VOV4.Bahnar - Đơ\ng dôm tơring trôk trăp le# hoh, kon pơlei M’nông tơ\ pơlei Pi Nao, xăh Nhân Đạo, apu\ng Đak R’Lấp, dêh char Đak Nông hăm tơdrong tơgu\m đơ\ng jơnu\m pơgơ\r tơring hlôi hơmet keh đang nai [a đei yua lơ, pơtôch le# tơdrong pơngot ăh khei tơje# kăt [a. Hăm pơyan jang đei yua lơ ăh xơnăm xơ\, kon pơlei hlôi rei pơtăm đang pơyan puih phang [lep pơyan pơkăp vă xo# puih mak ‘nao hăm tơdrong ph^ tơto\ dơno\ ‘lơ\ng.

            Tơ[ang lăng mir na kơ pơlei Pi Nao [enh kơmâu jơk [l^k tơđăh [a, ưh đei bu băt hơdăh noh jing tơdrong tơplih hơdre\ch ‘long pơtăm gleh lap đơ\ng kon pơlei M’nông. Đơ\ng xơ\ kon pơlei băt chă muih choh jơmu\l pơtăm [a tơ\ kông. Pơyan jang tơm noh gơnơm to# ‘mi kial đe\ch noh xơnăm đei yua xơnăm ưh, pơm ăn tơdrong erih kon pơlei tơjra#m lơ tơnap tap, hơnơ\ng pơngot ăh khei tơje# kăt [a.  

Vă tơgu\m kon pơlei Pi Nao xơđơ\ng tơdrong erih, hơto\k pơm jang xut le# pơngot tơjur hin dơnuh, xơnăm 2009 Anih Choh jang xa păng Hơto\k tơring pơxe\l apu\ng Đak R’lấp, dêh char Đak Nông hlôi hơvơn kon pơlei muih choh teh na le# hoh. Khul hơdruh tơdăm đei hơvơn đơ\ng lơ anih jang truh tơgu\m pơlei Pinao muih choh teh. Kơmăi kơmo\k atu\m hăm jơhngơ\m kon bơngai lơ\m to\ xe\t khei năr dôm kơto\l tơmo, tơm ‘long hlôi đei hơmet pơ ‘nguaih. Na [a xă hloh 8 ha giơ\ng ‘lơ\ng hlôi đei axong tôm ăn kon pơlei lơ\m pơlei pơm jang [a na. ‘Nho\ng Y Cương tơ\ pơlei Pi Nao ăn tơbăt, gơnơm đei [a na, unh hnam pă đei pơngơ\t hăm pơngot, ako\m jang pơgar tơm  điều păng cà phê noh hlôi klaih đơ\ng hin dơnuh, Têt âu xo# xôn hloh: “Đơ\ng ‘năr jang [a na, unh hnam pă đei kơ[ăh phe xa [a xo\ng bơih. Atu\m hăm tơdrong tơgu\m đơ\ng teh đak, unh hnam hlôi pơtăm hrau đei hloh 2 ha cà phê păng điều. Pơyan io\k yua điều păng cà phê unh hnam adoi đei yua je# 30 triu hlj. Đơ\ng jên chă mong đei unh hnam răt 3 to\ rơmo vă rong. Xơnăm ‘nao 2019 inh adrin jang [a na, jang pơgar cà phê, rong rơmo vă hăp chêk lar, vă mu\k drăm roi năr roi hơto\k hloh”.

Adrol âu ki ăh khei tơje# kăt [a, unh hnam ‘nho\ng Y Mam hơnơ\ng năm to\ bri gơ\ tơ[ăng, pe\ ‘nhot bri, năm dônh [um vă ‘măn xo\ng xa hli kơ pơngot. Đơ\ng năr vang muih choh, jang [a na noh unh hnam pă đei pơngơ\t găh tơmam xo\ng xa. Ưh adro# măh mai tơmam xa ăn unh hnam, kơxo# [a rơkăh  Y Mam oei ‘măn rong nhu\ng, ier hơto\k mu\k drăm.  Y Mam hơpơi xơnăm ‘nao 2019, teh đak tơgu\m găh kơmăi kơmo\k ăn kon pơlei muih choh thêm teh na vă jang [a axong ăn kon pơlei: “Bơnê kơ Đảng, Teh đak axong tơgu\m ăn kon pơlei jang [a na lơ\m 10 xơnăm kơ âu, gơnơm đei na [a mă kon pơlei pă đei pơngot bơih. Dang ei lơ\m pơlei roi đei lơ unh hnam ‘nao noh kon pơlei tơ\ Pi Nao ‘meh vă Đảng, Teh đak tơgu\m kon pơlei muih choh teh na ‘nao tơje# noh, vă axong ăn kon pơlei hơto\k mu\k drăm. Vă pơlei pă đei oei unh hnam pơngot, unh hnam hin dơnuh”.

{ôh đei yua đơ\ng jang [a na, xơnăm xơ\, lơ unh hnam lơ\m pơlei  Pi Nao pơtoi muih choh teh na to\k truh 14ha. Atu\m hăm noh, pơnơ\ hơbong đak đei ming man, ‘măn pơro đak ăh pơyan ‘mi, axong đak ăn na ăh pơyan phang. Trong [ê to\ng duh đei pơih xă truh tơ\ na, pơm trong hiôk ăn tơdrong vih vơ\t chơ tơmam choh pơtăm. {ok Điểu K Bang – Kơdră pơlei Pi Nao ăn tơbăt, kon pơlei đei axong tôm na kiơ\ kơxo# măt bơngai lơ\m rim unh hnam. Kon pơlei ưh adro# đei axong hơdre\ch [a ‘nao, oei đei kang [o# kơ anih Choh jang xa kơtă pơtho găh kih thuơ\t choh pơtăm noh [a đei yua lơ hloh: “Adrol ki jang [a, kon pơlei tam mă băt hơdăh, tam mă băt trong jang [a na noh đei yua to\ xe\t, 1 sao đei yua pơhlom đơ\ng 3 truh 4 tă. Đơ\ng ro\ng kơ noh đei kang [o# pơtho jang kiơ\ khoa ho\k kih thuơ\t, yua pho\ng rei, pơgang hơdrông kiơ\ pơkăp noh đei yua lơ hloh, nhen pơyan puih phang 2017-2018 âu ki to\k đơ\ng 5 -7 tân minh ha. Dang ei kon pơlei roi băt jang kiơ\ khoa ho\k kih thuơ\t lơ\m choh pơtăm noh đei yua lơ hloh”.

{ok Phạm Quốc Vượng, Kơdră Anih Choh jang xa păng Hơto\k tơring pơxe\l apu\ng Đak R’Lấp, dêh char Đak Nông jing bơngai chơng trong muih choh na [a âu ăn tơbăt, tơdrong pơtăm [a đak hăm kon pơlei  M’nông tơ\ pơlei Pi Nao noh hơto\k kăp g^t. Erih tơguăt hăm tơring teh âu hloh 35 xơnăm, [ok Vượng hlôh vao hơdăh găh nơ\r pơma kơ kon pơlei M’nông; atu\m hăm kon pơlei jur tơ\ na jru\ vă ting tung rim kơto\l tơmo, bơ\t teh pơjing na mong đak, pơtho trong pơm tơmăn teh na đang kơ noh rei găr hơdre\ch. Rim xơnăm, dêh char adoi tơgu\m ăn hơdre\ch [a, pho\ng rei, pơtruh kang [o# jur pơtho găh kih thuơ\t. Truh dang ei, kon pơlei  M’nông tơ\ pơlei Pi Nao hlôi kloh kle\ch găh tơdrong jang [a na đei yua lơ. {ok Phạm Quốc Vượng xơkơ\t, atu\m hăm [a na, kon pơlei tơ\ Pi Nao oei đei tơgu\m kơ rơbâu tơđăh cà phê vă pơtăm tơmăl, pơtăm hrau hăm pơgar ‘long điều, tơpă lơ\m minh [ar xơnăm truh gô đei yua lơ hloh: “Găh tơgu\m hăm rim pơlei pơla kon kông lơ\m tơring găh tơdrong kăl pơyua noh 100% thôn, pơlei đei unh hơyuh, đei trong nơnăm, đei hnam trưng ho\k, hnam pơgang hơmet j^. Mă lei, tơre\k hloh lơ\m tơdrong pơkăp pơjing tơring pơxe\l ‘nao duh oei pơkăp kơxo# 13 găh pơgơ\r choh jang xa. Xơkơ\t tơdrong choh jang xa kơ apu\ng Đak R’la#p ăh xơnăm 2019 gô xek tơlang keh đang nhen pơlei yơ duh athei đei ‘long pơtăm to\ xe\t năr, mă kăl noh tơgu\m kon pơlei kon kông gô đei khul năm jang tơ\ rim pơlei vă pơtho ăn mih ma duch nă tơplih minh [ar hơdre\ch ‘long pơtăm tro\ hăm tơdrong pơm jang đơ\ng kon pơlei kon kông hloh”.

Tơklăh ti hăm kon pơlei tơ\ pơlei Pi Nao ăh ‘năr huăng, lăng tơđăh [a jơk [lik tơpăr lơ\m kial tơhlu păng tơdrong xo# xôn đơ\ng kon pơlei đơ\ng ro\ng năm tơmang tơ\ na. Mă ưh đei pơma ră mă lei rim bơngai adoi đei atu\m tơdrong hơpơi ăn minh pơyan pơm jang đei yua lơ hăm kon pơlei  M’nông tơ\ pơlei Pi Nao lơ\m xơnăm ‘nao Kỷ Hợi 2019.

Lan chih păng rapor