VOV4.Bahnar - {ât khei 3 sơ năm 2016 lơ\m tơ drong jo\h hơ ri hơ xoang hơ dre\ch kon kông Tây Nguyên đei pơ gơ\r tơ\ pơ lei tơm Kon Tum, 43 ‘nu nge# nhơ\n dêh char Kon Tum chơt hơ iă io\k đei anăn “Nge# nhơ\n rơ gei” yoa Kơ dră t/đ pôk ăn. Lơ\m kơ so# dôm nge# nhơ\n đei pôk pơ ư ‘măng mă âu đei nge# nhơ\n Y Sinh tơ\ apu\ng Đak Tô, bơ ngai dôm j^t sơ năm âu ki hơ nơ\ng che\p vei, hơ nhăk tơ drong jo\h hơ ri kơ bơ ngai Sơdang păr ang jơ\p tơ ring

Hnam nghệ nhân Y Sinh hơ tăih kơ trong Hồ Chí Minh 2,3 j^t hơ yak jơ\ng, oei kơ tă an^h kơ drơ\m thị trấn Đăk Tô, apu\ng Đăk Tô dơ\ng, mă lei lai yơ ku\m kơ tơ\ng jơ va bri kông. Lơ\m hnam ie\ kơ u\nh hnam nghệ nhân, dôm tơ mam đei kơ jă hlo\h, đei hơ met pơ ‘lơ\ng hlo\h păng ku\m hrăt hlo\h ‘no\h j^ dôm tơ mam tôn re\h kơ bơ ngai Sê đăng. Bơ\n Ch^ng klơk, Pơ\t pơng đang kơ ‘no\h ch^ng chêng….

Đei tơ ‘ngla sư yua, sut hơ met đ^ rang bơ bling bơ blang. Jơ hngơ\m đon mơ lo#h [iơ\ pơ têng hăm sơ năm 58, nghệ nhân Y Sinh hơ iă tơ roi găh tơ drong hưch hanh hăm tơ mam tôn re\h joăt joe kơ hơ dre\ch kơ d^h:“{ơ\t oei ‘lơ\p [o#h đe ma, đe m^h, me\ [a\, đe mo\, đe ‘nho\ng tôn re\h ‘no\h ^nh no\ng kơ năm kiơ\. &nh [o#h đei tơ mam tôn re\h kon kông đơ\ng ‘lơ\p ‘loch hloi văi. {o#h kon pơ lei tôn re\h ^nh nơ\ng kơ lăng, mơ\ng hơ len. Ưh kơ đei ho\k, ư\h kơ đei bu pơ tho kiơ ră mă lei ^nh ku\m tôn Ch^ng klơk, tap Pơ\t pơng, tôn 2 păh ti, tôn tôch kơ hiôk. &nh đei tơ drong hưch hanh kơ tơ mam tôn re\h hơ dre\ch kon kông ‘nâu kơ na jing ^nh ư\h kơ gơ\h hiơt”.   

Nge#h ngăi kơ [ơ\r hơ ri hiôk păng gơ\h tôn re\h hơ gei, tru\h ‘lo\ Y Sinh gô năm kiơ\ trong hơ ri hơ soang. Mă lei stơ drong jang mă yă tơ klep ‘no\h tă kơ tơ drong jang pơ tho ho\k păng tơ drong jang krao hơ vơn kon pơ lei kơ An^h jang Đảng apu\ng Đak Tô ding tru\h pơ dơ\h hưu. Pơ ‘lơ\ng tơ roi kơ Bằng khen đơ\ng Kơ dră an^h vei lăng găh jo\h ayo\, tơ plo\ng kơ dâu păng tơ mang lăng ch^h io\k tơ drong jơ nei ‘lơ\ng đơ\ng kơ d^h lơ\m bơ\ jang pơm pơ che\h tơ mam tôn re\h kon kông tơ\ Pơ gơ\r jo\h ayo\ kơ do\ soang kră sơ\ Tây Nguyên lơ\m khei 3/2016, măt nghệ nhân hơ dăh [e\nh tơ drong chơt hơ iă.

Nghệ nhân Y Sinh pơ hrăm tôn Ch^ng klơk

Nghệ nhân Y Sinh tơ roi: mă đơ\ng ư\h kơ đei bơ\ jang hơ ri hơ soang hơ nơ\ng ră, mă lei yă pă ke\ kơ blo\k đ^ hlôi dôm yơ ‘măng to\k tơ\ cham an^h hơ ri hơ soang, vang pơ long dôm yơ pơ long, tôn re\h rim tơ ring, rim de#h char găh pơ băh, găh tu. Bằng khen, hla ar pôk pơ ư, hla ar sơ kơ\t lơ de#h hnang măh plơ\ih đơ\ng không hơ met ming vă kơ yâu. Dôm bơ ngai tơ che\ng hơ len găh jo\h ayo\ kră sơ\, tơ che\ng hơ len găh tơ mam tôn re\h kơ bơ ngai Sê đăng ‘me\h mơ\ng hơ ri brông, dăh mă [lo\k dơ\ng kơ le#h năm tơ\ mir, le#h et sa kơ pô, jur sa [a ‘nao ‘moi kiơ\ nơ\r Ch^ng klơk, Pơ\t pơng adoi tơ chă tru\h tơ\ nghệ nhân Y Sinh ngăl. Y Sinh ‘no\h j^ bơ ngai hlôi hơ nhăk tơ mam tôn re\h kơ bơ ngai Sê đăng păr kơ jung, re jơ va hơ tăih. Păng tơ plơ\ dơ\ng, tơ mam tôn re\h ku\m tơ gu\m nghệ nhân đei lơ tơ drong chhôk hơ iă, ‘nă hal, jing gơng tơ [ư\h tơ [ơ\p păng hlo#h vao băl.

Tơ roi găh 1 ‘măng tôn re\h ăn kơ kon pơ lei păng dôm bơ ngai tơ che\ng hơ len găh jo\h ayo\ Thụy Điển mơ\ng Pơ\t pơng kơ hơ dre\ch kơ d^h, nghệ nhân Y Sinh pơ ma: “Mư\h ^nh tôn re\h [ai Tây Nguyên ‘no\h kon pơ lei ô de#h đe tơ tap ti. Dơ\ng tơ\ cham hơ ri hơ soang ^nh tôch kơ chhôk hơ iă, Chhôk hơ iă de#h ba ‘no\h tang măt ăn kơ bơ ngai Sê đăng. Te\h đak đe tôch kơ ‘me\h Pơ\t pơng, đe hiup đơ\ng 1 pôm đing, 1 pôm đing hloi. Đe sư no\ng kơ ap^nh hơ lơ\k hơ le ^nh. Ku\m gơ nang kơ ^nh băt tôn re\h mă lăng đei  kon bơ ngai đe, đe sư kăl yă kiơ đơ\ng ^nh. Tơ drong hưch hanh găh tôn re\h đơ\ng kơ d^h ‘no\h roi hơ iă hlo\h dơ\ng”.       

Tơ drong mă blu\ng nghệ nhân Y Sinh jang đơ\ng ro\ng kơ pơ dơ\h hưu ‘no\h j^ tơ le\ch 10 triệu hlak jên yak dôm j^t ki lô met năm tru\h tơ\ xăh Đăk Na, Đăk Sao kơ apu\ng Tu Mơ Rông răt bro\k ‘lao lăp đon hlo\h vă pơm đei bơ\n Ch^ng klơk, Pơ\t pơng [lep tơ drong joăt joe kơ bơ ngai Sê đăng. Nghệ nhân ‘no\h j^ 1 lơ\m kơ so# to\ se\t bơ ngai gơ\h tôn re\h ai, băt đei lơ tơ drong hơ iă vă kơ đing ‘lao gơ\h re jơ va tơ dra kơ bri kông. Mư\h rơ hơi nghệ nhân năm tru\h hăm kon pơ lei tơ\ dôm pơ lei lơ\m apu\ng, chă hơ len, chă mong răk dơ\ng tơ drong tôn re\h kơ Sê đăng sư.

Nghệ nhân Y Sinh tap Pơ\t pơng lơ\m ‘măng lăng vă kơ băt găh jo\h ayo\

Tơ roi găh tơ gop đơ\ng nghệ nhân Y Sinh hăm tơ drong jang jo\h ayo\ kơ do\ soang tơ ring păng tơ mam tôn re\h kơ bơ ngai Sê đăng, mo\ Đoàn Thị Quỳnh, bơ ngai đ^ 30 sơ năm bơ\ jang tơ\ An^h jo\h ayo\, kơ to\ng ang păng tơ plo\ng kơ dâu apu\ng Đăk Tô, tơ roi tơ băt: “Mo\ Y Sinh tôch kơ pơ năm hăm tơ drong jang jo\h ayo\ kơ do\ soang. Đ^ đăng rim ‘măng pơ gơ\r tơ\ apu\ng, tơ\ de#h char, tơ\ Trung ương mo\ adoi vang năm ako\m tôch kơ tơ năp. Ư|h khan lăp thoi no\h đe\ch mo\ oei pơ tho ăn kơ đ^ đăng. Tơ dăh bu đei ‘me\h mo\ ling lang pơ tâp tơ gu\m ư\h kơ io\k jên”.  

Chơt hơ iă ‘no\h j^ 1 lơ\m 43 nghệ nhân kơ de#h char Kon Tum đei kơ dră te\h đak pôk hơ năn “Nghệ  nhân hơ gei” kơ loăi tôn re\h kră sơ\, nghệ nhân Y Sinh roi [o#h hơ dăh tơ drong jang đơ\ng kơ d^h hăm tơ drong vei răk păng hơ to\k tơ iung tơ drong tôn re\h kơ bơ ngai Sê đăng. Kơ l^h thoi no\h lai yơ nghệ nhân ku\m bơ ngơ\t tơ tăm hơ mơt kơ tơ mam tôn re\h kơ bơ ngai Sê đăng đei hiơt hiong, bơ ngơ\t hăm tơ drong pơ\ih lăm pơ tho vă kơ tơ drong tôn re\h kơ bơ ngai Sê đăng v^h hơ lơ\k dơ\ng hăm bơ ngai Sê đăng nhen tơ drong so\ng sa, hrip dui hơ yu\h ‘năr rim năr: “&nh tôch kơ ‘me\h pơ tho dơ\ng ăn kơ kon pơ lei. Tơ che\ng vă jang âu ư\h kơ s^ ‘nao âu o#h mă tơ che\ng vă jang tôch kơ đunh bơ\ih. &nh tôch kơ bơ ngơ\t yua kơ tơ drong jơ hngơ\m jăn ^nh. &nh kră bơ\ih, dang ei tru\h 58 sơ năm bơ\ih, đei ar^h sot tôch ai ku\m 5, 10 sơ năm dơ\ng ‘no\h j^….Lơ\m kơ plăh ‘no\h ^nh tam mă đei pơ tho ăn kơ kon pơ lei, ‘nho\ng o\h, kon sâu tăm. Ku\m tôch kơ ‘me\h tơ ring tơ\ an^h ^nh ar^h ‘nâu, sơ năm tru\h âu pơ jing tơ drong hiôk tơ gu\m ^nh, ăn ^nh pơ\ih 1 lăm hơ yơ ‘no\h tơ\ 1 pơ lei, 1 xăh hơ yơ ‘no\h lơ\m apu\ng Đắc Tô”.

Păng ư\h kơ răp gô tơ drong tơ gu\m đơ\ng găh ‘ngoăih, nghệ nhân Y Sinh to\k bo\k kơ dâu pơ jei hăm jơ năr vă tơ roi tơ [o#h, pơ\ih dơ\ng kơ so# bơ ngai đei atu\m tơ drong hưch hanh nhen kơ d^h kâu. Rim năr yă chă năm kơ d^h tru\h hăm rim đe o\h ho\k tro, tru\h hăm kon pơ lei Sê đăng tơ\ rim pơ lei pơ la, hăm jơ hngơ\m đon hơ drin hơ nhăk tơ drong tôn re\h hơ lơ\k dơ\ng hăm tơ drong ar^h sa hmă kơ bơ ngai Sê đăng. Kiơ\ kơ nghệ nhân Y Sinh ‘nâu j^ trong vei răk tơ [a\k mong ‘lơ\ng hlo\h vă tơ mam tôn re\h kơ bơ ngai Sê đăng gơ\h hơ nơ\ng păr kơ jung, re jơ va hơ tăih.  

Thuem tơ blơ\