Bơngai gơ̆h tơroi dơ̆ng tôm hlŏh găh tơdrong jŏh hơri hơxoang đơ̆ng Lăm pơre nơ̆r kon kông ‘nŏh jĭ Phŏ Kơdră vei lăng Lăm ‘nhŏng Nhát Lisa (Bơngai Xơ Đăng). Ƀât oei jang lơ̆m Khul reh đơn, hơri hơxoang (găh Anih vei lăng jŏh ayŏ kơ dŏ xoang dêh char Đăk Lăk sơ̆), ‘nhŏng đei lơ ‘măng vang chih hla ar chă rơih dôm ƀai hơri, hơxoang hiôk hơiă pơih lơ̆m trong hơyuh FM đơ̆ng Radio nơ̆r pơma VN. Păng ‘nhŏng iŏk đei yaih “Ƀơ̆r hơri hiôk lơ̆m hơyuh rapor tĕh đak ‘măng mă II (7/1995). Truh hơtuch sơnăm 1998, Nhát Lisa đei iŏk jang pơm Bơngai chih hơmet ming lơ̆m Tơdrong tơroi pơma nơ̆r Xơ Đăng – Anih Radio nơ̆r pơma Việt Nam tơring Tây Nguyên.
Hăm “jơhngâm hơnơ̆ng ‘mĕh hơri hơxoang” đơ̆ng kơdih, hơnơ̆ng ‘meh năm hơri hơxoang, ‘nhŏng Nhát Lisa jing “bơngai chĕp kơ̆l pơgơ̆r vei lăng khul hơri hơxoang” kơ Anih Radio nơ̆r pơma Việt Nam tơ̆ Tây Nguyên. Tơ̆l 25 sơnăm mât jang tơ̆ anih âu, ‘nhŏng ling lang jing bơngai năm hơdrol lơ̆m rim tơdrong hơri hơxoang tơ̆ anih.
Đei ‘măng, Khul hơri hơxoang đơ̆ng Radio nơ̆r pơma VN jang hơdoi hăm Anih Radio nơ̆r pơma VN tơ̆ Tây Nguyên pơih tơdrong hơri hơxoang tơpăt đunh 15 pơnĭt tơ̆ Anih jang. 2 ‘nu bơngai chih hơmet nơ̆r vang hơri ‘nŏh Nhát Lisa păng Y Ler Niê, oei bơngai pơtho ‘nŏh Linh Nga Niê Kdăm – ƀât dŏh sơ̆ pơm Phŏ Kơdră Anih jang. Sơnăm 1998, Anih vei lăng hơdrĕch kon kông kơ Quốc hội jang hơdoi hăm Radio nơ̆r pơma VN pơgơ̆r tơdrong thi ƀơ̆r hơri hiôk kơ dôm hơdrĕch kon kông lơ̆m Radio tĕh đak ‘măng mă mônh, Nhát Lisa iŏk đei Mê đai măih hăm ƀai hơri Xơ Đăng “Hơiă et jur xa ƀa ‘nao”.
‘Nhŏng tơroi: “Tơdrong hơri hơxoang ưh đei thĭu lơ̆m tơdrong arih xa găh jơhngâm đon kơ kon pơlei Xơ Đăng pơma hơdrô̆ păng kon pơlei Tây Nguyên pơma atŭm. Mưh đei năr jur hăm pơlei pơla, dăh mă năm bơ̆ jang, ‘ngoăih kơ tơdrong chă hơlen năng, pơma nuh, chih akŏm dôm tơdrong juăt, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang, inh hơnơ̆ng chă hơri ngôi ăn kon pơlei mơ̆ng, rĕh kơtar, hơri ngôi hơdai hăm mih duch nă. Kiơ̆ đơ̆ng noh, tơiung jơhngâm đon kon pơlei, đe ngê̆ nhơ̆n jing roi ‘mêm păng tưk tơiung tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang kơ hơdrĕch kơdih. Lơ̆m trong hơyuh kơ Radio nơ̆r pơma VN pơih hăm nơ̆r Xơ Đăng, tơdrong hơri vang tơgop tôch ‘lơ̆ng ăn dôm tơdrong tơroi hăm lơ ƀai hơri, đơ̆ng nŏh pơm ăn dôm tơdrong tơroi jing tôch đei yoa. Nhôn jĭ dôm bơngai chih hơmet tơdrong hơri kơna hơnơ̆ng chă rơih dôm ƀai hơri hiôk hơiă hlŏh vă pơih lơ̆m brŏ, pơm ăn lơ bơngai mơ̆ng lăp đon, roi đunh roi đei lơ bơngai ‘mĕh mơ̆ng”.
Lăm pơre nơ̆r kon kông jĭ anih akŏm đei lơ bơngai đei ƀơ̆r hơri hiôk nhen H’Thi Rơya, Ama Zưt, Dơng, oei ‘lơ ‘lơ̆p ƀiơ̆ ‘nŏh jĭ A Sa Ly, Siu Đoan, H’Zawut Byă… lơ̆m nŏh Ama Zưt (bơngai tơblơ̆ păng pơre nơ̆r Bahnar) 1 bruh sơ̆ “đei pơ ư hơri hiôk” hơnơ̆ng năm thi lơ̆m dôm ‘măng thi hơri hơxoang yoa Radio nơ̆r pơma VN kŭm nhen Khul chih hla ar tơroi kơ dôm dêh char tơ̆ Tây Nguyên pơgơ̆r. Hăm ƀơ̆r hơri jăng lăp hăm ƀai hơri rock Tây Nguyên, ‘nhŏng iŏk đei lơ tơmam hơpăh lơ̆m tơdrong hơri hơxoang.
Ama Zưt tơroi: “Truh hăm tơdrong thi hơri hơxoang kon kông dăh mă Tơdrong thi Ƀơ̆r hơri hiôk đơ̆ng bơngai Chih hla ar tơroi lơ̆m tĕh đak yoa Radio nơ̆r pơma VN pơgơ̆r, tơdrong kăl hlŏh hăm inh mưh chih măt ‘nŏh vă ngôi pơchơt, chă tơƀâp bôl boăl, roi tơbăt dôm ƀai hơri brông Bahnar nhôn; oei iŏk đei tơmam hơpăh dăh mă ưh ‘nŏh ưh kơkăl. Tơmam hơpăh mă inh iŏk đei kăp gĭt hlŏh jĭ Mê đai hu. Mưh iŏk đei tơmam hơpăh lơ̆m jơhngâm inh ƀôh tôch hơiă, mă loi hơiă loi jĭ roi tơƀôh tơdrong juăt pơma atŭm, tơrong hơri đơ̆ng hơdrĕch kơdih pơma adrô̆ ăn bôl boăl jơ̆p lơ̆m tĕh đak băt, inh hơnơ̆ng ‘mĕh tơgop ăn tơdrong chĕp vei dôm tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng hơdrĕch nhôn”.
Hăm tơdroing hưch hanh, gơ̆h hơri hơxoang đơ̆ng kơdih, dôm bơngai jang tơ̆ Lăm pơre nơ̆r kon kông – Anih radio nơ̆r pơma VN tơ̆ Tây Nguyên hlôi hơnhăk ăn bơngai mơ̆ng rŏ lơ tơdrong tơroi tôch hơiă. Mŏ H’Keng (bơngai M’Nông) tơ̆ plei Sapar, xăh Thuận An, apŭng Đăk Mil, dêh char Đăk Nông pơma: “Inh tôch ‘mĕh mơ̆ng dôm ƀai hơri M’nông nhôn. Inh lăp gơ̆h hơri ngôi 1,2 ƀai đĕch nhen ƀai Et jur xa ƀa ‘nao, ƀai sơng tơmoi. Vă hơri dôm ƀai hơri ‘nŏh ba athei hưch ‘mêm, gơ̆h jô̆ pơđơ̆k hai ‘mơ̆i na gơ̆h hơri. Yoa hơri brông ưh đei nhen dôm ƀai hơri nai, đe chih nơ̆r bơih. Inh ‘mĕh đei lăm pơtho hơri kră sơ̆ ăn đe bôl boăl mơlôh, chă rơih đe oh đon kuăt vă pơtho hơri, ning mônh kơnh đe oh gơ̆h chĕp vei dôm tơdrong ‘lơ̆ng đơ̆ng tơdrong hơri M’nông”.
Tơdrong hơri hơxoang đơ̆ng Lăm pơre nơ̆r kon kông iŏk đei lơ tơdrong hơiă nhen tơ̆: Tơdrong thi lơ̆m tĕh đak ‘măng mă III Ƀơ̆r hơri hiôk đơ̆ng Bơngai chih hla ar tơroi Việt Nam; Tơdrong thi hơri hơxoang – Tơplŏng kơdâu Tơrong Tŏk bŏk – Tây Nguyên, Tơdrong thi “Ƀơ̆r hơri đơ̆ng bơngai chih hla ar tơroi” … Khei 4 sơnăm 2022, dôm bơngai jang tơ̆ Lăm pơre nơ̆r kon kông vang truh hăm Năr Bơngai chih hla ar tơroi lơ̆m tĕh đak tơ̆ Hà Nội păng iŏk đei yaih như̆k tơdrong thi Hrŭk hơbăn ao kon kông kơ bơngai Xơ Đăng păng Rađe. Păng lơ̆m Hop akŏm hơlen năng 30 sơnăm pơjing păng jang tŏk đơ̆ng Anaih Radio nơ̆r pơma VN tơ̆ tơring Tây Nguyên (‘năr 10/10/2023), dôm bơngai gơ̆h hơri hơxoang lơ̆m Anih hơnơ̆ng chĕp vei jơhngâm đon “Ƀơ̆r hơri... găn đĭ tơdrong pơmat tat”, hăm dôm tơdrong hơri, hơxoang tôch hơiă.
Viết bình luận