VOV4.Bahnar – Rim hơdrung er^h sa tơ\ tơring groi kông lơ\m te\h đak bơ\n đơ\ng sơ\ bơih hlôi băt chă nhưm brai. Lơ\m dôm ‘long vă chă nhưm brai ‘no\h ‘long trum jing ‘long io\k yua lơ hlo\h lơ\m chă nhưm brai, pơjing đei kơmau ‘lơ\ng hơ iă hlo\h kơ rim khăn hơbe\n ao rim hơdrung.

Hla ‘long tăh pơ ‘ngơ\m lơ\m ge vă po\h trum

‘Long nhưm brai đei kon pơlei tơchă [o#h đơ\ng mă chă jang mir ‘no\h nhen dôm kơ jăr, đak ‘long tơ prăh tơ\ hơbe\n ao pơm ăn ư\h kơ ke\ kơ klo\h mư\h chă p^h … dăh mă rim [um bri, rơ\h ‘long bri, phe\ đei ple\i đei kơ mau … đơ\ng no\h tơchăr pơjing đei kơmau chă nhưm brai.

Lơ\m jơhngơ\m đon kon pơlei ‘no\h ‘nau jing tơdrong đei [o#h g^t kăl hlo\h lơ\m tơdrong yang plang ăn kon pơlei pơla. Ro\ năng vă chă pơma ‘nau jing m^nh trong pơche\h gơ\h hơgei lơ\m chăl sơnăm jang sa sơ\ ki, tơchă io\k đơ\ng bri brăh kơ yuơ dro\ kăn jang, kơ yuơ lơ lo\h mă pơjing đei đak nhưm păng trong nhưm brai g^t kăl kơ d^h kơ đe dro\ kăn. Đe sư ‘no\h jing dôm bơngai ke\ chơ\n jơhngơ\m, gơ\h hơgei, hơbe\ch hơbal vă pơjing đei rim kơmau ‘lơ\ng ăn hơbe\n ao khăn joăt joe kơ hơdre\ch hơdrung po.

Tơmam nhưm jơk găm ‘no\h hla trum – ‘long chăt kơd^h. Đe ko\h trum đơ\ng no\h pơ ‘ngơ\m hla trum lơ\m ge tru\h dang yơ hăp kl^, đơ\ng no\h hio\k pơđ^ dơng, hla trum păng hơvơ\r, po\h trum.

Sơ\k brai lăp đơ\ng ro\ng po\h trum

Vă kơ hăp ‘lơ\ng kon pơlei chă io\k kơđo\h [ra\ng, găr hơ [o, [um klôi. M^nh năr po\h trum m^nh ‘măng păng po\h trum tru\h 3 ‘măng ‘no\h mă keh đang. Lăng brai tim gan ‘lơ\ng ‘no\h đe io\k pu\k so\h kơđo\h hơbau teng net lơ\m đak trum au đơ\ng no\h hơvơ\r d^ng tru\h đak găm mă io\k brai tong po\h trum.

Kơmau jơk jei pơm đei đơ\ng đak trum hăm kơđo\h hơbau teng net mă lei chă pơ ‘ngơ\m lăp 2 năr pơtêng hăm pơm jing kơmau găm, ‘me\h vă đei găm ‘no\h ăp po\h trum 8 ‘măng ‘mơ\i, găh kơmau jơk ‘no\h po\h trum lăp 2 ‘măng. Lơ\m ‘măng po\h trum hơtuch vă pơm đei kơmau găm dăh mă jơk ‘no\h kon pơlei io\k [um klôi, kăt hơtăng hrau hăm pơlăh hơ [o hlôi hơdre\ng khet tăh lơ\m go\ to\k bo\k blôk. Đơ\ng ro\ng ‘no\h đe io\k brai tong lơ\m go\ au.

Kiơ\ kon pơlei, pơm lơ lau vă hoei kơ klo\h, pơm ăn brai ‘lơ\ng. Dôm bơgai joăt po\h trum gơ\h pơm rim kơmau găm go#h, kul, jơk dơ\ng.

Hăm kon pơlei rim hơdrung kon kông, tơdrong jang dui brai vai tanh khăn ‘no\h tơdrong kăl hlo\h lơ\m er^h sa. Lăp đơ\ng ro\ng phe\ kơ păih, ‘no\h sơ\k kơ păih, ro\r kơpăih, pe\nh kơpăih păng dui brai, đơ\ng ro\ng ‘no\h mă po\h trum păng tanh brai. Dôm kơmau brai phara băl pơjing đei dôm khăn. Lơ\m mă no\h, rim hơdrung kon kông găh Tu nhen bơngai Dao, Hmông chă tanh brai brang đang ‘no\h mă nhưm kơ mau.

Kơmau găm dăh mă jơk găm jing kơmau tơm kơ hơbe\n ao, khăn rim hơdrung Êđê, J’rai, Bahnar, Giẻ Triêng, Cơ Tu... kơmau au jei jing kơmau tơm dơnơm kơ tơring Trường Sơn - Tây Nguyên kơ yuơ kơmau găm hăm jơk găm au tơbăt hơdăh tơdrong oei sa joăt joe, pơm ‘lơ\ng hơ iă ăn hơbe\n ao.

Ro\ năng vă chă pơma, kơ yuơ to\ ‘mi kial chr^h chre\ng kơ bri kông, vă oei sa ‘lơ\ng hơ iă hăm cham char, jang sa, kon bơngai hlôi chă rơ\ih kơ d^h hơbe\n ao, khăn kơ jăp, tơno\. ‘Ngoăih hơbe\n ao chă pơro\ lơ\m kơ\m kang kơnang gie\ng, brư\ yang đang pơsat đei chă pơro\ ‘lơ\ng lie\m [iơ\, đ^ đăng hơbe\n ao chă hru\k ngôi tơ\ hnam dăh mă năm jang tơ\ mir đei lăng tru\h tơdrong kơmau găm go#h vă kơ rơgo\h.

Sơ\, kon pơlei joăt chă hru\k hơbe\n ao po\h trum, đơ\ng ro\ng ‘no\h dôm dônh au to đei bơ\n [rê, kok vă kơ ‘lơ\ng. Hơbe\n ao po\h trum chă hru\k tôch rơngơp, tôch kơ jăp. Kon pơlei kon kông joăt chă po\h trum mă chă dui brai vai tanh khăn, hơbe\n ao, nhêu, kơdu\ng au to. Trong chă po\h trum oei pơm ‘lơ\ng hơ iă hăm cham char, găh hla trum ôm jei gơ\h pơm mơ\r chă tu\h ăn kơ ‘long pơtăm đei jing ‘lơ\ng.

Mă đơ\ng blăh hơbe\n ao, khăn hăp ư\h gan hơdăh, mă lei kơmau po\h trum tôch lăp hăm tơring groi kông, lăp hăm cham char tơring mă tơ ngla chă hru\k hơbe\n ao au er^h sa. Hơbe\n ao po\h trum, đei chă hru\k rim năr lơ\m jang sa, lơ\m pơgơ\r kơ\m kang kơnang gie\ng, brư\ yang đang pơsat kơ hơdre\ch hơdrung kon kông.

Diệu Hà ch^h io\k đơ\ng Baodaklak

Tơblơ\ nơ\r: Amazưt