei trong tang găn j^ vơnh. Mưh ko\ vơnh kăp athei năm [et pơ gang hloi, le# kơ le# đunh. {ôh lơ\m hơ kâu pha pha [iơ\ dăh mă yuh, gơ\, le\ch đak hai ‘no\h jăh năm khăm hloi, ưh gơ\h le# đunh, hơ mơt đei tơ drong sơ ‘ngon nhen hnam nhôn”.

Lăp dang 3 khei blu\ng sơ năm 2018 tơ\ 2 tơ ring kơ dêh char Kon Tum ‘no\h apu\ng Đăk Glei păng plt Kon Tum đei 4 ‘nu bơ ngai lôch yoa ko\ vơnh kăp. Đ^ đăng bơ ngai âu mưh chơ tơ hnam pơ gang ‘no\h j^ vơnh đ^ iung ranh bơih, nhen: gơ\ hơ kâu, hli đak, hli kial… Lơ\m 4 ‘nu bơ ngai lôch âu đei 3 ‘nu mon đơ\ng 6 truh 11 sơ năm, ko\ kăp đunh đơ\ng 2 - 3 khei adrol kơ đei j^ păng đ^ đăng 4 ‘nu bơ ngai j^ âu lôch ngăl yoa ưh đei [et pơ gang hơ met j^.

{ok Nguyễn Lộc Vương, Kơ dră An^h tang găn tơ drong j^ jăn kơ dêh char Kon Tum ăn tơ băt, j^ vơnh tơ\ tơ ring to\k lơ păng tôch hơ mơt: “Sơ năm ‘nâu j^ to\k lơ. J^ vơnh lơ\m dôm sơ năm âu ki lăp đei bơ ngai lôch tơ\ Đăk Glei đe\ch. Oei dang ei đ^ đei tơ\ plt bơih. Vă akhan virus j^ vơnh hlôi đei tơ\ lơ ko\ tơ\ Đăk Glei păng dang ei hloi tơ\ plt. Mưh j^ tơ po\h dêh bơih ‘no\h lôch ngơ ngei păng tam mă đei kơ măy yơ gơ\h khăm hơ len băt hơ dăh adrol kơ j^ iung.”

Chă dăr lăng tơ\ 2 tơ ring ‘no\h pơ lei tơm Kon Tum păng apu\ng Đăk Glei đơ\ng an^h jang pơ gang dêh char Kon Tum ăn [ôh, lơ\m dang 03 sơ năm vih tơ\ âu, đei lơ bơ ngai tơ\ 2 tơ ring âu đei ko\, meo kăp mă ưh ‘no\h châu kach, lơ bơ ngai ưh đei năm [et pơ gang. Tơ dăh ưh đei trong tang găn tơ tom ‘no\h ro\ năng kơ so# bơ ngai lôch yoa ko\ kăp lơ\m tơ pôl roi lơ hlo\h dơ\ng tơ\ hơ năp kơnh.

{ok Đào Duy Khánh, Kơ dră che\p kơ\l An^h vei lăng jang pơ gang dêh char Kon Tum ăn tơ băt, trong jang kăl hlo\h dang ei j^ krao hơ vơn dôm bơ ngai đei ko\ meo kăp lơ\m 3 sơ năm tơ je# âu năm tơ\ hnam pơ gang [et pơ gang tang găn j^: “Nhôn drơ\ng nơ\r, tơ drong blu\ng a ‘no\h đ^ đăng bơ ngai đei ko\, meo kăp mă ưh ‘no\h kach lơ\m dang 03 sơ năm vih tơ\ âu athei năm [et pơ gang hrôih hlo\h. {et 3 jru\m mă ưh ‘no\h truh 5 jru\m. Tơ\ hơ năp dang ei nhôn krao hơ vơn kon pơ lei [et pơ gang tang găn j^, yoa dang ei tơ drong jang [et bơ\ng j^ ưh đei kơ loăi vaccine ‘nâu. Dôm bơ ngai nai găh u\nh hnam tơ nuh dăh mă dôm bơ ngai đei te\h đak tơ gu\m nai, nhôn vă io\k jên răt pơ gang tang găn, pơ gơ\r [et hrôih.”

Vă găn tơ drong krê tơ po\h j^ vơnh lơ\m pơ yan he sơ năm ‘nâu, ku\m hăm an^h jang pơ gang, An^h rong kon tơ rong păng jang thu\ y dêh char Kon Tum oei pơ gơ\r [et vaccine tang găn j^ ăn ko\. ‘Nâu j^ 1 lơ\m dôm trong jang ‘lơ\ng vă găn ưh ăn j^ vơnh tơ po\h. Mă lei, lơ\m ‘măng [et pơ gang âu, dêh char Kon Tum lăp [et ăn 10.900 to\ ko\ kiơ\ hla ar chih măt đơ\ng 10 apu\ng, pơ lei tơm lơ\m dêh char đe\ch, vă akhan ‘nao lăp [et dang 25% kơ so# ko\ tơ\ tơ ring.

Tơ drong tơm kiơ\ [ok Đoàn Thanh Mai, Pho\ Kơ dră An^h rong kon tơ rong păng jang thu\ y dêh char Kon Tum ‘no\h, yoa lơ bơ ngai rong ưh đei chih măt hăm khul kơ dră tơ ring, kơ na kơ so# chih jo# ưh kơ tro\, kon pơ lei ưh chu jang hơ doi hăm khul jang kơ pal rôp [et pơ gang ăn ko\, yoa akhan ưh kơ đei jên kơ na kuă [et… Tơ drong ‘nâu pơm ăn j^ ko\ vơnh tôch [ônh tơ po\h: “Kơ so# [et pơ gang to\ se\t ‘no\h kơ so# ko\ kăp bơ ngai jing tôch lơ. Ko\ rong hơ chăng kư\ kă hai, mưh j^ sư chă kăp bơ ngai, tôch hơ mơt.”

Tơ\ hơ năp tơ drong krê j^ vơnh tơ po\h lơ\m pơ yan he sơ năm ‘nâu, dêh char Kon Tum ku\m tơ le\ch lơ trong jang kăl. Blu\ng a j^ hơ to\k tơ drong roi tơ băt ăn kon pơ lei kơ chăng tang găn j^ vơnh; tơ le\ch jang tơ\ dôm apu\ng, pơ lei tơm păng tơ\ dôm tơ ring krê hơ mơt, to\ se\t hlo\h ‘no\h pơ gơ\r [et pơ gang tang găn j^ vơnh 1 ‘măng, krao hơ vơn dôm bơ ngai đei ko\, meo kăp năm tơ\ hnam pơ gang [et pơ gang tang găn j^… Mă lei tơ drong tôch pơ ngơ\t ‘no\h, [et pơ gang tang găn j^ ăn ko\, 1 lơ\m dôm trong jang [ônh, đei yoa păng ‘mơ ‘met hlo\h găn găn j^ vơnh tơ po\h lơ\m tơ pôl dang ei oei tam mă đei bơ\ jang ‘lơ\ng.

Khoa Điềm: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\