VOV4.Bahnar - Dôm năr âu, khu\l jang pơ gang lơ\m te\h đak oei to\k bo\k rim năr, rim jơ tơ jră hăm mơ mat tat, long nol vă tang găn j^ Covid-19 (nCov). Năr thây pơ gang Việt Nam sơ năm ‘nâu tơ pă tôch kơ g^t kăl hăm đe sư.

{ak si chuên khoa II Nguyễn Quốc Hùng, kơ dră vei lăng hnam pơ gang Sản Nhi Quảng Ninh pơm hloi Kơ dră Hnam pơ gang ăn tơ klăh hơ dro# g^t kăl kơ so# 2 de#h char Quảng Ninh ku\m hăm bơ ngai vang hơ dai sư ư\h kơ ke\ hiơt [ơ\t ‘năr 10/2 răp sơng gre păr g^t kăl HVN 68 chơ 30 ‘nu kon pơ lei Việt Nam đơ\ng tơ ring đei j^ Vũ Hán (Trung Quốc) v^h tơ\ cham gre păr apu\ng ple\nh te\h  Vân Đồn. 

Prăt 35 sơ năm bơ\ jang lơ\m an^h jang pơ gang, hlôi yak hlo\h lơ tơ drong [rơ\k kơ jơ hngơ\m hăm tơ drong jang, 1 măng kro\ng vă kơ te\ch hloi đơ\ng [ak si Hùng tơ pă [rơ\k kơ jơ hngơ\m [ơ\t [lep 5jơ04 pơ n^t gre păr jur. Hru\k hơ băn ao vei lăng hơ kâu jăn, ‘măng gre păr pơ\ih păng khu\l bơ ngai jur, um rup nge đei me\ pôk tep n^t lăng tôch kơ sơ đơ\ng. Tơ moi nhơ\m, hie\k, đei bơ ngai pơ ma “ Te\h me\, ar^h bơ\ih” … Tơ\ ‘ngoăih ‘mi tơ nhie\t mă lei gre păr đơ\ng tơ drong ‘mêm nhen tơ pu\h le# tơ drong tơ nhie\t găng, sơng io\k dôm kon pơ lei Việt Nam v^h. {ak si Nguyễn Quốc Hùng tơ roi: “Tơ drong hơ iă hlo\h ‘no\h j^ bơ\n hlôi jang 1 tơ drong jang tôch kơ g^t kăl, đei tơ drong tơ gu\m kon pơ lei hai, mă lei vei sơ đơ\ng tôch kơ ‘lơ\ng tơ drong. Năr ‘no\h nhôn đei dang vă je# 100 ‘nu bơ\ jang lơ\m ‘măng ‘no\h lăp vă sơng 30 ‘nu đe\ch. Mơ\t lơ\m an^h ư\h kơ sơ đơ\ng ‘no\h, đe sư bơ ngơ\t koh. Mă lei [ơ\t pơ ma hăm ‘nho\ng o\h gơ măng ‘nâu đei tơ drong jang g^t kăl ‘no\h tơ roi đơ\ng bơ ngai huơ\r gre ding tru\h tơ\ bơ gai jang adoi hơ met tôm, kơ l^h yua kơ tơ drong hơ drin ‘no\h mă tơ drong đei [o#h tôch kơ ‘lơ\ng păng sơ đơ\ng.”

Sơng kon pơ lei Việt Nam v^h đơ\ng Vũ Hán

Vă pơ yua ăn tơ drong jang khăm, hơ met păng tang găn j^ Covid-2019, Hnam pơ gang ăn oei hơ dro# g^t kăl kơ so# 2 de#h char Quảng Ninh hlôi đei tơ mơ\t lơ\m bơ\ jang, hơ met tôm dôm kơ loăi kơ măy kơ mo\k, tơ mam pơ gang ‘nao nhen: kơ măy dui jơ hngơ\m, kơ măy ph^n X-quang kơ tă an^h, moniter, kơ măy hlo\ng pham… Ku\m hăm tơ drong ăn khu\l jang pơ gang hơ gei đơ\ng rim hnam pơ gang de#h char năm bơ\ jang, vang jang lơ\m khu\l jang pơ gang đei ăn năm jang đei lơ bơ ngai ‘nao mơ\t jang tam mă gan băt lơ. Mo\ Vũ Thị Vân Anh, dro\ kăn sinh viên ‘nao ho\k đang đei ăn năm jang pơm điều dưỡng tơ\ hnam pơ gang ăn oei hơ dro# kơ so# 1 pơ lei tơm Móng Cái, tơ roi: Tơ drong jang lơ\m hnam pơ gang khei ‘năr blu\ng tôch kơ gle\h hrat, rim ‘nu nhen đ^ pă ke\ yua kơ tơ drong lơ de#h hnang, bu bu ku\m athoi hơ drin hlo\h 2 ‘măng, 3 ‘măng jơ hngơ\m jang: “Tơ drong ar^h sa ku\m tơ su\l tơ săl lơ yua kơ tơ\ hnam đ^ joăt hăm tơ drong ar^h sa đei me\ [a\, đei bôl buăl… {ơ\t mă mơ\t tơ\ an^h ăn oei hơ dro# âu nhôn athei oei lơ\m âu hloi, ư\h kơ gơ\h le\ch tơ\ ‘ngoăih. {ơ\t lăp me\ [a\ krao điên thoăi ap^nh ‘no\h ku\m hơ drin akhan kơ me\ [a\ ‘ne\ kơ bơ ngơ\t kiơ. Đ^ đăng khu\l jang y [ak si tơ\ âu ling lang tơ tă băl athei jang đang ‘lơ\ng tơ drong jang păng ku\m tôch chhôk ‘nă [ơ\t đei jing dôm bơ ngai mă blu\ng vang jang tang găn j^”

Ư|h kơ gơ\h le\ch tơ\ ‘ngoăih, prăt năr prăt măng athei oei lơ\m hnam pơ gang, dôm bơ ngai đei ăn oei hơ dro# ling lang [o#h bơ ngơ\t, ư\h kơ sơ đơ\ng. ‘No\h j^ jơ hngơ\m đon tơ che\ng atu\m. ‘Ngoăih kơ jang kiơ\ tơ păt rim trong jang ăn oei hơ dro# păng rim tơ drong jang joăt jang, khu\l bơ ngai jang y [ak si tơ\ âu oei jing dôm bơ ngai buăl hăm dôm bơ ngai 1 pôm pơ lei g^t kăl. ‘Nho\ng Hoàng Phúc Điệp v^h đơ\ng  Trung Quốc, đei ăn oei hơ dro# 14 năr tơ roi: “Jơ\ng yak v^h tơ\ âu o\h [o#h pu\n ai tơ pă. Yua kơ d^h kâu ku\m đơ\ng te\h đak đei j^ đơ\ng hơ drol. Tơ\ ei ‘no\h o\h hli de#h, lai yơ ku\m tơ tơ\, ku\m hli, ku\m tơ che\ng ư\h kơ băt hơ kâu hăm đei j^ kiơ dăh ư\h. Đơ\ng ro\ng v^h tơ\ âu đei đe [ak si hơ len lăng khan ư\h kơ đei kiơ ‘no\h o\h [o#h tôch kơ sơ đơ\ng. Đe [ak si, y tá đơ\ng tơ drong ie\ hlo\h nhen che sut mu\h măt đe\ch ‘no\h đe [ak si adoi vei lăng lu o\h tôch kơ ‘lơ\ng, đei hơ len lăng tôm te\ch, đang kơ ‘no\h đ^ đăng rim tơ drong pơm ăn kơ o\h [o#h tôch kơ pu\n ai [ơ\t đei v^h tơ\ âu.”

{ak si Nguyễn Quốc Hùng, Kơ dră vei lăng Hnam pơ gang ăn oei hơ dro# g^t kăl kơ so# 2 de#h char Quảng Ninh (păh ‘ma) pơ tho khu\l jang pơ gang tơ drong bơ\ jang

Đơ\ng ro\ng 14 năr ăn oei hơ dro#, io\k hơ len lăng ư\h kơ đei tơ drong kiơ, [ơ\r hơ hie\k păng đak măt kơ to\h đơ\ng dôm bơ ngai đei v^h hăm u\nh hnam, bôl buăl tơ [o#h tơ drong chhôk, hiôk hian. Dôm thây pơ gang ao kok ‘no\h hơ nơ\ng oei dơ\ng hăm tơ drong jang đơ\ng kơ d^h.

{ak si Nguyễn Thị Phương, an^h jang pơ jang hơ len lăng j^ apu\ng ple\nh te\h Quảng Ninh ku\m nhen dôm bơ ngai jang hơ dai sư lơ gie\ng kơ âu ư\h kơ đei jơ năr v^h tơ\ hnam. {ơ\t pơ ma dơ nu\h hăm nhôn, đak măt sư no\ng kơ le\ch yua kơ [lo\k kơ kon: “An^h tang găn j^ hơ drol hlo\h nhôn ku\m băt hơ dăh kơ d^h kâu ‘no\h j^ bơ ngai mă blu\ng lơ\m tơ drong jang tang găn j^ mơ\t tơ po\h âu kơ na kơ d^h kâu ^nh v^h tơ\ hnam ku\m oei tơ klăih hơ dro# kơ d^h hăm dôm bơ ngai lơ\m hnam. &nh hlôi thuê 1 dro# oei tơ\ 1 pôm hnam nai, so\ng sa hum hơ rao hơ dro# vă vei lăng ăn u\nh hnam, ăn dôm ‘nho\ng o\h to\k bo\k bơ\ jang tơ\ ‘măng sơ lam, ve\h ver tơ po\h tơ\ nai tôch ai. Tơ drong jang ^nh hlôi rơ\ih bơ\ih ‘no\h ư\h kơ gơ\h kơ du\n tơ\ ro\ng.”

Um rup dôm thây pơ gang ao kok dôm năr âu roi jing ‘mêm kơ eng hlo\h hăm rim ‘nu bơ ngai. Pơ rang j^ oei đei [o#h krê hơ mơt , dôm bơ ngai thây pơ gang to\k bo\k hơ nơ\ng jing an^h gơ nang lui nge\h đơ\ng kon pơ lei. Păng đe sư ku\m đei trong tơ băt năr Thây pơ gang Việt Nam kiơ\ 1 trong tôch kơ hơ dro#, nhen nơ\r pơ ma dơ nu\h đơ\ng [ak si Nguyễn Quốc Hùng, kơ dră vei lăng hnam pơ gang ăn oei hơ dro# g^t kăl kơ so# 2 de#h char Quảng Ninh: “27/2 ro\ lăng ‘nho\ng o\h oei lơ\m an^h tang găn j^ băt j^ lăp hmach thơ thâu băl kiơ\ trực tuyến đe\ch, ro\ lăng tam gơ\h tơ [ơ\p mu\h măt băl o#h. Mă tơ pă pơ jing tơ drong jang, nhôn hlôi mơ\t jang tơ drong jang ‘nâu ‘no\h nhôn ku\m băt hơ dăh athei jing bơ ngai jang vă kơ kon pơ lei lăng, vă kơ kon pơ lei sơ đơ\ng jơ hngơ\m, tơ dăh đei j^ ‘no\h bơ ngai j^ ku\m đei an^h vă pơ tru\h tơ drong lui nge\h. ‘No\h j^ tơ drong hiôk hian hlo\h đơ\ng ‘nho\ng o\h nhôn lơ\m năr tơ băt sơ năm ‘nâu.”

VOV Đông Bắc: Ch^h

Thuem: Tơ blơ\