VOV4.Bahnar - Hăm bơngai Tây Nguyên pơma atu\m, bơngai M’Nông pơma adro#, kơpô jing mu\k drăm kăp g^t hloh, hơnơ\ng đei yua vă tơplih ch^ng chêng, go\ ge dăh mă tơplih tơmam kăp g^t nai. Atu\m hăm noh, kơpô duh jing kon tơrong graxia vă plang ăn yang hơpang. {ơ\t Têt nguyên đán Tân Sửu 2021, [ok Điểu Nhót – thây pơtho kơ bơngai M’nông hlôi pơdơh hưu, oei tơ\ xăh Đăk Ndrung, apu\ng Đăk Song, dêh char Đăk Nông tơroi kơ dôm tơdrong hơ iă găh kơpô kiơ\ khôi kơ bơngai M’Nông.

- Ơ [ok, kiơ\ khôi bơngai M’Nông, noh kơpô đei rơneh pơjing thoi yơ lơ\m kơpal teh âu?

{ok Điểu Nhót: “Kiơ\ khôi kră xơ\ kơ bơngai Mnông đơ\ng chăl yă [ok noh kơpô đơ\ng plenh đei [ok Yang plenh pơtruh ăn kơpal teh. Kiơ\ kră xơ\, kơpô adrol ki noh kon bơngai, đei [ok Yang plenh tơ ‘nhur vă rei hơdre\ch [a, hơ[o tôm tơmam xa, păng dôm hơdre\ch ‘nhe\t... Mă lei kơpô ưh đei rei pơtăm [a adrol, mă rei ‘nhe\t adrol. ‘Nhe\t hon adrol, đơ\ng ro\ng kơ noh pơtơm rei [a. {a ưh ke\ hon, kơlih ‘nhe\t hon gam [enh, noh kon bơngai ưh kơ măh tơmam xo\ng xa. {ôh thoi noh, Yang plenh athei kơpô xa pơđ^ ‘nhe\t noh. Mưh ưh xa pơđ^ ‘nhe\t noh đ^ hnưr erih jing kơpô đe\ch, ưh kơ jing kon bơngai. Kơyuơ hlôi rei ‘nhe\t adrol, noh ưh ke\ xa pơđ^. Kơpô xa ‘nhe\t adrol noh ‘nhe\t đơ\ng ro\ng hon dơ\ng, noh truh dang ei, kơpô duh jing kơpô đe\ch, ưh ke\ jing kon bơngai. Kiơ\ kră xơ\ tơroi găh kơpô duh oei đei răk vei truh chăl kon xâu xe dang ei”.

- {ok ăi, hăm bơngai Tây Nguyên pơma atu\m, bơngai M’Nông pơma adro#, kơpô noh mu\k drăm kăp g^t, hăp đei kơjă tih tên thoi yơ?

{ok Điểu Nhót: “Tơdrong ket [uh kơpô đei đơ\ng xơ\ ki, kiơ\ khôi yă [ok xơ\, mă lei ưh gơh chă ket [uh kư\ kă ôh. Mă unh hnam đei đơ\ng 100 truh 200 to\ kơpô duh ưh gơh chă ket [uh kư\ kă. Kơpô hơnơ\ng đei ‘măn tơplih go\ ge, ch^ng chêng g^t, dăh mă tơplih hăm dôm mu\k tơmam kăp g^t hơto\ hăm kơpô. Bơngai M’Nông xơ\ ưh đei ket [uh kơpô vă xa ‘nhe\m, mưh ưh đei tơdrong kăl tơpă”. 

- Mưh lei bơngai Tây Nguyên đơ\ng kră xơ\ hlôi đei et xa kơpô, vă plang ăn yang hơpang. Thoi noh, tơdrong plang kơpô đei pơgơ\r yuơ tơdrong kiơ?

{ok Điểu Nhót: “Tơdrong axong koh kơpô đei pơgơ\r lơ\m ‘năr et xo\ng [a ‘nao. Noh jing ăh je# đ^ xơnăm, đơ\ng ro\ng kơ kăt yua đei 100 hơkă [a mir noh pơtơm pơgơ\r et xa hăm kơpô. Kơlih kiơ xoi tơbeh kơ [a hăm kơpô? Kơlih kon pơlei kơche\ng, kon bơngai hlôi jơnei ‘nhe\t, noh kon bơngai đei yua 100 hơkă [a noh pơtơm gơh ket [uh kơpô. Kiơ\ khôi kră xơ\ kơ bơngai M’nông, mưh xa ‘nhe\m kơpô athei đei xik tơm Rlung (yăng Rlung jing minh kơloăi drăm tôch kăp g^t) noh pơtơm đei et xa hăm kơpô. Mưh ưh đei xik tơm yăng Rlung ưh kơ gơh koh kơpô ôh. Noh jing khôi kră xơ\ đơ\ng yă [ok pơxư\ ăn. Mă [ar noh đei axong koh kơpô [ơ\t pơgơ\r et pơkong. Kơlih pơkong noh kơdra#m bơngai truh, lơ pơlei pơla truh hmach thơ thâu. Oei lơ\m tơdrong erih hmă rim kơ năr, kon pơlei ưh đei [uh ‘nhe\m kơpô vă xa, duh ưh đei chă te\ch pơdro vă io\k jên yua, kơlih kơpô noh mu\k drăm kăp g^t. Đơ\ng kră xơ\, yă [ok duh oei vei khôi juăt jue âu. Dang ei, bơngai M’nông duh oei răk vei joh ayo\ juăt jue rong kơpô thoi noh”. 

- {ok ăi, koh kơpô adro# pơgơ\r lơ\m unh hnam dăh mă lơ\m pơlei đei tơdrong et xoi kăp g^t. Thoi noh tơdrong hơmet ăn tơdrong et xa âu thoi yơ [ok hă?

{ok Điểu Nhót: “Mưh unh hnam lơ\m minh xơnăm đei yua [a lơ\m 100 hơkă [a mir, pơhlom đơ\ng 4 truh 5 ta#n noh vă xoi tơbeh kơ yang hăm kơpô. Adrol kơ ket [uh kơpô unh hnam gơnơm hăm đe tơdăm lơ\m pơlei hơmet chă ‘long unh, chă pe\ ‘nhot vă ‘măn pai xa et ‘măng et xo\ng [a ‘nao. Đơ\ng ro\ng kơ noh pơtơm gơh koh kơpô. Gơnơm đe tơdăm pai xa jong ăn kon pơlei ataih je# et xa, pơdreh ch^ng chêng, hri hơxuang lơ\m ‘năr et xa kơpô xo\ng [a ‘nao”. 

- Rim ‘măng đei tơdrong et xa g^t, bơngai M’Nông pơtơm ket [uh kơpô. Thoi noh tơmam xa juăt jue kơ bơngai M’Nông đơ\ng ‘nhe\m kơpô noh yă kiơ [ok ăi?

{ok Điểu Nhót:  “Tơmam pai xa đơ\ng ‘nhe\m kơpô juăt jue kơ bơngai Mnông xơ\ noh ‘nhe\m chơ choh. ‘Nhe\m cho choh noh athei io\k ‘nhe\m xe\ch cho choh ie\. Đang kơ noh hơna phe [a mir dăh mă phe tơyông, tu\l he\ch, đang kơ noh lu\k lơ\k hăm ‘nhe\m chơ choh. ‘Nhe\m cho choh noh ưh đei pai x^n, pai pơgia đe\ch. Đơ\ng ro\ng kơ noh, io\k pu\k phe hơnan tuh lơ\m ‘nhe\m lu\k lơ\k atu\m hăm ‘nhe\m chơ choh atu\m hăm hla ‘nhot [âu phu. Noh jing tơmam xa juăt jue kră xơ\ kơ bơngai M’Nnông bơ\n”. 

O| ah, bơnê kơ ih hlôi tơroi găh dôm tơdrong hơ iă kăp g^t găh kơpô!

Lan chih păng rapor