VOV4.Bahnar - Đơ\ng ro\ng hlo\h 30 sơ năm bơ\ jang ăn te\h đak, đơ\ng bơ ngai chih hơ met tơ drong tơ roi lơ\m an^h Radio pơ dăh um rup Lâm Đồng truh Kơ dră An^h vei lăng jo\h ayo\ kơ do\ xoang xăh Tam Bố, apu\ng Di Linh, dêh char Lâm đồng, [ok K’Điệp đ^ pơ dơ\h hưu bơih mă lei oei tam mă pơ dơ\h jang kiơ. Vă je# 70 sơ năm, vih oei xa tơ\ pơ lei, [ok K’Điệp đei kon pơ lei lui, pôk pơm Kră pơ lei. J^ bơ ngai đei kon pơ lei lui yom, hlôh vao lơ tơ drong juăt ‘lơ\ng đơ\ng sơ\, ho\k jru\ dơ\ng, kră pơ lei K’Điệp oei tôch tơ tăm hăm lơ tơ drong juăt kơ hơ dre\ch kơ dih. Đơ\ng ro\ng kơ chih đang “Kơ sơ\p hla ar pơ tho păng ho\k nơ\r K’Ho”, [ok oei ‘me\h chih tơ le\ch kơ sơ\p “Khôi juăt găh tơ drong io\k unh om păng hnam tơ no\ lơ\m tơ pôl bơ ngai K’Ho”.

- {ok kră pơ lei K’Điệp ăi, sơ năm ‘nâu ih vă tơ\l 70 sơ năm bơih, ap^nh hmach thơ thou ăn ih pran jăng, grăng hơ kâu vă ku\m hăm kon pơ lei pơ jing tơ drong arih xa ‘nao. Đơ\ng ro\ng hlo\h 30 sơ năm “bơ\ jang ăn te\h đak”, dang ei pơ dơ\h hưu, pơm kră pơ lei ih oei tơ tăm tơ drong kiơ hlo\h?

-Kră pơ lei K’Điệp: “Hrei ‘nâu tơ drong arih xa ph^ tơ to\ dơ no\ ‘lơ\ng, kon sâu đei ho\k pơ hrăm. Mă lei, tơ drong ho\k pơ hrăm kơ đe kon sâu hrei ‘nâu, ho\k hơ dro# nơ\r yoăn đe\ch, kiơ\ inh kon sâu athei ho\k nơ\r kon kông hai.

Kră pơ lei K’Điệp (Kơpi io\k rup đơ\ng [ăo Công thương)

- Đei băt, ih hlôi chih đang kơ sơ\p “Hla ar pơ tho păng ho\k nơ\r K’Ho” bơih lah? Tơ drong pơ tho ho\k kiơ\ kơ sơ\p hla ar âu tam mă lơ ưh?

-Kră pơ lei K’Điệp: Kiơ\ tơ drong tơ chơ\t đơ\ng Trung ương Đảng ‘măng mă 8 jăl 5 chih hơ dăh: “Che\p vei păng ato\k tơ iung nơ\r pơ ma, chư chih dôm hơ dre\ch kon kông”. Mă lei dang ei tơ plơ\ dơ\ng, lơ\m tơ ring kon kông nhen ưh kơ đei [ôh pơ tho nơ\r kon kông kiơ, lăp pơ tho nơ\r yoăn păng nơ\r kon kông ăn đe kăn [o# che\p kơ\l bơ ngai yoăn đe\ch. Kiơ\ kơ inh, inh hơ pơi ‘me\h khul kơ dră pơ gơ\r tơ ring, te\h đak athei đei trong ăn kon hơ ‘lơ\p bơ ngai kon kông ho\k chư, nơ\r pơ ma kơ bơ ngai kon kông”.

- Đơ\ng ro\ng kơ chih đei kơ sơ\p“Hla ar pơ tho păng ho\k nơ\r K’Ho”, ih vă jang tơ drong kiơ dơ\ng lơ\m sơ năm 2020 ‘nâu hă [ok? 

-Kră pơ lei K’Điệp: “Tơ\ hơ năp kơnh, inh vă adrin chih tơ le\ch 1 kơ sơ\p hla ar găh Khôi juăt hăm nơ\r K’ho. Lơ\m no\h đei dôm nơ\r pơ đơ\k, [ai hơ ri, tơ drong tơ roi kră sơ\ hăm nơ\r kon kông, đang kơ ‘no\h chih tơ blơ\ tơ\ nơ\r yoăn. Inh adrin chih 1 kơ sơ\p hla ar vă ‘măn răk ăn kon sâu đơ\ng ro\ng kơnh”.

- ‘Nâu j^ 1 tơ drong ‘me\h vă  tôch hơ iă. Chih răk thoi no\h tôch kơ lăp, ap^nh ih tơ roi mă hơ dăh [iơ\ tơ drong tơm mă ih vă chih lơ\m kơ sơ\p Khôi juăt ‘nâu lăng?

-Kră pơ lei K’Điệp: Inh vă adrin chih dơ\ng khôi juăt găh tơ drong io\k unh om păng hnam tơ no\ kơ hơ dre\ch K’ho. Kiơ\ m^nh tơ drong kiơ ‘no\h inh vă chih răk khôi juăt đơ\ng sơ\ păng đei nơ\r pơ ting hăm chăl arih hrei ‘nâu hai, chă hơ len tôm tơ drong. Tơ drong juăt yơ ‘lơ\ng oei lăp hăm tơ drong arih xa ‘nao hrei ‘nâu ‘no\h bơ\n athei pơm kiơ\ lơ\m tơ drong arih xa, oei dôm tơ drong juăt ưh kơ ‘lơ\ng, ưh pă lăp bơih ‘no\h athei krao hơ vơn kon pơ lei hu\t le#. Inh vă chih tơ drong ‘nâu, yoa dang ei tơ pôl đ^ rơ gei bơih, kon pơ lei ku\m hlôh vao roi lơ bơih, tơ dăh bơ\n oei hơ nơ\ng che\p vei dôm tơ drong juăt đơ\ng sơ\ mă ưh kơ lăp bơih ‘no\h athei jăh hu\t le#”.

-Lei, ih ‘me\h roi tơ băt tơdrong juăt âu ăn jơ hnơr mơ lôh ưh deh, kră pơ lei?

-Kră pơ lei K’Điệp: “Tro\ bơih. Kăl loi j^ hăm đe druh dăm hrei ‘nâu đe sư ưh pă đei pơm kiơ\ dôm tơ drong juăt ưh kơ lăp bơih. Yoa đe sư hlôh vao, chă đo\k hơ len lơ\m internet, lơ kơ sơ\p hla ar chih… kơ na tơ drong juăt oei băl hơ găm, oei băl đơ\ng ‘nho\ng o\h yă [ok hrei ‘nâu pă đei bơih, mă loi j^ tơ drong io\k unh om hrôih, ưh pă đei lơ nhen sơ\ bơih. Druh dăm hrei ‘nâu đe sư hlôh vao lơ, kơ na tơ drong me\ [a\ pơ go\ athei io\k unh om hrôih, oei băl hơ găm pă đei bơ ngai mơ\ng bơih. Tơ drong oei băl athei mơ\ng kơ dih vă, druh dăm mưh [ôh hưch, ‘mêm băl ‘no\h tơ roi ăn me\ [ă, chă kơ dranh pơ ma nuh, mưh lăp ‘no\h pơ gơ\r et pơ kong.

- Bơ\n oei pơ ma truh tơ drong io\k unh om chom go\. M^nh tơ drong oei đei lơ hrei ‘nâu tơ\ tơ ring hơ tăih yăih ‘no\h j^ chă klo kăn hrôih. B^, ih hăm pơ ngơ\t tơ drong ‘nâu ưh?

-Kră pơ lei K’Điệp: “Đơ\ng tơ drong ‘nâu, inh hơ pơi ‘me\h hơ nơ\ng roi tơ băt, le# ăn kon hơ ‘lơ\p io\k unh om hrôih. Yoa io\k unh om hrôih sư [ơm ưh ‘lơ\ng truh jơ hngâm pran, oei băl hơ găm sư [ơm kơ ne# truh tơ\ kon sâu ning mônh kơnh. Hơ pơi ‘me\h an^h jang kơ pal tơ\ tơ ring đei trong jang tang găn ‘lơ\ng. Mă ưh ‘no\h bơ\ jang tơ drong kiơ ‘no\h vă kon pơ lei băt tơ drong juăt ‘nâu ưh kơ lăp bơih, ưh đei yoa ăn kon sâu ning mônh kơnh”.

- Kră pơ lei ăi, bơ ngai K’ho păng 1 kơ so# hơ dre\ch kon kông nai tơ\ Tây Nguyên đei tơ drong juăt dro\ kăn pơ gơ\r, đơ\ng sơ\ kon pơ lei che\p vei tơ drong juăt athei kla tơ mam pơ nu\ mưh vă io\k unh om. Kiơ\ ih hăm kăl che\p vei tơ drong juăt ‘nâu ưh?  

-Kră pơ lei K’Điệp: “Kiơ\ inh, lơ\m tơ drong io\k unh om kơ kon pơ lei bơ\n, inh ‘me\h mih ma duch nă le# io\k tơ mam pu\ pơ nu\ lơ. Tơ dăh 1 unh hnam đei, 5, 6 ‘nu kon dro\ kăn mă chă klo đ^ ‘no\h unh hnam ‘no\h jing tơ nuh tơ pă. Yoa thei te\ch bơ\n te\h, tơ mam vă kla tôm tơ mam pu\ pơ nu\ đơ\ng hnam dro\ nglo athei ăn.

Găh tơ drong kla tơ mam pu\ pơ nu\ âu hrei ‘nâu ưh pă trăp bơih. Bơ\n khan tơ drong ‘nâu pă đei bơih, mă lei mă tơ pă sư oei đei lơ\m tơ drong arih xa đe\ch. Inh pơ\n pơ ma hloi, dêh hlo\h j^ bơ ngai K’Ho Sre đe juăt io\k tơ mam pu\ pơ nu\ tôch lơ. Yoa thoi noh, hơ pơi ‘me\h đei an^h jang kơ pal tơ\ tơ ring, dôm bơ ngai đei ho\k jru\ vang tơ le\ch nơ\r pơ ma vă kon pơ lei gơ\h hu\t le# tơ drong io\k tơ mam pu\ pơ nu\ lơ nhen hrei ‘nâu.”

- M^nh tơ drong juăt hlôi đei kơ jăp đơ\ng kră sơ\ truh dang ei, hrei ‘nâu ‘me\h tơ plih ming ưh jor gô tơ [âp lơ mơ mat tat. Kiơ\ kơ ih athei pơm thoi yơ?

-Kră pơ lei K’Điệp: “Pơ ma truh tơ drong juăt, bơ\n athei băt thoi âu, bơ ngai kră chă pơ tho, tơ [ôh ăn, bơ\n kon sâu athei pơm kiơ\ ‘năi. Nhen bơ ngai K’ho nhôn, đei nơ\r pơ ma thoi âu “Dro\ kăn roi tơ [ôh ‘no\h dro\ nglo athei pơm kiơ\”. Kiơ\ inh, tơ drong ‘nâu pơ ma 1 năr, 2 năr sư ưh đei tôch hloi ôh. Bơ ngai yoăn đe đei nơ\r pơ ma “’Mi hngach te\h iôm” ‘no\h bơ\n athei jang kiơ\ thoi noh ‘năi, athei tơ roi ăn kon pơ lei dar de\h vă đe hlôh, [ôh băt. Pơ ma 1 năr, 2 năr tam mă hlôh ‘no\h bơ\n athei pơ ma dơ\ng. Inh lui, inh ku\m hăm lơ kră pơ lei, bơ ngai K’ho đei ho\k jru\ ku\m hăm khul kơ dră tơ ring, drơ\ng pơm nơ\r athei hu\t le# mă ưh ‘no\h tơ jur [iơ\ tơ drong juăt ưh kơ lăp hăm tơ drong arih xa ‘nao. Inh hơ me\ng ning mônh kơnh, kon pơ lei hlôh vao, dar de\h hu\t le# tơ drong juăt ưh kơ ‘lơ\ng.

- & ah, bơ nê kơ ih kră pơ lei hơ.

K’Brọp: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\