Đơ̆ng thi hơri, tôn rĕh, đe hơdruh tơdăm Đắk Lắk roi ‘mêm tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang kơ hơdrĕch kơdih dơ̆ng
Chủ nhật, 06:00, 22/10/2023 H'Xíu H'Mốc/Dơ̆ng tơblơ̆ H'Xíu H'Mốc/Dơ̆ng tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Lơ̆m năr, inh ‘mêm tĕh đak nhôn, Anih jang đoan dêh char Đắk Lắk pơgơ̆r ăn druh dăm thi hơri păng tôn rĕh dôm tơmam jŏh ayŏ kơ dŏ xoang. Dôm khul hlôi hơri hơxoang tôch hơiă, tơƀôh lơ tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng rim tơring. Lơ bơngai vang thi akhan, kiơ̆ đơ̆ng tơdrong thi ‘nâu, đe sư roi hlôh vao lơ ƀiơ̆, roi ‘mêm ƀiơ̆ dôm tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang đơ̆ng hơdrĕch kơdih.

Djơ djrĭng hăm jơva tôn re, 6 ‘nu hơdruh Mông hrŭk hơbăn ao tôch ‘lơ̆ng rŏ vang hơxoang Sênh Tiền. Mŏ Ma Thị Huế, tơ̆ xăh Cư Króa, apŭng Mdrak, tơroi: Sênh Tiền ‘nŏh jĭ tơdrong hơxoang đơ̆ng kră sơ̆ kơ bơngai Mông, đei hơxoang lơ̆m dôm năr lêh, năr têt mă ưh ‘nŏh năr et xa ngôi pơchơt. Mă lei, tơ̆ plei hle Đắk Lắk, tơdrong hơxoang ‘nâu hui ƀôh bơngai hơxoang. Lăp truh năr pơgơ̆r thi Druh dăm hơri hơxoang păng tôn rĕh đĕch đe mŏ gơ̆h akŏm tôm bơngai pơtâp pơhrăm păng roi băt hơdăh tơdrong hơxoang tôch hơiă âu.

“Grŭp nhôn đei 6 ‘nu, pơhrăm hlŏh 1 khei ‘nâu bơih kơna gơ̆h hơxoang thoi âu. Dang ei mư̆h chă pơtâp ‘nŏh đei đe bơngai kră chă pơtho ăn. Inh ƀôh tôch hơiă, mưh pơhrăm hơxoang ŏh băt hơdrĕch nhôn đei 1 tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang tôch ‘lơ̆ng hơiă. Inh băt ‘nŏh jĭ tơdrong juăt đơ̆ng hơdrĕch hơdrung, tơdrong jŏh ayŏ đơ̆ng hơdrĕch nhôn tôch lơ, inh tam mă băt đĭ.”

Oei hăm ŏh H’Chuyên Knul, tơ̆ plei Mblơt, xăh Ea Bông, apŭng Krông Ana, tơdrong thi jĭ jơnăr vă tơƀôh hơdăh jơhngâm đon hưch hanh hăm ƀai chĭng tôch hơiă đơ̆ng bơngai Rađe Bih. H’Chuyên tơroi, đơ̆ng pơyan he sơnăm sơ̆, ŏh đei hŏk tôn chĭng Jhô. Hăm tơdrong chă pơtho đơ̆ng đe bơngai kră tơ̆ tơring, ŏh gơ̆h băt lăp hơdrô̆ bơngai Rađe Bih đĕch đei chĭng Jhô ăn đe drŏ kăn tôn: “Oh ƀôh roi ‘mêm kơ hơdrĕch kơdih păng tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang đơ̆ng kơdih dơ̆ng. Păng oh ‘mĕh roi tơƀôh dôm tơdrong jŏh yŏ, tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng hơdrĕch nhôn truh hăm rim bơngai.”

Tơdrong thi Druh dăm hơri, hơxoang păng tôn rĕh ‘nŏh jĭ 1 tơdrong jang đei lơ̆m Năr inh ‘mêm tĕh đak nhôn yoa Anih jang đoan dêh char Đắk Lắk pơgơ̆r. Vă jê̆ 30 ƀai hơri hơxoang, tôn rĕh, 300 ‘nu bơngai vang thi ‘nŏh jĭ đe đoàn viên, druh dăm păng hơiŏh tơ̆ 15 apŭng, thĭ xăh, plt lơ̆m dêh char vang hơri hơxoang, tôn rĕh dôm ƀai đơ̆ng hơdrĕch kơdih tơ̆ jơ̆p tơring lơ̆m teh đak. Đơ̆ng dôm ƀai chĭng Jhô, chĭng kram, chĭng klơk, đing năm truh đơn tính, kơkeng Meo, dôm boa hơri ay-ray, hơri then, hơri lý, ví dặm, hơri tơring Pơbăh … hlôi pơjing đei 1 anih jŏh hơri hơxoang tôch hơiă.

Mŏ H’Tuyết Niê, tơ̆ plei Cuôr Dăng A, xăh Cuôr Dăng, apŭng Cư Mgar pơma: “Lơ̆m dôm tơdrong thi thoi âu sư pơjing đei tơdrong ‘lơ̆ng ăn bôl boăl hŏk pơhrăm dơ̆ng lơ tơdrong kăl đơ̆ng khul nai. Đơ̆ng nŏh sư tơgŭm ăn kơ bơ̆n roi hlôh vao lơ ƀiơ̆, roi hưch ‘mêm tơdrong tôn chĭng, dôm tơmam tôn rĕh đơ̆ng hơdrĕch kơdih bơ̆n.”

Kiơ̆ tơdrong tơchĕng đơ̆ng Khul châm hơlen, tơdrong thi tơƀôh hơdăh lơ tơdrong jŏh ayŏ tôch hơiă đơ̆ng dôm hơdrĕch oei arih xa tơ̆ Đắk Lắk. Rim ƀai hơri hơxoang đei pơtâp pơhrăm tôch hơlen, chă rơih hơbăn ao hrŭk tôch lăp, hơri hơxoang, tôn rĕh tôch hơiă. Kŭm hăm ‘nŏh, rim khul kŭm hơnơ̆ng pơtho pơtăl dơ̆ng ăn đe hơiŏh lơ̆m dôm ƀai hơri hơxoang hơdai.

Ƀok Lê Văn Hồng, tơ̆ Hnam trưng Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật dêh char Đắk Lắk, Kơdră chĕp kơ̆l Khul châm hơlen tơdrong thi ăn tơbăt: “Khul châm hơlen sơnăm ‘nâu tơchĕng tôch ‘lơ̆ng tơdrong vang thi đơ̆ng dôm khul, mă loi jĭ tơdrong thi tôn rĕh tơmam jŏh ayŏ kon kông, ‘măn đei lơ tơdrong hơiă. Mă loi jĭ dôm ƀai đơ̆ng đe ŏh hơiŏh găh dôm apŭng hơtaih yaih nhen Krông Bông, Lắk. Đe ŏh mă đơ̆ng oei ‘lơ̆p ră mă lei đĭ băt trong hơri hơxoang, tôn chĭng tôch gơ̆h, pơjing đei tơdrong jơnei atŭm ăn năr thi.”

Tơdrong jơnei đơ̆ng năr thi vang tơgop tưk tơiung jơhngâm hưch hanh ăn đe đoàn viên, druh dăm, hơiŏh iĕ Đăk Lăk roi băt ‘mêm dôm tơdrong hơri hơxoang, tôn rĕh dôm tơmam jŏh ayŏ đơ̆ng kră sơ̆ vă hơnơ̆ng chĕp vei lơ̆m tơdrong arih xa lơ̆m chăl hle hrei ‘nâu.

H'Xíu H'Mốc/Dơ̆ng tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC