VOV4.Bahnar – Kiơ\ tơdrong joăt đơ\ng bơngai K’ho “Đe\i ‘long t^h mă đe\i ‘long ie\. Đe\i me\ đe\i [a\ mă đe\i kon hơ ‘lơ\p. Kon ư\h kơ đe\i me\ nhen le\ hnam ư\h kơ đe\i kong tơnu\h, kon ư\h kơ đe\i [a\ nhen le\ hnam ư\h kơ đe\i pơbu\ng”. Hăm trong tơche\ng lơ lau, bơngai K’ho lăng kơ jăp tơdrong ve\i lăng năng tông me\ [a\ yă [ok. Tơ\ rim pơlei pơla, ư\h kơ đe\i tơdrong kôn mon kon hơ ‘lơ\p chă hil hơre\h te\h rơve\nh me\ [a\ yă [ok. Hơlơ\k dơ\ng, mư\h đe\i rơvơn ‘no\h pơgơ\r et sa ăn me\ [a\ yă [ok vă tơbăt jơhngơ\m đon bơnê kơ me\ [a\ yă [ok rong ‘me t^h vơ\ djơ\ ‘lơ\ng.

Pơbu\ng hnam kơ u\nh hnam [ok Ka Dơng Ha Bông hăm yă Cil K’Lêu, oe\i tơ\ tơring Tà Nung, pơlei tơm Đà Lạt, dêh char Lâm Đồng, ơ ơ\r ơ ăr chơt hơ iă hlo\h năr hmă. Năr au pêng ‘nu kon dro\ nglo bre [ok yă hơnhăk ba kon akăn năm tông pơgơ\r et sa ăn me\ [a\. Dôm tơmam drăm mă kon hơ ‘lơ\p hơnhăk ba, ‘ngoăih [u\h te\h nhu\ng t^h vă et sa ‘no\h hơbe\n ao tanh ăn kơ me\ [a\ … M^nh lơ\m pêng ‘nu kon dro\ nglo kơ [ok yă Ka Dơng Ha Bông, ‘nho\ng Cil Mi Se pơma tơ\ anăp me\ [a\: “Năr au pêng ‘nu ‘nho\ng o\h nhôn vang năm tơ\ au vă pơgơ\r et sa ăn me\ [a\, [lo\k hơdơ\r đơ\ng me\ [a\ rong ‘me t^h vơ\ djơ\ ‘lơ\ng, rơ\ng tơchă klo kăn ăn kơ nhôn. Mă đơ\ng u\nh hnam tim mă jơnap ră, mă le\i nhôn đe\i pơkom đe\i kon kơchai, tơmam drăm hơla ăn me\ [a\”.

Mo\ Liêng Jrang Di Na, ‘no\h mo\ mai kơdră kơ bre [ok yă Ka Dơng Ha Bông, je\i pơma: “Bơnê kơ đe [ok yă hăp hlôi ve\i lăng năng tông u\nh om ^nh t^h vơ\ djơ\ ‘lơ\ng, hơdơ\r kơ tơdrong ve\i rong đơ\ng me\ [a\ yă [ok, kơna nhôn pơgau tơ\ au vă pơgơ\r et ia ‘nau hơpơi ‘me\h vă đe [ok yă hăp ling lang grăng akau, oe\i sa gơ\h găt băt ‘mêm kơ eng kôn mon kon sau vă kơ nhôn kiơ\ yok rok jơ\ng jang sa pơnam, gram u\nh hnam ge\i kơ jăp”.

Kơtơ\ng kon hơ ‘lơ\p, mo\ mai chă pơma lơ lo\h [ok yă Ka Dơng Ha Bông chơt hơ iă ‘nă hal. {ok je\i pơ tru\h nơ\r hơpơi ăn kôn mon kon sau ling lang pran jăng grăng akau, ve\i lăng d^h băl ‘lơ\ng hơ iă, ho\k pơ hrăm hơdrin păng pơtho khan ăn kon hơ ‘lơ\p er^h sa băt ‘mêm kơ eng d^h băl lơ\m u\nh hnam adoi nhen cham [ôt, hơdrin pơnam jang sa vă er^h sa roi năr roi đe\i [o#h hlo\h dơ\ng...  {ok Ka Dơng Ha Bông (81 sơnăm) pơma: “Năr au, kôn mon kon sau lơ\m u\nh hnam tru\h [lo\k hơdơ\r tơdrong rong ‘me kơ me\ [a\, pơgơ\r et sa ăn kơ me\ [a\. Bơnê kơ kon hơ ‘lơ\p o\ng mai oe\i sa gơ\h găt băt ‘mêm kơ eng d^h băl. &nh je\i hơvơn kơ tum kơto\ng ‘nho\ng o\h kon pơle\i vang năm et sa atu\m hăm u\nh hnam, [o#h kang bang kơ\l lơ\m năr kon hơ ‘lơ\p pơgơ\r et sa ăn kơ nhi ‘nau”.

Găh tơdrong pơgơ\r et sa ăn me\ [a\ kơ bơngai K’ho, [ok Rơ Ông Ha Krong, oe\ tơ\ tơring Dà Long, apu\ng Dam Rong, dêh char Lâm Đồng, tơbăt, tơdrong pơgơ\r et sa au hmă hmă đe\i pơgơ\r lăp đơ\ng ro\ng  yoă [a đang, kon tơrong hlôi t^h, [a hơ [o hlôi pơdu\ v^h tơ\ pơk tơ\ hnam. Gô mơ\ng u\nh hnam đe\i kơna pơgơ\r et sa t^h dă ma\ ie\ ăn me\ [a\ tơbăt ăn jơhngơ\m đon bơnê kơ me\ [a\ rong ba: “{lo\k hơdơ\r kơ me\ [a\ yă [ok rong ‘me t^h vơ\ djơ\ ‘lơ\ng, ‘no\h bơngai kon pơgơ\r et sa t^h dăh mă ie\ ‘no\h ư\h kơ kăl ôh, tơdăh ư\h kơ đe\i le\i hiă m^nh to\ ie\r je\i hoe\i bơih, mă kăl ‘no\h ling lang ve\i lăng năng tông me\ [a\ ‘lơ\ng hơ iă ‘no\h kăl hlo\h. Kon dro\ ‘nglo mư\h tơdăm ‘no\h io\k akăn bro\k v^h hăm akăn, hơdơ\r tơdrong rong ‘me ‘no\h v^h năm ngôi hăm me\ [a\, kon dro\ kăn mư\h hơdru\h ‘no\h tơchă ăn klo ve\i lăng năng tông, rong ‘me me\ [a\”.

Bơngai kon yom kiơ\ me\ [a\, kiơ\ yok rok jơ\ng me\ [a\, mư\h đơ\ng ro\ng au t^h vơ\ djơ\ ‘lơ\ng jing bơngai đe\i io\k yua ăn pơlei pơla, gơ\h găt băt ‘mêm kơ eng lơ\m u\nh hnam, jang sa pơnam. Pơt^h gia, kon tơdăm ho\k pơ hrăm tru\h tơ\p tru\h troch đe\i tơdrong jang, io\k akăn, tơdăh [lo\k hơdơ\r kơ me\ [a\ ‘no\h lăng ba, tơdăh er^h sa tơnap tap ‘no\h lăp ve\i lăng năng rông kon akăn tơnăp, băt ‘mêm kơ eng d^h băl lơ\m u\nh hnam ‘no\h hoe\i bơih.”

Pơgơ\r et sa ăn me\ [a\ kơ bơngai K’ho ‘no\h jing jơ ‘năr vă kon hơ ‘lơ\p tơbăt jơhngơ\m đon bơnê kơ me\ [a\ hlôi rong ‘me, pơtho khan păng me\ [a\ chă pơtho khan ăn kôn mon kon sau gơ\h găt băt ‘mêm kơ eng d^h băl, jang sa pơnam, gram u\nh hnam ‘lơ\ng hơ iă hlo\h dơ\ng. Bơngai K’ho ư\h pơ koe\l athe\i kon hơ ‘lơ\p pơgơ\r et sa ăn, mă kăl hlo\h ‘no\h oe\i sa gơ\h găt băt ‘mêm kơ eng me\ [a\ yă [ok. Đe\i mu\k drăm le\i pơgơ\r et sa ăn me\ [a\, đe\i lơ ‘no\h pơgơ\r t^h, tơdăh ư\h kơ đe\i le\i hiă ket m^nh to\ ie\r le\i hoe\i bơih; tơdăh oe\i tơ je# le\i lăp pơnam jang sa păng hơnơ\ng chă năm ngôi, hơleng lăng me\ [a\ ‘no\h je\i tơbăt hơdăh găh jơhngơ\m đon ‘mêm kơ eng vă me\ [a\ hiôk chơt.

Bơngai ch^h: K’Yến

Tơblơ\ nơ\r: Amazưt