VOV4.Bahnar - J^ tơ so\h ‘no\h j^ 1 lơ\m dôm tơ drong j^ găh trong dui jơ hngơ\m đei [o#h lơ păng kơ so# lôch lơ tơ\ hơ io\h hơ la kơ 5 sơ năm, mă loi ‘no\h j^ hơ io\h hơ la kơ 2 sơ năm păng 2 khei. J^ đei [o#h răh rai prăt sơ năm mă lei đa [o#h to\k mư\h to\ ‘mi kial tơ pl^h, ‘năr tơ ngie\t, ‘mi lơ, cham char đei ‘me# ‘mach.

Lơ\m pơ yan ‘mi tơm, tơ\ hnam pơ gang hơ met j^ găh hơ io\h Đức Tâm, pơ lei tơm Buôn Ma Thuột, hlo\h 1 puăt kơ so# hơ io\h [^ch tơ\ hnam pơ gang đei j^ tơ so\h, găh lơ ‘no\h j^ hơ io\h hơ la kơ 3 sơ năm. {ak si Lê Văn Minh, kơ dră lăm tơ le\ch trong jang ako\m – vei lăng tơ drong ‘lơ\ng, hnam pơ gang hơ met j^ găh hơ io\h Đức Tâm tơ băt: Hrei ‘nâu vă đ^ đăng rim đe me\ [a\ adoi bơ ngơ\t tru\h jơ hngơ\m jăn kơ kon hơ ‘lơ\p kơ na mư\h [o#h hơ io\h pha [iơ\ hlôi tơ tom [^ch tơ\ hnam pơ gang hơ met. ‘Nâu jing tơ drong jang tôch hơ iă yua kơ j^ tơ so\h ‘no\h tơ drong j^ đei [o#h lơ mă lei tơ dăh ư\h kơ đei hơ len lăng [lep, chă hơ met kơ d^h tơ\ hnam gô pơm ăn hiong răm ư\h kơ ê.  

{ak si Hoàng Ngọc Anh Tuấn, kơ dră khoa Hồi sức cấp cứu hơ io\h păng nge ‘nao rơ ne\h, hnam pơ gang đa khoa tơ ring Tây Nguyên tơ băt j^ tơ so\h đei [ơm tru\h tôch kơ t^h tru\h to\ ‘mi kial păng cham char. J^ [o#h to\k mư\h ‘năr tơ pl^h tơ ngie\t păng ‘mi lơ nhen hrei ‘nâu. Yua kơ khei ‘năr âu, tơ drong hngôm tơ\ ‘ngoăih to\k lơ, tơ dăh me\ [a\ ư\h kơ vei tơ no\ ‘lơ\ng ăn hơ io\h, mă loi ‘no\h hơ io\h hơ la kơ 2 sơ năm, hơ io\h [ônh kơ đei j^ tơ so\h. Hơ dai hăm ‘no\h tơ dăh cham char ar^h jum dăr đei ‘me# ‘mach dăh mă hơ nơ\ng đei ‘nhui hơ\t, hơ io\h ku\m [ônh kơ đei j^. Hrei ‘nâu, tơ drong j^ âu đei hơ len lăng ‘no\h 1 lơ\m dôm tơ drong tơm pơm ăn lôch lơ hlo\h tơ\ hơ io\h hơ la kơ 5 sơ năm.

Tơ drong j^ [o#h hơ dăh đơ\ng j^ tơ so\h ‘no\h j^ yu\h, hie\n, dui jơ hngơ\m hre\nh, dui jơ hngơ\m mơ mat, dui jơ hngơ\m mơ kre\h mơ kro\h, ư\h kơ me\h so\ng sa, hu\t mo\m… Mă lei, dôm tơ drong j^ âu gô pơm ăn me\ [a\ hơ vơ\l hăm dôm tơ drong j^ nai tơ\ hơ io\h nhen hen phế quản (suyễn), dôm tơ drong j^ găh plei nu\ih… {ak si Hoàng Ngọc Anh Tuấn tơ băt vă băt hơ dăh hơ io\h đei j^ tơ so\h dăh ư\h, rim đe me\ [a\ gơ\h lăng kiơ\ lơ\m dui jơ hngơ\m đơ\ng hơ io\h. {ak si Hoàng Ngọc Anh Tuấn tơ tă: Dui jơ hngơ\m hre\nh ‘no\h [o#h hơ dăh đơ\ng tơ drong j^ âu. Me\ [a\ athei jo# kơ so# dui jơ hngơ\m [ơ\t nge tep. Rim ‘măng dui sơk tơ mơ\t păng dui tơ le\ch ‘no\h 1 ‘măng. Hăm hơ io\h hơ la kơ 2 khei, dui jơ hngơ\m đơ\ng 60 ‘măng 1 pơ n^t ‘no\h hre\nh; hơ io\h đơ\ng 2 khei tru\h 12 khei, dui jơ hngơ\m đơ\ng 50 ‘măng 1 pơ n^t ‘no\h hre\nh; hơ io\h đơ\ng 12 khei tru\h 60 khei, dui jơ hngơ\m đơ\ng 40 ‘măng 1 pơ n^t ‘no\h hre\nh. Mư\h hơ io\h tep n^t mă me\ [a\ jo# ‘măng dui jơ hngơ\m thoi no\h gơ\h jâu kon đei j^ tơ so\h bơ\ih.  

Kiơ\ kơ [ak si Hoàng Ngọc Anh Tuấn, j^ tơ so\h [ônh j^ hơ lơ\k hơ le dơ\ng, ‘ngoăih kơ yua đơ\ng cham char pơm ăn oei yua đơ\ng tơ drong ư\h kơ hlo#h vao đơ\ng me\ [a\ hai. Lơ me\ [a\ mư\h [o#h kon đei yu\h, hie\n, hơ nơ\k đa chă răt kơ d^h pơ gang bro\k hơ met mă tam mă băt hơ dăh tơ drong tơm pơm ăn j^ ‘no\h kiơ, mư\h [o#h j^ ư\h kơ dă [iơ\ mă oei de#h hlo\h mă [^ch tơ\ hnam pơ gang. {ak si Hoàng Ngọc Anh Tuấn tơ băt: Đei lơ bơ ngai u\nh hnam chă hơ met kơ d^h, mư\h [o#h hơ io\h dă [iơ\ kơ j^ ‘no\h tơ che\ng akhan kon klăih bơ\ih kơ na hu\t pơ gang kơ d^h, dăh mă yua ư\h kơ tôm kơ liêu. Tơ drong ‘nâu [ônh kơ pơm ăn j^ [ônh hơ lơ\k hơ le lơ ‘măng.

Vă tang găn j^ tơ so\h ăn hơ io\h, rim đe [ak si pơ tho tơ tă kơ rim đe me\ [a\ athei lăng tru\h tơ drong tơ pl^h đơ\ng to\ ‘mi kial, vei tơ no\ ăn hơ io\h mư\h ‘năr tơ ngie\t, ăn hơ io\h so\ng sa tôm kơ chơ\t bek ‘lơ\ng vă hơ to\k jơ hngơ\m pran, [et bơ\ng rim kơ loăi pơ gang vaccine tôm kơ liêu păng [lep năr; ăn hơ io\h mo\m me\  ngăl lơ\m 6 khei blu\ng păng ăn sa pơ hrăm blu\ng [lep trong. Mă loi ‘no\h mư\h hơ io\h đei [o#h yu\h, ư\h kơ mo\m kăl kơ năm tơ\ hnam pơ gang joăt jang vă khăm, ư\h kơ yua pơ gang kơ d^h. Mư\h yua pơ gang athei [lep kơ liêu kiơ\ athei đơ\ng [ak si, tang găn tôch ai tơ drong j^ đei [o#h hơ lơ\k dơ\ng, yua kơ hơ io\h đei j^ tơ so\h lơ ‘măng gô pơm tơ jur jơ hngơ\m pran păng bek ‘lơ\ng, [ơm kơ ne# tru\h tơ drong t^h vơ\ păng đon hơ gei.

  Thuem: Tơ blơ\