Bơngai Jrai tơ̆ Ea H’Leo vei  răk tơƀăk mong joh ayŏ chĭng chêng
Chủ nhật, 01:00, 11/12/2022 H’ Zawut Byă/Lan tơblơ̆ H’ Zawut Byă/Lan tơblơ̆
VOV4.Bahnar – Bơngai Jrai tơ̆ Ea H’Leo, dêh char Đăk Lắk đei tơdrong erih joh ayŏ kăp gĭt. Mă kăl, kon pơlei hơnơ̆ng băt hơdăh găh vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ chĭng chêng. Bơngai Jrai tơ̆ âu đei lơ khôi juăt păng tơdrong et xoi kăp gĭt.

Chĭng chêng kơ bơngai Jrai đei chô̆ pơtoi jing hơdrĭng, rim hơdrĭng đei đơ̆ng 3 tŏ tŏk tơ̆ kơpal, đei um ai păng tih iĕ phara băl; chêng iĕ hloh noh tih đơ̆ng 10 – 15cm, lơ̆m noh chêng yŏng jing kăp gĭt hloh.

Ƀok Kpă Y Chua, tơ̆ pơlei Treng, xăh Ea Hleo, apŭng Ea Hleo, dêh char Dak Lak ăn tơbăt: bơngai Jrai tơ̆ Ea H’Leo đei lơ hơmrŭk chĭng chêng phara băl nhen Chêng Mnom, chêng Arap, chêng Trum, chêng Wang. Rim hơmrŭk chĭng chêng âu đei tơdrong kăp gĭt adrô̆ lơ̆m tơdrong erih, đei iŏk yua lơ̆m dôm tơdrong et xoi păng tơdrong pơchơt phara băl. Hơmrŭk chĭng chêng Mnom noh pơdreh tơ oei minh anih, oei hơmrŭk chêng Arap đei pơdreh atŭm hăm khul hơxuang, noh hơmrŭk chêng Arap oei đei krao noh hơmrŭk chêng Suang. Kpă Y Chua ăn tơbăt: “Chĭng chêng noh kăp gĭt lơ̆m tơdrong erih kon pơlei kon kông, mă kăl hăm kon pơlei Jrai nhôn noh roi kăl hloh. Kơlih hăp tơrĕk truh chăl erih kon bơngai. Đei lơ kơloăi chêng nhen chêng mnom, chêng arap, păng chêng arap hơmet hơtŏk. Đe hơnơ̆ng iŏk yua nhen thoi âu, chêng mnom noh 'măn et tơdrong et xoi tơbeh, adrol kơ xoi tơbeh tơroi tơbang hăm trong pơdreh 'măng chêng vă tơroi ăn kon pơlei băt hơmet et xoi”

Chiĭng chêng  jing minh tơmam pơdreh tơdra tơguăt kơjăp lơ̆m tơdrong erih joh ayŏ, đon lui kơ bơngai Jrai. Ăh pơgơ̆r dôm khôi et xoi athei đei jơva chĭng chêng. Jơva chĭng chêng jing tơmam pơ 'lơ̆ng pơhngol, jing jơhngơ̆m pran, jing grasia lơ̆m tơdrong erih đon lui kơ bơngai Jrai. Kơlih đơ̆ng tơdrong kăp gĭt kơ chĭng chêng noh lơ bơngai Jrai tơ̆ âu hơnơ̆ng adrin vei răk tơƀăk mong păng pơtho pơdjoi găh chĭng chêng ăn kon xâu. 'Nhŏng Kpă Y Chua ăn tơbăt dơ̆ng: “Kiơ̆ đơ̆ng mạng tơpôl, tivi inh 'meh pơtruh tơbang ăn dôm bơngai erih ataih hŭi kơ tơguăt tơmơ̆ng đei jơva chĭng chêng. Ning mônh kơnh kon xâu hơnơ̆ng vei răk tơƀăk mong joh ayŏ kơlih chĭng chêng đei tơdra ang bang kơ kon bơngai, jơva chĭng chêng re nơ̆r noh rim bơngai adoi hơri kiơ̆, đei lơ̆m plei nuih kơ bơngai Jrai, tơmơ̆ng băt vao hơdăh rim 'măng jơva chĭng chêng đei pơre nơ̆r”

 Tơroi găh kơjă chĭng chêng lơ̆m tơdrong erih joh ayŏ đon bơnôh kơ bơngai Jrai tơ̆ apŭng Ea Hleo, ƀok Nguyễn Huy Dũng, Kơdră Anih jang Joh ayŏ Tơroi apŭng Ea Hleo ăn tơbăt, tơdrong erih kon pơlei Jrai tơ̆ âu oei ƀơm lơ tơnap tap mă lei đe ngê̆ nhơ̆n tơ̆ âu 'mêm băt kơ tơdrong joh ayŏ kon kông po păng đe xư hlôi atŭm hăm jơnŭm pơgơ̆r tơring adrin pơm jang vă kon xâu ning nai kơnh oei băt truh tơdra chĭng chêng Jrai. Ƀok Nguyễn Huy Dũng ăn tơbăt: “Hăm joh ayŏ chĭng chêng tơ̆ apŭng Ea Hleo đei bơngai Êđê păng Jrai. Hăm bơngai Jrai tơ̆ Ea Hleo noh kăp gĭt tơpă, lơ̆m tơdrong erih đei yua chĭng chêng. Chĭng chêng kơ bơngai Jrai noh chêng Arap păng Arap hơmet hơtŏk. Vă hơmet đei tơdrong vei răk tơƀăk mong chĭng chêng nhôn hlôi pơm jang lơ tơdrong. Nhôn tơjrâ̆m kon pơlei chă hơlen băt joh ayŏ đe xư păng kơdih đe xư jing bơngai kơchĕng thoi yơ vă gơh vei lăng đei. Lơ̆m pơlei đei lơ ngê̆ nhơ̆n lăp kơ joh ayŏ po noh tơlĕch jang hiôk hian hloh. Truh âu kơnh nhôn gô pơih lăm pơhrăm găh chĭng chêng tơ̆ pơlei âu păng dôm tơring nai lơ̆m apŭng. Hơpơi 'moih dar deh gô đei jơnei lơ̆m tơdrong vei răk tơƀăk mong gơh tơnăp hloh kơ dang ei”

Chĭng chêng jing mŭk drăm kăp gĭt kơ bơngai Jrai tơ̆ tơring teh âu, tơmam drăm mă yă ƀok pơxư̆ ăn. Tơdra chĭng chêng ang bang, tơdui rim bơngai akŏm tơguăt dih băl hloh, tơguăt kon bơngai hăm plenh teh, bri kông, ti chĕp ti pơdjoi kơ tơdra hơxuang 'lơ̆ng hơ iă.

 

H’ Zawut Byă/Lan tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC