VOV4.Bahnar - Ơ m^h ma duch nă păng bôl buăl! Têt tru\h pơ yan pu\ih phang v^h ‘no\h j^ ‘măng vă kơ rim u\nh hnam pơ dơ\h ngôi, oei hơ dai băl đơ\ng ro\ng 1 sơ năm bơ\ jang. ‘Nâu ku\m jing ‘măng vă kơ rim ‘nu bơ\n vang hơ dai băl sa dôm tơ mam sa joăt joe. Tơ drong sa lơ kơ loăi tơ mam sa ako\m hăm huch bơ\n hơ lăk, [ier ‘no\h j^ 1 lơ\m dôm tơ drong tơm pơm ăn klak ư\h kơ ‘lơ\ng, kơ l^h thoi no\h bơ ngai j^ trong klak ‘ma\ng âu ku\m to\k lơ. Bơ ngai ch^h hla ar kơ tơ\ng ang tơ roi tơ băt tơ drong yan âu ‘nâu tơ\ Dak Lak
Dôm năr têt, tơ drong ‘me\h vă răt yua
păng sa dôm kơ loăi tơ mam [e\ng keo, hơ lăk [ier lơ hlo\h pơ têng hăm năr hmă.
‘Măng so\ng sa ku\m măh mai păng hơ len hlo\h [iơ\. Mă lei, tơ drong sa kư\ kă
lơ kơ loăi tơ mam sa, dôm tơ mam huch đei ga, kôn ku\m pơm ăn dôm tơ drong krê
hơ mơt ăn jơ hngơ\m jăn păng tơ drong j^ klak. Kăl kơ bơ ngơ\t hlo\h ‘no\h j^
hơ mơt kơ pơ nhu\l tơ mam sa, pơ nhu\l hơ lăk, [ier ku\m hăm ‘no\h j^ dôm tơ
drong j^ tơ po\h kiơ\ trong so\ng sa nhen j^ klak chro\h, liên cầu khuẩn… {ak
si Cao Hữu Vinh, Kơ dră khoa Nội tổng hợp, Hnam pơ gang de#h char Dak Lak tơ
roi tơ băt: “Dôm năr tơ je# Têt yua đơ\ng
tơ drong jang hăt hot kơ na tơ drong pơm rơ go\h lơ\m so\ng sa đe pơm pơ hơi.
Tơ drong so\ng sa, đei pơ nhu\l tơ mam sa athei năm tơ\ hnam pơ gang [et pơ
gang si rôm, huch pơ gang ‘no\h tôch kơ lơ”.
Kiơ\ kơ [ak si Lê
Nguyễn Chương, Khoa Nội tổng hợp Hnam pơ gang de#h char Dak Lak, lơ\m jơ năr têt, kơ so# bơ ngai pơ nhu\l kơ
tơ drô hơ lăk athei [^ch tơ\ hnam pơ gang hơ met to\k đơ\ng 30- 40% pơ têng hăm
năr hmă. Lơ\m no\h, kăl kơ bơ ngơ\t tru\h bơ ngai j^ đei pơ nhu\l kơ tơ drô hơ
lăk kâp kư\u đoa lơ\m sơ năm bơ\ jang, lơ\m no\h đei lơ bơ ngai đei pơ nhu\l
de#h, hơ nha\k tru\h ư\h kơ hơ dơ\r, pơm ăn khei ‘năr hơ met pơ dui đunh: “ Pơ nhu\l tơ drô, hơ lăk yua đơ\ng tơ drô hơ lăk păng huch [ier,
tơ drô hơ lăk lơ păng tơ drong răm đơ\ng dôm bơ ngai huch [ier tơ drô hơ lăk lơ
păng tơ dăh đe sư đei j^ klơm B, j^ klơm C ‘no\h [ônh kơ jăh tru\h pơ ‘nge\h
klơm hlo\h păng tơ drong răm ‘no\h j^ pơ nge\h klơm păng dôm tơ drong krê hơ
mơt yua đơ\ng pơ ‘nge\h klơm, [^ch tơ\ hnam pơ gang le\ch pham trong klak yua
đơ\ng rơ du trong hoan lơ\m klak đang kơ ‘no\h ư\h kơ hơ dơ\r, ‘ngok ư\h kơ
‘lơ\ng yua đơ\ng tơ drô hơ lăk”.
Vă vei lăng jơ hngơ\m
jăn ăn kơ d^h kâu, kiơ\ kơ [ak si Lê Nguyễn Chương, rim ‘nu bơ\n athei jing bơ
ngai răt yua hiôk lơ\m tơ drong rơ\ih io\k, yua tơ drô hơ lăk, [ier, lăp gơ\h
răt păng yua dôm kơ loăi tơ drô hơ lăk, [ier đei băt an^h pơm tơ le\ch hơ dăh,
dôm an^h đe lui đoa răt, joăt băt. Mă loi ‘no\h, lơ\m dôm năr hôp mu\h măt,
ngôi hơ dai băl lơ\m năr et sa ku\m hăm u\nh hnam păng bôl buăl lăp gơ\h et
huch tơ drô hơ lăk [ier păh lăp “ Mơ\ng kiơ\ lơ\m jơ hngơ\m jăn, tơ drong jang
đơ\ng kơ d^h), mă loi ‘no\h j^ hăm dôm bơ ngai j^ hơ yô s^k, to\k huêt ap, plei
nu\ih… Ư|h kơ gơ\h et mư\h klak oei pơ ngot, ư\h kơ hrâu dăh mă huch hơ lăk
atu\m hăm dôm kơ loăi đak ‘ngam đei gas yua kơ [ônh kơ soai hlo\h păng tôch kơ
pơ răm ăn kơ hlu\ng. ‘Ngoăih kơ ‘no\h, ku\m kăl tơ re\k tru\h mư\h huch hơ lăk,
[ier oei athei so\ng por păng sa tơ mam nai.
Thuem tơ blơ\
Viết bình luận