VOV4.Bahnar - Tây Nguyên to\k bo\k yak hlo\h dôm năr to\ hu\l hang, ‘mi tơ\ drơ\m kơ sơ\, kơ na to\ kial tơ pl^h hơ nơ\ng. Tơ drong ‘nâu [ơm ư\h kơ ‘lơ\ng tru\h jơ hngơ\m jăn mă loi ‘no\h bơ ngai kră, hơ io\h, jơ hngơ\m ư\h kơ jăng.   

Dôm năr to\ hang âu, mă đơ\ng tơ oei lơ\m hnam đei koat dăh mă năm le\ch tơ\ trong, lơ bơ ngai oei le\ch pơ u\h pơ ang. Đak pơ u\h le\ch tơ\ ‘ngoăih lơ ‘no\h j^ đak đơ\ng hơ kâu tơ le\ch. Kiơ\ kơ rim bơ ngai joăt jang pơ gang, đak pơ u\h le\ch roi lơ roi [ônh kơ đei hiong đak. {ơ\t do\h, hơ kâu gô lap rơ mơ\n, hơ ving măt, [ônh kơ pơm ăn yu\h, lơ\m lơ bơ ngai hiong đak lơ mư\h năm ‘ngoăih le\ch tơ\\ pơm ăn bơ ngai j^ [ônh kơ đei soai kơ to\, pơm ăn j^ kơ\l, dui jơ hngơ\m mơ mat…

‘Năr to\ hang nhen hrei ‘nâu ư\h kơ ‘lơ\ng hăm bơ ngai kră, mă loi ‘no\h bơ ngai j^ plei nu\ih, huêt ap… Mư\h to\ roi de#h, bơ ngai kră ư\h kơ ke\ pơ grăng. Hơ dai hăm ‘no\h, ‘ngok tơ\ bơ ngai kră ku\m pơ pơ\ ư\h ke\, kơ na hơ kâu đei ư\h kơ măh đak mă ư\h kơ mơ\n hal kơ đak, ư\h kơ tom tơ mơ\t thim đak ăn hơ kâu jăn. Đơ\ng no\h, [ônh kơ hơ nhăk tru\h tơ drong soai kơ to\, [ônh kơ đei j^ dăh mă j^ roi de#h hlo\h lơ\m dôm năr to\ kơ tang. Kơ l^h thoi no\h, kon sâu athei ling lang tơ [lo\k ăn kơ đe yă đe [ok nhă đak, ăn đe yă [ok sa dôm tơ mam sa rơ moăn, đak, lơ đak nhen chao, su\p… Tơ drong tơ mơ\t tôm đak gô tơ gu\m đe yă [ok kră pran jăng, hiôk [iơ\.

Hơ dro# hăm hơ io\h, lơ bơ ngai tơ che\ng yua đơ\ng hơ io\h đ^ huch lơ đak to\h, sa chao, đak plei ‘long kơ na ư\h kơ gan [lo\k ăn kơ hơ io\h nhă đak, mă hơ io\h đa lăp đei pơ nhă to\ se\t đak vă kơ su [ơ\r đơ\ng ro\ng kơ huch đak to\h, sa chao. Lơ\m yan âu, ‘me\h vă đak tơ\ hơ io\h tôch kơ lơ. Hăm sơ năm ho\k mẫu giáo đơ\ng 3-5 sơ năm, tôch ai athei ăn nhă đak 1.000ml đak păng 500ml đak to\h 1 năr; sơ năm ho\k jăl 1 ‘no\h 1.500 ml đak 1 năr. Kăl kơ băt, ư\h kơ gơ\h ăn hơ io\h huch đak ‘ngam đei gas, đak pơm hăm lơ s^k, pơm ăn kơ đe mon roi hơ lăh kơ so\ng sa. Athei ăn đe mon huch lơ đak plei ‘long hơ dr^h, đak ‘nhot, đak [lăng…

Tơ jră hiong đak ăn hơ kâu jăn ling lang athei pơ tơm đơ\ng tơ drong nhă lơ đak, mă loi ‘no\h mư\h le\ch lơ đak pơ u\h. Kiơ\ kơ dôm bơ ngai joăt jang pơ gang, hăm bơ ngai hmă, đak đei tơ mơ\t lơ\m hơ kâu dang 2500ml đak 1 năr, lơ\m no\h đak nhă dang 1.000-1.500 ml. Mă kiơ\ kơ pơ yan, tơ drong jang, j^ jăn mă đak tơ mơ\t lơ\m hơ kâu dăh mă tơ le\ch tơ\ ‘ngoăih đei tơ drong tơ pl^h pha ra băl.  

Tơ drong [o#h soai kơ to\ yua đơ\ng athei sơ\k h kâu đunh de#h hnang tơ\ hơ la măt ‘năr dăh mă tơ\ to\ de#h ku\m tôch kơ krê hơ mơt. Soai kơ to\ gô đei hloi ư\h kơ ‘lơ\ng hoan kơ\l yua đơ\ng [ơm kơ tă đơ\ng măt ‘năr pơ chrang lơ\m kơ\l, hơ ngie\ng… tơ dăh ư\h kơ kâp kư\u tơ tom gô lôch tôch kơ hre\nh.  

            M^nh [ar tơ drong tơ tă kơ m^h ma duch nă kăl kơ [lo\k:

- Ư|h kơ gơ\h le# kơ măy pơm rơ ngơp lơ\m lăm tơ ngie\t de#h hnang, ‘ne\ kơ le# koat tơ hlu kơ tă je# lơ\m hơ kâu jo# hlôi hăm bơ ngai pran jăng. Tơ\ rơ ngơp lơ\m lăm athei tơ\ 25-28 độ C păng lơ\m lăm athei đei koat tơ mơ\t kial vă vei sơ đơ\ng an^h lơ\m lăm rơ hơi hiôk, ve\h ver tơ drong lăm hrăt de#h hnang, [o#h rơ ngơp mă lei gô mong ako\m pơ rang, virus pơm j^.

- ‘Ne\ kơ gan le\ch tơ\ ‘ngoăih mư\h ‘năr to\, mă loi ‘no\h đơ\ng  9 jơ pơ gê tru\h 6 jơ kơ sơ\. Mư\h kăl kơ vă le\ch tơ\ ‘ngoăih athei yơ\l môk, hru\k hơ băn ao, đo\h măt m^l, gom mu\h măt… tơ jră to\.

- Vei rơ go\h ‘lơ\ng tơ mam sa, pơm kiơ\ sa s^n nhă to\, hơ to\k kơ chơ\t bek ‘lơ\ng lơ\m so\ng sa, athei sa lơ tơ mam plei ‘long, vă vei sơ đơ\ng tôm vitamin, hơ to\k jơ hngơ\m pran ăn hơ kâu jăn.

- Pơm rơ go\h dôm tơ mam yua rim năr, ti che\p ‘long tơ kăl ‘măng, ‘long che\p to\k kung, kơ [ang tang do\, hơ nă hnam, tơ mam pơ ngôi hơ io\h, tơ mam ho\k pơ hrăm… hăm sơ [o\ng dăh mă dôm kơ chơ\t ôp hmă.

- Hơ to\k loi dơ\ng pơ ‘yâu kơ d^h, ôp ti hăm sơ [o\ng hơ drol pai sa tơ mam sa, hơ drol kơ so\ng sa păng đơ\ng ro\ng kơ chă pơ yơ\ng. Hơ nơ\ng pơm rơ go\h đon, mu\h hơ lo\ng hăm đak [o\h.

- Hnam chă pơ yơ\ng ling lang rơ go\h, ^ch, đak yô đơ\ng hơ io\h athei đei io\k hơ met, tu\h lơ\m hnam chă pơ yơ\ng mă ‘yâu. 

Thuem: Tơ blơ\