VOV4.Bahnar – Lơ\m ‘Năr ako\m Inh ‘mêm kơ teh đak inh, Anih jang đoan dêh char Đăk Lăk hlôi pơgơ\r Pơlong tơroi tơbăt hri hơ ‘nguơ\u kơ kăch mạng, đe hơdruh tơdăm hơri chơche păng pơdreh tơdra kon kông. Kiơ\ đơ\ng noh, lơ tơdrong joh ayo\ kơdo\ xuang đơ\ng đe hơdruh tơdăm dôm apu\ng hlôi đei pơhrăm tơnăp, tơbang tơdrong kăp g^t kơ joh ayo\ tơring teh hơdăh hloh.
Tơdra chêng kram hăm [ai Xơng tơmoi re kơnhang pơm ăn tơdrong pơdăh joh ayo\ kơdo\ xuang Pơlong dôm tơdra hơri hơ ‘ngươ\u kơ kăch mạng, đe hơdruh tơdăm hơri chơche păng pơdreh tơdra kon kông rơ ông rơ ang chơt xo#. Đe hơdruh tơdăm Êđê hru\k hơbăn ao tanh pơdreh chêng kram atu\m hăm hơxuang, pơdăh khôi hơvơn gai xik kơ bơngai Êđê.
‘Nâu jing tơdrong pơlong pơdreh tơdra kon kông đơ\ng Khul hơdruh tơdăm apu\ng Krông Buk vang năm pơlong ‘măng mă âu. Y Thu Mlô, oei tơ\ pơlei Tlan, xăh Cư Pơng, apu\ng Krông Buk tơroi, đơ\ng ro\ng je# 2 xơnăm athei pơdơh pơhrrăm kơyươ [ơm pơrang j^, tơdrong pơlong jing ‘măng vă tôm khul ako\m, pơhrrăm dôm [ai chêng hlôi pơhrăm đơ\ng adrol: Truh ako\m ‘măng pơlong mă âu noh vă đe boăl lơ\m thôn, pơlei ako\m pơma dơnuh hăm apu\ng boăl găh joh ayo\ ch^ng chêng, đang kơ noh hơri dôm [ai hơri kăch mạng. Mă hăt noh chă ako\m pơma dơnuh ho\k hơlen dih băl. {ôh đơ\ng ro\ng kơ đunh khei năr pơdơh kơyuơ pơrang j^ hơbuh noh dôm tơdrong ako\m joh ayo\ kơdo\ xuang ưh gan đei pơgơ\r. Kiơ\ đơ\ng âu adoi jing ‘măng vă hơvơn ako\m dơ\ng tơdrong joh ayo\ kơdo\ xuang lơ\m pơlei pơla.
Hăm 48 tơdrong pơdăh hăm 3 tơdrong hơri noh hơri hơ ‘ngươ\u kơ kăch mạng, hơri tơdra kră xơ\ păng pơdreh tơdra kon kông, je# 300 ‘nu ako\m pơdăh jing đe đoan viên hơdruh tơdăm, đe kang [o# đoan, jơnu\m jang tơ\ 16 anih đei dôma pu\ng, hnam trưng kao đẳng ko\ng nge# Tây Nguyên păng kâu lak [o# Bơngai pơre nơ\r kơ dêh char vang ako\m. Rim khul adoi rơih dôm tơdrong pơdăh kăp g^t kơdih tơring po, [enh kơ um ai joh ayo\ kăp g^t kơ tơpôl kon pơlei erih tơ\ tơring vă pơdăh. Atu\m hăm tơdra hơri kăp g^t kơ hơdrung kon kông tơ\ tơring nhen: ay-ray, chêng kram kơ bơngai Êđê, tơdra hơri Mnông, Bahnar, noh dôm tơdra hơri kăp g^t kơ tơdrong hơri kuan ho\ Bắc Ninh, tơgie\p hla, đing hlôm dăh mă tơdra hơri then kơ bơngai Tày adoi đei lơ khul rơih io\k pơdăh.
Mă kăl, khul apu\ng Buôn Đôn pơdăh tơdrong Pơdreh tơdra hơri Lào tơgua\t hăm tơdra hơxuang Lăm Vông, hăm dôm tơdra chơt hơ iaw ‘nă hal. Y Nô Ly Kbuôr, bơngai Êđê, oei tơ\ xăh Krông Na, apu\ng Buôn Đôn, kơdră khul pơdreh tơdra hơri Lào tơ\ xăh Krông Na tơroi, hăm tơdrong lăp hơlen băt kơ joh ayo\ păng tơdra hơri Lào, đe boăl mơlôh tơ\ xăh Krông Na hlôi ako\m jing khul joh ayo\ Lào, kơdih pơhrrăm păng năm pơdăh tơ\ dôm tơdrong ako\m kơyuơ xăh, apu\ng pơgơ\r.
Mă rim ‘nu rim tơdrong jang, mă ưh rơvơn, rim bơngai lơ\m khul axong jơ vă chă pơhrrăm hơnơ\ng: Adrol kơ ‘măng pơlong âu, găh khul nhôn adoi pơhrrăm hloh minh gie\ng lơ\m dôm ‘năr hơtuch kơ gie\ng dăh mă ăh kơmăng noh đe boăl đei jơ rơvơn vă vang ako\m pơhrrăm. Khul đei ako\m vă pơtoi vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ kră xơ\ kơ kon pơlei Lào vă ‘măn ăn kon pơlei Việt hơdrung Lào tơ\ xăh Krông Na, duh nhen vang ako\m ăn dôm tơdrong pơlong lơ\m dôm ‘năr et xoi Bunpymay, mă đe oei krao Têt Lào.
Pơtôch tơdrong pơlong, jơnu\m pơgơ\r hlôi hơpăh ăn 3 jơnei A, 6 jơnei B păng 9 jơnei C ăn dôm tơdrong pơdăh rơgei găh 3 tơdrong. Pôk hơpăh jơnei mă mônh ăn khul joh ayo\ kơ apu\ng Cư Mgar. Kiơ\ xơkơ\t đơ\ng Khul cha#m hơlen, lơ khul năm pơlong joh ayo\ hlôi pơhrăm lơ tơdrong pơdăh tơnăp, tôm kiơ\ hơnăn mă jơnu\m pơgơ\r pơlong tơle\ch, hơmet tôm tơmam drăm, hơbăn ao păng chơnang pơdăh adoi ‘lơ\ng kơjăp. Mă kăl, minh [ar khul, bơngai pơlong oei ‘la#p, ho\k tro adoi tơgop lơ\m tơdrong pơlong, mă hăt noh pơdreh tơdra kon kông, pơjing gru grua, tơgop ăn tơdrong đei jơnei kơ tơdrong pơlong. {ok Lê Văn Hồng, Pho\ Kơdră khoa Tơdra hơri – Hơxuang, hnam trưng Kao đẳng Văn hoă Nge# thuơ\t dêh char Đăk Lăk, Kơdră Jơnu\m pơgơ\r Joh ayo\ kơdo\ xuang xơkơ\t: Jơnu\m pơgơ\r păng Jơnu\m cha#m hơlen vơch kơ jơhngơ\m păng adoi chơt hơ-ia\ noh đe boăl mơlôh kon kông, đoan viên hơdruh tơdăm mă bơ\n gưh vei răk tơ[ăk mong um ai joh ayo\, pơdreh ch^ng chêng rơgei. Đang kơ noh minh [ar tơmam pơdreh tơdra kon kông, pơtih nhen tơgie\p hla, đing hlôm, mă kăl noh đei minh khul joh ayo\ Lào adoi tơnăp, pơdăh rơgei. Minh [ar khul noh pơhrrăm tơnăp găh hơri tơdra kră xơ\, mă kăl noh tơdra hơri kơ Tây Nguyên. Đang kơ noh minh [ar boăl hơri tơdra kră xơ\ kơ tơring găh Tu, tơbang đei dôm tơdrong rơgei, mă kăl noh [ơ\r hơri kơ đe boăl tơbang đei dôm tơdrong hơri mă noh.
Hăm lơ tơdrong pơdăh kăp g^t, [enh kơ gru grua tơring, Tơdrong pơlong tơdra hơri hơ ‘nguơ\u kơ kăch mạng, hơdruh tơdăm joh ayo\ kơdo\ xuang păng pơdreh tơdra kon kông hlôi pơjing cham pơchơt găh tơdra hơri chơt hơ-ia\ ăn đe đoan viên hơdruh tơdăm kon kông lơ\m dêh char Đăk Lăk. Kiơ\ đơ\ng noh, tơ-iung đon lăp hăm dôm tơdrong joh ayo\ kơdo\ xuang, tơgop vei răk tơ[ăk mong păng hơto\k um ai joh ayo\ kơdo\ xuang kon kông tơ\ tơring.
Lan chih păng pơre nơ\r
Viết bình luận