VOV4.Bahnar - Đơ\ng xơ\ ki, ch^ng chêng đei lăng jing pơhngol grasia lơ\m tơdrong erih kon pơlei kon kông Tây Nguyên. Atu\m hăm tơdrong vei răk hơmru\k ch^ng chêng kăp g^t, vă tơgop vei răk tơ[ăk mong kơjă kăp g^t âu, rim nge# nhơ\n pơdreh ch^ng chêng lơ\m apu\ng Lạc Dương, dêh char Lâm Đồng hơnơ\ng kơ ‘nôh pơtho pơhrăm ăn đe mơlôh pơdreh ch^ng chêng mă tro\ pơđơ\k, tro\ tơdra păng vei răk dôm [ai chêng juăt jue.

Kră pơlei Kra Jan Ha Liêng noh minh nge# nhơ\n pơdreh ch^ng chêng tơ\ thôn 3, xăh Đạ Sar, apu\ng Lạc Dương, dêh char Lâm Đồng. Đơ\ng lơ xơnăm kơ âu, [ok duh oei pơ ‘năm chă hơvơn kon mon kon xâu lơ\m kơtum kơto\ng păng lơ\m pơlei vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ ch^ng chêng po. Kơlih moh jing “pơhngol” kơ pơlei pơla păng jing mu\k kăp g^t mă yă [ok dơnơm pơxư\ ăn. Mă to\k 90 xơnăm, mă lei [ok hơnơ\ng pơđau hăm tơdrong vei răk jơva ch^ng chêng păng pơdjoi ăn kon xâu, đơ\ng dôm xơnăm kơ âu, [ok Ha Liêng hlôi ako\m đei minh [ar đe tơdăm lơ\m thôn, lơ\m tơring vă pơtho pơhrăm pơdreh ch^ng chêng vă mă tro\ tơdra, tro\ [ai chêng.

Gơnơm đei tơdrong pơtho tơnăp đơ\ng Kră pơlei, jơva ch^ng chêng ang bang hơvơn lơ đe tơdăm lơ\m xăh. Mă bơngai jang lơ\m khul pơdreh ch^ng chêng ưh rơvơn hăm tơdrong jang mir [a, mă lei hơnơ\ng minh khei minh [ar ‘măng, đe xư ako\m vă atu\m băl pơta#p hơlen pơdreh ch^ng chêng. Đơ\ng tơdrong chơng tơm đơ\ng kră pơlei Ha Liêng, lơ đe tơdăm lơ\m tơring hlôi gơh pơdreh tôm [ai chêng kơ hơdrung hơdre\ch po.

Truh dang ei, xăh Đạ Sar, apu\ng  Lạc Dương, dêh char Lâm Đồng  hlôi ako\m đei Khul pơdreh ch^ng chêng đei 6 ‘nu jang, hơnơ\ng vang năm pơdreh ch^ng chêng lơ\m dôm tơdrong ako\m joh ayo\ yuơ xăh pơgơ\r. ‘Nâu jing tơdrong hơlêm tih tên hăm đe mơlôh lăp ‘mêm păng tơguăt hăm ch^ng chêng. Kră pơlei Ha Liêng chơt hơ iă [ơ\t [ôh đe hơ ioh lơ\m thôn hăt hot hăm tơdrong pơhrăm pơdreh ch^ng chêng duh nhen pơdăh lơ tơdra joh ayo\ juăt jue kơ kon pơlei K’Ho.

Dang ei, lơ\m tơring kơ apu\ng Lạc Dương, dêh char Lâm Đồng oei pơhlom 200 hơmru\k ch^ng chêng, kơso# bơngai băt pơdreh ch^ng chêng pơhlom truh kơ 100 ‘nu păng đei pơhlom 5 nge# nhơ\n băt hơmet ch^ng chêng. Kiơ\ kơ đe nge# nhơ\n, ch^ng chêng adrol ki đei 36 tơdra, mă lei truh dang ei ưh gan đei bơngai băt tôm kơso# tơdra noh mă adro# băt đơ\ng 9 truh 10 tơdra hơnơ\ng kơ yua dang ei.

Lơ\m tơring kơ apu\ng dang ei đei 10 khul pơdreh ch^ng chêng lơ\m unh hnam tơ\ th^ tra#n Lạc Dương păng 3 khul tơ\ anih tơmang pơhiơ\ Lang Biang, pơlei Cù Lần, pơgar Bidoup-Núi Bà; mă lơ noh ‘măn jong ăn tơmoi truh tơmang lăng. ‘Nguaih kơ noh, rim xăh lơ\m apu\ng adoi đei minh khul pơdreh ch^ng chêng vă ‘măn ăn tơdrong ako\m joh ayo\, ăn rim ‘măng ako\m lơ\m ‘năr lêh, ‘năr têt, pơx^t pơkong lơ\m tơring.

Lơ\m dôm khul ch^ng chêng, mă lơ noh đe tơdăm kon kông vang ako\m; đe xư đei pơtho pơhrăm đơ\ng đe mih ma, đơ\ng dôm lăm ho\k găh pơdreh ch^ng chêng yuơ Anih Joh ayo\, Tơplo\ng kơdâu păng Tơmang pơhiơ\ Lâm Đồng pơih pơgơ\r.

Vă vei răk um ai joh ayo\ kơ kon pơlei tơ\ tơring, lơ\m khei năr âu ki, dôm jăl pơgơ\r kơ tơring lơ\m apu\ng Lạc Dương, dêh char Lâm Đồng hơnơ\ng tơre\k truh tơdrong jang hơto\k um ai joh ayo\ juăt jue âu, mă hăt noh pơtho pơhrăm ăn đe mơlôh; anih jang joh ayo\ apu\ng hlôi pơgơ\r, jang hadoi hăm dôm anih jang đei tơre\k gơh pơih 4 lăm pơtho joh ayo\ pơdreh ch^ng chêng ăn đe tơdăm K’Ho.

Đơ\ng mă ưh kơ băt che\p ch^ng chêng, pơdreh ch^ng chêng, đe oh hlôi đei rim nge# nhơ\n pơtho ăn dôm kih thuơ\t pơdreh ch^ng chêng hăm minh [ar [ai chêng juăt jue. Dôm lăm ho\k thoi âu ưh adro# tơgu\m ăn đe mơlôh băt hơdăh găh xơnong po kơdih lơ\m tơdrong vei răk tơ[ăk mong um ai joh ayo\ kơ hơdrung hơdre\ch po mă oei răk vei păng hơto\k joh ayo\ ch^ng chêng lơ\m khei năr ano# anăp kơnh.

Tơdrong pơtho ch^ng chêng ăn đe mơlôh ưh adro# tơgop vei răk tơ[ăk mong kơjă joh ayo\ đei xơkơ\t jing mu\k drăm kăp g^t kơ kon bơngai, mă oei tơgop pơm hơ iă tơdrong erih đon bơnôh ăn kon pơlei kon kông tơ\ tơring lơ\m apu\ng Lạc Dương, dêh char Lâm Đồng; đơ\ng noh pơjing đei jơhngơ\m pran vă rim ‘nu kon pơlei yak hloh dôm tơdrong tơnap tap, hơto\k pơm jang mu\k drăm, tơpôl, tơjur hin dơnuh păng atu\m băl pơjing tơring tơrang ‘nao tơ\ tơring.

Lan chih păng rapor