VOV4.Bahnar – Xăh Hòa Đông, apu\ng Krông Pach, de#h char Dak Lak ‘no\h j^ xăh đei sơ kơ\t jang đang ‘lơ\ng tơ ring tơ rang ‘nao kơ de#h char Dak Lak sơ năm 2015. Lơ\m 19 tơ drong tơ chơ\t tơ ring tơ rang ‘nao, tơ drong tơ chơ\t hnam pơ gang xăh ‘lơ\ng hlôi đei kơ dră Đảng, khu\l kơ dră păng an^h jang pơ gang tơ ring tôch kơ lăng kăl. Hăm tơ drong đon pơ hno\ng păng hơ drin lơ, Hòa Đông hro#ih jang đang rim tơ drong tơ chơ\t ‘lơ\ng kơ te\h đak găh jang pơ gang, tơ gop g^t kăl lơ\m tơ drong khăm, hơ met j^ blu\ng a ăn kơ kon pơ lei.  

Đơ\ng ro\ng kơ đei tơ mơ\t jên jang ming man hnam pơ gang kơ jăp ‘lơ\ng hăm lơ lăm khăm ‘lơ\ng, khu\l [ak si, y si păng bơ ngai jang lơ\m Hnam pơ gang xăh Hòa Đông, apu\ng Krông Pach, de#h char Dak Lak hlôi ư\h kơ đei pơ dơ\h hơ drin vă hơ to\k ‘lơ\ng đon hlo#h vao joăt jang, pơm lăp hăm tơ drong ‘me\h vă khăm, hơ met j^ blu\ng a ăn kơ kon pơ lei. Y si Nguyễn Thị Lý, bơ ngai jang lơ\m hnam pơ gang xăh Hòa Đông tơ roi tơ băt, hnam pơ gang ling lang jang kiơ\ trong trư\k prăt năr prăt măng, ling lang đ^ jơ hngơ\m pơ v^h pơ văn mư\h đei bơ ngai j^ năm khăm. Kơ l^h thoi no\h, kon pơ lei hlôi lui nge\h, năm tơ\ hnam pơ gang mư\h ‘me\h vă hơ met j^, vei lăng găh pơ gang blu\ng a nai hăm hơ drol ki bơ ngai j^ đoa năm hloi tơ\ hnam kơ pang apu\ng, de#h char:

“Kơ d^h kâu ^nh tơ che\ng ba ling lang tơ le\ch dôm tơ drong hlo#h vao ba hlôi ho\k, đei pơ tho dơ\ng, băt kơ jăp đon hlo#h vao ‘no\h, tơ ge\ch io\k, vă hơ len lăng đei j^ ‘lơ\ng, pơm ăn kơ kon pơ lei lui nge\h kơ ba hlo\h ‘no\h gô tơ chă năm tru\h tơ\ ba lơ hlo\h [iơ\.”

Đei đe [ak si, y si vei lăng, pơ v^h tơ năp mư\h rim ‘măng năm khăm, yă Võ Thị Kim Oanh, oei tơ\ thôn 15, xăh Hòa Đông tôch kơ lăp đon găh tơ drong ‘lơ\ng pơ v^h pơ văn tơ\ hnam pơ gang xăh. Mă lei, kiơ\ ‘me\h vă đơng yă Oanh ku\m nhen lơ kon pơ lei tơ\ xăh, kăl kơ tơ mơ\t jên jang lơ hlo\h dơ\ng găh tơ mam drăm, kơ măy kơ mo\k, pơ gang:

“ An^h jang, tơ mam drăm ku\m đei ‘lơ\ng [iơ\ pơ têng hăm hơ drol sơ\, jơ hngơ\m pơ v^h pơ văn ku\m ‘lơ\ng, mă lei ‘no\h pơ gang oei tam mă tôm. Kơ d^h kâu ^nh ‘me\h Đảng păng te\h đak tơ mơ\t jên găh pơ gang kơ xăh ‘lơ\ng hlo\h [iơ\, an^h jang tơ mam drăm, pơ gang  tôm [iơ\, vă kơ kon pơ lei [ônh năm v^h vơ\t, dă [iơ\ kơ hoach jơ năr, ko\ng năm, jên”.

Ku\m hăm hơ to\k loi dơ\ng tơ drong jang vei lăng, khăm hơ met j^ blu\ng a ăn kơ kon pơ lei tơ\ Hnam pơ gang xăh, xăh Hòa Đông lăng kăl hơ met tôm bơ ngai jang y si tơ\ rim pơ lei pơ la, hơ to\k loi dơ\ng tơ drong jang tơ roi tơ băt tang găn rim pơ rang j^ păng pơ nhu\l tơ mam sa. {ak si Y Nam Kbuôr, Kơ dră vei lăng hnam pơ gang xăh Hòa Đông tơ roi tơ băt:

“Khu\l jang pơ gang pơ lei pơ la, rim pơ lei đei 1 [ak si biên chế, khu\l jang âu pơ v^h pơ văn tơm ăn kơ hnam pơ gang xăh, pơ t^h gia nhen tơ drong dăr hơ len j^ ‘no\h athei gơ nang khu\l jang ‘nâu, năm tru\h tơ\ rim hnam kon pơ lei vă tơ roi tơ băt, vă kơ kon pơ lei pơm rơ go\h cham char, tang găn klanh, mur măih ‘no\h j^ tơ drong tôch kơ ‘lơ\ng.”

Kiơ\ kơ [ok Nguyễn Đình Vượng, Bí thư Đảng, kơ dră An^h vei lăng kon pơ lei xăh Hòa Đông, hnam pơ gang xăh 2 sơ năm tơ til đei sơ kơ\t jang ‘lơ\ng kiơ\ tơ drong tơ chơ\t ‘nao jăl jang sơ năm 2012-2020, mă lei vei đei ‘lơ\ng ‘no\h j^ 1 pơ long nol mă khu\l kơ dră tơ ring păng an^h jang pơ gang xăh gô athei hơ drin lơ hlo\h dơ\ng:

“Đei hnam pơ gang xăh bơ\ih ‘no\h athei pơ v^h pơ văn kon pơ lei, pơ v^h pơ văn kon pơ lei tơ [o#h tơ\ jơ hngơ\m đon, tơ drong pơ v^h pơ văn ‘no\h j^ kăl hlo\h, kang [o# bơ ngai jang lơ\m hnam pơ gang athei klăih song băl mă trư\k, mă ư\h kơ le# kon pơ lei năm mă hnam pơ gang tang ‘măng. Mư\h kon pơ lei năm tru\h ‘no\h athei rơ hâu, tơ năp khăm hơ met j^ ăn kơ kon pơ lei. Mă hơ dăh ‘no\h nhôn tôch kơ bơ ngơ\t tru\h, pơ jing khu\l kang [o# lơ\m hnam pơ gang ku\m ‘lơ\ng. Tơ drong chhôk hơ iă hlo\h ‘no\h ư\h kơ s^ bơ\n pơ jing đei hnam pơ gang xăh, dăh mă pơ jing ‘lơ\ng o#h . Mă chhôk hơ iă hlo\h ‘no\h j^  bơ\n pơ jing đei răh hnam pơ gang xăh ‘lơ\ng, kang [o# jang ‘lơ\ng, Khu\l jang pơ v^h pơ văn ăn kon pơ lei ‘lơ\ng dơ\ng, kon pơ lei ư\h kơ tơ tok…” 

Dak Lak adrin bơ\ jang pơ jing hnam pơ gang lăp hăm tơ drong tơ chơ\t

Bơ\ jang kiơ\ tơ drong tơ chơ\t te\h đak găh jang pơ gang tơ\ xăh đơ\ng 2011-2020 tơ kep hăm tơ drong jang tơm kơ te\h đak găh pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, dôm an^h jang đảng, khul kơ dră tơ ring, an^h jang kơ pal kơ dêh char Dak Lak adrin jang păng io\k đei lơ tơ drong tơ plih ‘lơ\ng. Truh dang ei, lơ\m dêh char đei 96 xăh, phương, th^ trơ\n đei năng jang ke\h tơ drong tơ chơ\t đơ\ng te\h đak găh jang pơ gang tơ\ xăh truh sơ năm 2020, oei kơ so# jo# păh lăp lơ\m te\h đak ‘nao đei 64%. Nhôn đei jơ pơ ma nuh hăm {ak si Doãn Hữu Long, Kơ dră An^h vei lăng tơ drong jang pơ gang dêh char Dak Lak găh tơ drong ‘nâu.

-{ak si ăi, bơ\ jang tơ drong pơ jing hnam pơ gang xăh lăp hăm tơ drong tơ chơ\t đơ\ng te\h đak găh jang pơ gang đơ\ng 2012 truh 2020, hơ dai hăm tơ drong jang tơm kơ te\ưh đak găh pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, truh dang ei Dak Lak hlôi jang đei thoi yơ?

-{ak si Doãn Hữu Long: Bơ\ jang dôm tơ drong tơ chơ\t đơ\ng te\h đak găh hnam pơ gang xăh đơ\ng 2012-2020, an^h jang pơ gang Dak Lak roi tơ [ôh ăn dôm khul kơ dră pơ gơ\r păng pơ lei bơ\ jang kiơ\ nơ\r pơ ma đơ\ng khu\l kơ dră che\p kơ\l, dôm apu\ng, xăh păng truh dang ei gơ\h pơ ma Dak Lak bơ\ jang ‘lơ\ng, hăm 96% xăh, phương, th^ trơ\n jang lăp hăm tơ drong tơ chơ\t đơ\ng te\h đak găh jang pơ gang, oei jo# păng lăp lơ\m te\h đak ‘no\h 64%. Mă 2 j^ jang ke\h tơ drong tơ chơ\t 15 kơ tơ ring tơ rang ‘nao ‘no\h an^h jang pơ gang Dak Lak đei 140/152 xăh, io\k đei hlo\h 92%, oei kơ so# jo# păh lăp lơ\m dêh char dang 63%, pơ ma atu\m an^h ạng pơ gang hlôi jang pran ‘lơ\ng tơ drong hơ met ming an^h jang vă vei lăng ‘lơ\ng jơ hngâm pran kon pơ lei. Mă lei vei kơ jăp tơ drong jang đei ‘no\h ku\m jing tơ drong nol tih, kơ lih yoa rim sơ năm an^h jang pơ gang roi tơ [ôh ăn khul pơ gơ\r hơ len năng dơ\ng dôm xăh jang đei, păng ke\ vei dăh mă ưh, tơ dăh lơ\m 1 khei ‘năr yơ ‘no\h ba jang đei bơih, mă lei vei ưh đei ‘no\h ro\ năng io\k pơ dreo dơ\ng hla ar tơ chơ\t ‘no\h…

-Hlo\h 5 sơ năm bơ\ jang, mă tơ pă tơ\ tơ ring ăn [ôh oei đei dôm tơ drong mơ mat kiơ lơ\m tơ drong jang đei dôm tơ drong tơ chơ\t kiơ\ nơ\r hơ găt?

-{ak si Doãn Hữu Long: Vă bơ\ jang đei tôm tơ drong tơ chơ\t ‘nâu ‘no\h athei an^h jang đảng, khul kơ dră tơ ring, jo# hloi kon pơ lei vang jang lơ\m tơ drong vei lăng jơ hngâm pran. Lơ\m no\h an^h jang pơ gang tơm hlo\h mưh bơ\ jang khăm hơ met, roi tơ [ôh ăn an^h jang kơ pal, khul kơ dră tơ ring bơ\ jang ‘lơ\ng rim trong jang. Mưh bơ\ jang ‘no\h an^h jang, kơ măy kơ mo\k ku\m nhen bơ ngai jang ku\m đei mơ mat tat hai, yoa dêh char bơ\n đei 47 hơ dre\ch ‘nho\ng o\h erih xa hơ doi, đei lơ tơ drong juăt pha ra băl, yoa thoi no\h tơ drong roi tơ băt ăn kon pơ lei, băt vei lăng jơ hngâm jăn kơ dih, ăn tơ pôl đei lơ mơ mat ‘năi. ‘Ngoăih kơ ‘no\h an^h vei lăng jơ hngâm pran tơ\ xăh phương, th^ trơ\n, tơ dăh bơ\ jang ưh ‘lơ\ng păng kơ so# bơ ngai răt [ao hiêm ưh tôm ‘no\h gô ưh jang ke\h tơ drong tơ chơ\t đơ\ng te\h đak.

-Găh tơ drong gơ\h hơ gei, hnam pơ gang xăh oei đei tơ drong ưh hơ iă yă kiơ păng tơ ring hlôi đei trong jang thoi yơ vă hơ to\k tơ drong ‘lơ\ng mưh bơ\ jang pơ gang tơ\ xăh?

-{ak si Doãn Hữu Long: Tơ drong gơ\h hơ gei đơ\ng kăn [o# jang pơ gang tơ\ tơ rng, tơ dăh pơ têng băl ‘no\h ku\m đei lơ tơ drong ưh hơ iă. Mă lei, lăng kiơ\ tơ drong jang đơ\ng đe sư ‘no\h tang găn j^ păng bơ\ jang dôm tơ drong jang tơm găh pơ gang đơ\ng te\h đak, păng lăng kiơ\ tơ drong tơ drong vei lăng jơ hnaam pran blu\ng a găh dôm tơ drong j^ đa đei ‘no\h tơ drong jang pơ gang Dak Lak ku\m jang lăp hăm dôm tơ drong đei tơ le\ch mơ\n, ưh kơ gơ\h pơ têng tơ drong rơ gei đơ\ng khul jang tơ\ tơ ring hăm đe [ak si rơ gei tơ\ dôm hnam pơ gang kơ pal ôh, bơ\n hơ len năng athei ‘moi kiơ\ tơ drong jang đơ\ng đe sư. Găh tơ drong vei lăng jơ hngâm pran ăn kon pơ lei, dêh char Dak Lak ku\m jing 1 lơ\m dôm dêh char blu\ng a kơ te\h đak, đ^ đăng hnam pơ gang xăh, phương, th^ trơ\n đei [ak si ngăl. Mă đe [ak si tơ\ tơ ring jang ưh gan gơ\h dang tơ\ hnam pơ gang kơ pal, mă lei yoa tơ drong jang đơ\ng đe sư ‘no\h tang găn j^ păng bơ\ jang dôm tơ drong tơm kơ na pơm lăp hăm tơ drong jang mơ\n. Vă bơ\ jang gơ\h hlo\h dơ\ng an^h jang pơ gang Dak Lak tơ le\ch lơ tơ drong jang, pơih lơ lăm pơ tho pơ hrăm đunh năr, to\ se\t năr ăn đe sư. Atu\m hăm ‘no\h roi tơ [ôh ăn An^h vei lăng kon pơ lei, Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei dêh char bơ\ jang dôm tơ drong tơ chơ\t vă sơng io\k đe [ak si năm jang tơ\ tơ ring.

-Tơ drong tơm păng dôm trong jang vă jang ke\h tơ drong pơ jing hnam pơ gang lăp hăm tơ drong tơ chơ\t đơ\ng 2012-2020 kơ dêh char ‘no\h thoi yơ?

-{ak si Doãn Hữu Long: Tơ\ hơ năp kơnh đei 1% xăh phương, th^ trơ\n tam mă jang đei tơ drong tơ chơ\t jang pơ gang, adrin đơ\ng dang ei truh sơ năm 2020 đ^ đăng xăh, phương, th^ trơ\n jang ke\h tơ drong tơ chơ\t đơ\ng te\h đak găh jang pơ gang ngăl, an^h jang vă roi tơ [ôh ăn an^h jang đảng, khul kơ dră tơ ring athei dôm an^h vei lăng jơ hngâm pran jang mă ‘lơ\ng ku\m nhen pơ jao hơ năp dăr hơ len rim tơ drong jang vei lăng jơ hngâm pran tơ\ tơ ring ưh jang đei. Đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h kơ so# răt [ao hiêm y te# tam mă tôm, yoa thoi no\h [ơm ưh ‘lơ\ng truh tơ drong tơ chơ\t đơ\ng te\h đak tơ\ xăh ‘no\h, hlo\h kơ ‘no\h dơ\ng yoa tơ drong rơ gei đơ\ng đe [ak si tơ\ tơ ring ưh kơ jung, adrin tơ\ hơ năp kơnh tơ le\ch đei lơ trong vei lăng jơ hngâm pran ăn kon pơ lei ku\m nhen tơ drong hlôh vao găh vei lăng jơ hngâm pran kon pơ lei păng tơ pôl. Atu\m hăm ‘no\h an^h jang pơ gang athei pơm hơ to\k tơ drong hlôh vao, jang hơ gei vă pơm lăp hăm tơ drong vei lăng jơ hngâm pran ăn kon pơ lei tơ\ ning mônh kơnh.

-& ah, bơ nê kơ ih {ak si vang pơ ma nuh hăm nhôn!

Thuem hăm Dơ\ng: Tơ blơ\ păng pơ re