Ƀok A Nuă, kră pơlei Ea Mao, xăh Ea Yiêng, apŭng Krông Păč, dêh char Đăk Lăk vih hơdơ̆r, đunh kơ âu hloh 50 xơnăm, tơdrong tơblăh hli hiơ̆r, đei lơ bơngai Xơ Đăng athei kơdâu xơlăh đơ̆ng apung Đak Tô, dêh char Kon Tum truh dêh char Đăk Lăk, ataih hloh 300km jăl trong bri. Truh dang ei đei jê̆ 50 xơnăm đơ̆ng rŏng khei năr yaih phŏng, Đăk Lăk hlôi jing pơlei pơla mă 2 kơ bơngai Xơ Đăng. Kră pơlei A Nuă tơroi: Tơdrong erih đei lơ tơplih, mă lei đon hơdơ̆r kơ khei năr tơguăt hăm bri kông, mir ƀa ưh lai hiơt hiong: “Ăh oei tơ̆ pơlei xo noh erih tơguăt hăm bri kông, rim năr năm tơ̆ bri chă pĕ ‘nhot, gơ̆ tơƀăng hre, ‘nhot bri... Chă pai xa noh inh oei băt hơdăh yă ƀok hơnơ̆ng iŏk đing phat vă bơ̆ gŏ nhen dang ei, khei năr noh, nhôn ưh đei adrô̆ ƀoh đĕch. Lơ̆m rim unh hnam mă ưh đei ƀoh noh athei năm jơ̆ng truh teh đak Lào vă chă răt dăh mă tơplih hăm nhŭng iĕt, athei tơchă ‘long pơm pơgang nhen sa nhân noh duh athei năm truh teh đak Lào pơtơm đei, kơlih pơlei pơla xo tơjê̆ hăm teh đak Lào. Pai por ‘nhot mă lơ noh yua đing phat, đing kram, lơ̆m bri đei tơmam pai xa hon kơdih, ‘nhot ƀâu phu plei ‘long xa ‘lơ̆ng hlôi đei noh tơmam xa kơ bơngai Xơ Đăng khei năr noh gơnơm đơ̆ng cham char plenh teh pơxư̆ ăn”

Tơ̆ xăh Ea Yiêng, apŭng Krông Păč, dêh char Đăk Lăk, dang ei đei pơhlom 1.360 unh hnam, lơ̆m noh bơngai Xơ Đăng đei 1.300 unh hnam, hăm pơhlom 5.700 măt bơngai. Kon pơlei erih tơjê̆, tơguăt hăm dôm hơdrung bơngai kon kông nai, atŭm băl pơjing tơdrong erih ‘nao. Ƀok A Điêt, kang ƀô̆ jang găh joh ayŏ xăh Ea Yiêng, apŭng Krông Păč ăn tơbăt, atŭm hăm noh tơrĕk hơtŏk mŭk drăm unh hnam, bơngai Xơ Đăng tơ̆ âu duh oei vei răk tơdrong jang tanh brai juăt jue: “Đe yă, đe mĕ, đe pơmai oh lơ̆m pơlei duh oei pơdjoi tơdrong jang tanh brai. Tanh dui brai vai tanh khăn đei đe yă đe mĕ pơtho ăn kơ kon mon kon xâu noh đe kon mon hrei âu duh hlôi băt tanh brai tanh hơbăn ao; vă đei hơbăn ao hrŭk juăt jue, hlak che ăn mĕ ƀă yă ƀok, ‘nhŏng pơmai oh po. Lơ̆m dôm ‘năr pơxĭt pơkong, noh klo hơkăn mơlôh hơnơ̆ng yua hlak che tanh, hơbăn ao tanh vă plang ăn mĕ ƀă yă ƀok găh drŏnglo drăkăn kiơ̆ khôi juăt xo”

Tơ̆ xăh Ea H’Đing, apŭng Čư̆ Mgar, dêh char Đăk Lăk, bơngai Xơ Đăng duh hlôi oei xa hloh 30 xơnăm kơ âu păng pơtoi kơ dôm um ai joh ayŏ juăt jue kơ hơdrung hơdrĕch po. Lơ̆m noh, “Et xŏng ƀa 'nao” jing 'năr et xa tih hloh lơ̆m xơnăm kơ kon pơlei Xơ Đăng tơ̆ pơlei Kon H’ring đei pơgơ̆r ăh 'năr Têt Dương lịch.

Ƀok Pê Sương, kră pơlei Hring, xăh Ea H’Đing, apŭng Čư̆ Mgar, dêh char Đăk Lăk ăn tơbăt: Tơdrong pơgơ̆r “Et xŏng ƀa 'nao” đei pơgơ̆r ăh 'năr blŭng xơnăm 'nao, ưh adrô̆ jing 'măng vă kon pơlei hơlen lăng dơ̆ng tơdrong đei jơnei kơ minh xơnăm pơm jang, mă oei jing djoi tơlei tơguăt rim bơngai lơ̆m tơpôl kon pơlei Xơ Đăng, tơbăt kon pơlei pơtoi vei răk tơƀăk mong um ai joh ayŏ kơ hơdrung hơdrĕch po: “Rim xơnăm, pơlei Hring adoi oei pơgơ̆r et xŏng ƀa 'nao, Tơdrong et xa âu noh vă pôk bơnê kơ yang hơpang hlôi tơgŭm pring vei, ăn kon pơlei gơh grăng pran, minh xơnăm tô̆ 'mi xơđơ̆ng, jang xa đei yua lơ. Dang ei, vă ưh đei hiong lơ jơ 'năr păng mŭk tơmam drăm noh nhôn tơplih trong pơgơ̆r et xa atŭm kơlih rim unh hnam kơdih pơgơ̆r et xa noh pơdui đunh đơ̆ng 'năr âu truh 'năr nai gô pơm hiong lơ 'năr jang xa, noh dang ei lơ̆m pơlei akŏm pơgơ̆r minh 'măng glưh ăh blŭng xơnăm 'nao, unh hnam yơ đei nhŭng noh ƀuh nhŭng, đei iĕr noh ƀuh iĕr, tôm kon pơlei akŏm ăh rông vă  xơkat xoi tơbeh păng pơdreh chĭng chêng  –  hơri hơxuang”

Ƀok Mang – Phŏ Kơdră Anih jang Joh ayŏ Tơroi tơbăt apŭng Cư M’gar, dêh char Đăk Lăk ăn tơbăt:  pơlei Hring, xăh Ea H’Đing jing tơring erih akŏm kơ bơngai Xơ Đăng. Kon pơlei duh oei răk vei um ai joh ayŏ kăp gĭt kơ hơdrung hơdrĕch po. Tơ̆ âu dang ei oei đei 50 'nu bơngai băt pơdreh chĭng chêng, lơ̆m noh đei hloh 30 'nu mơlôh, 10 gơh dui brai vai tanh khăn, khul hơxuang đei 10 'nu păng 1 ngê̆ nhơ̆n rơgei găh hơmet nơ̆r chêng. Pơlei dang ei đei minh hơmrŭk chêng, hơgơ̆r 'măn ăn dôm tơdrong akŏm et xa kơtă lơ̆m pơlei, phơ phŏ năm pơdăh, khul chĭng chêng 'nhăk ba 16 tŏ chĭng chêng păng hơgơ̆r. Khul pơdreh chĭng chêng kơ pơlei Kon H’ring hơnơ̆ng đei dôm jăl jang rơih năm akŏm dôm tơdrong pơlong, pơdăh tơ̆ lơ tơring lơ̆m jâ̆p teh đak: “Kon pơlei tơ̆ pơlei Hring duh oei vei răk tơƀăk mong lơ tơdrong et xa nhen: et xŏng ƀa 'nao, et hơmet tơnglang đak... Rim xơnăm pơlei Hring adoi pơgơ̆r et xŏng ƀa 'nao ăh năr 1 khei 1 dương lĭch hăm tơdrong vang akŏm đơ̆ng tôm kon pơlei Xơ Đăng lơ̆m pơlei păng tơmoi. 'Nâu jing totrong et xa kăp gĭt noh pơlei athei vei răk tơƀăk mong, lơ̆m xăh Ea H’Đing dang ei noh adrô̆ pơlei âu đĕch hơnơ̆ng vei răk păng gơnơm đei tơdrong tơgŭm đơ̆ng Khul Kơpal teh đak tơgŭm vei răk tơƀăk mong um ai joh ayŏ kơ hơdrung hơdrĕch kon kông. Kiơ̆ đơ̆ng noh, nhôn roi tơroi tơbăt, hơvơn kon pơlei tơnăp hloh dơ̆ng vă kon pơlei băt hơdăh lơ̆m tơdrong vei răk tơƀăk mong joh ayŏ tơm a hla chă yă ƀok pơxư̆ ăn”