Hơdrol vă ming đak, đe drŏ kăn năm sŏ đak pŭ brŏk tơ̆ ŭnh hnam.

Kiơ̆ tơdrong joăt kơ bơngai Bahnar, đak ‘noh kăl hloh “Hăp jĭ đak toh mĕ rơngơp vă rong ‘me kon bơngai, rong ‘me bri brăh cham char, xem brem lơ̆m char gơmar...” Hăm tơchĕng lơ loh, đơ̆ng mă năm tơchă hơnih pơjing pơlei, rim đe kră năm tơchă lăng tơring au hăm đei đak mai mai dăh mă ưh ‘mơ̆i, tơdăh đei tu đak lei pơjing pơlei tơ̆ au păng tu đak ‘noh bơ̆ pơm đak tơnglang pơlei. Kơ yuơ lơ loh, đĭ đăng pơlei pơla Bahnar jei đei đak tơnglang păng yak hloh ưh kơbăt dô yơ jơhnơr, kon pơlei oei ve kơjăp, iŏk yoa đak Tơnglang atŭm ‘noh, adoi hơnơ̆ng vei kơjăp chă Ming đak rim sơnăm. Ƀok Lick, 67 sơnăm oei tơ̆ pơlei Piơm, thĭ trân Đak Đoa, apŭng Đak Đoa, dêh char Gia Lai, tơbăt găh tơdrong kăl hloh kơ Đak tơnglang lơ̆m tơdrong hơrih sa kơ kon pơlei bơngai Bahnar:“Sơ̆ hơdrol vă pơjing pơlei ‘noh đe kră năm tơchă đak hơdrol ‘mơ̆i, tơchă mă đei đak tu đơ̆ng noh kôch bơ̆ păng klang tơnglang pơm hơdrơ̆m đak pơlei. ‘Nau ‘noh tơdrong kăl hloh, vă kon pơlei hơrih sa sơđơ̆ng. păng vă kon pơlei đei đak sŏ nhă măh mai, rim sơnăm kon pơlei pơgơ̆r ming đak, soi tơbeh ăn kơ yang lăng tông nông gia, vei lăng năng tông kon pơlei pran jăng grăng akau, apĭnh yak đak, Yang ‘mi pơtruh ăn kon pơlei ‘mi rŏ tŏ hơlăng jang sa đei đak jrăh măh mai...”

Rim sơnăm lơ̆m tŏk bŏk khei 4 dương lĭch, dang khei 2 bơ̆n, lơ̆m mă pơyan phang tŏk bŏk pơđang ... rim pơlei Bahnar jei pơgơ̆r Ming đak ngăl. Hơdrol vă pơgơ̆r ming đak ‘noh kră pơlei ra hơgơ̆r krao hơvơn kon pơlei, rim ŭnh hnam ăn mĭnh ‘nu bơngai vang năm jang chă choong kôch hơmet hơdrơ̆m đak. Adoi chă krao hơvơn kon pơlei vang tơra bơ̆n pơlăh, ‘nhot, kon kơlap, kon tơrong gômơ̆ng bu đei vă soi tơbeh păng vang et sa tơ̆ hơdrơ̆m đak.

Pơgê hrôih năr Ming đak, hơdrol vă pơchoh đak, choong hyum ‘ngiĕt, kôch hơmet hơdrơ̆m đak .... rim bơngai drŏ kăn vang sŏ đak pŭ brŏk tơ̆ hnam păng sŏ đak ăn tuh tơ̆ gre tơdrô vă et sa. Lăp sŏ đak đang, kră pơlei sơmăh apĭnh yang asong pơchoh đak, kôch hơmet hơdrơ̆m đak. Đơ̆ng rŏng ‘noh kră pơlei sơmăh hơpơi ăn yang tơpơng ăn ‘mi rŏ tŏ hơlăng: “Ơ yang plang ăn kon pơlei ‘mi rŏ tŏ hơlăng, vă kon pơlei đei đak sŏ nhă măh mai, vei lăng năng tông ăn kon pơlei pran jăng grăng akau. Tơjruh ăn ‘mi rŏ tŏ hơlăng vă mir ƀa bluh vơ̆ jing ‘lơ̆ng, kon pơlei đei phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng dơ̆ng kơ jăp, ơ Yang!”

Kiơ̆ tơdrong joăt kơ bơngai Bahnar, lơ̆m năr kơ̆m Ming đak ‘noh jei soi tơveh hơvơh hơvơi hơpơi yang lăng tông nông gia ăn kon pơlei pran jăng grăng akau, jang sa đei ƀa hơƀo jing ‘lơ̆ng ... Mă lei Soi tơbeh hơpơi yang tơpơng ăn đei ‘mi ‘noh jĭ gĭt kăl hloh, kơ yuơ soi tơbeh au jĭ vă kon pơlei chă năm jơmŭl, jur kơdeh. Kon pơlei lui akhan, lăp đơ̆ng rŏng kơ̆m au, chŭn mir hoei chă răm kơ sem bri brăh chă pơrăm. Yă Alar, 71 sơnăm, oei tơ̆ pơlei Piơm, thĭ trân Đak Đoa, tơbăt:“Mưh vă jê̆ truh pơyan jơmŭk kơdeh, rim đe kră pơlei cha wpơgou pơđou dih băl Ming đak, vă kon pơlei gơ̆h chă jur jơmŭl kơdeh, vă rim răih bơngai, rim ŭnh hnam pran jăng grăng akau. Pơđĭ lơ̆m pơlei vang pơgơ̆r kơ̆m ming đak, chă hơmet ăn tôm tơmam drăm soi tơbeh. Vă apĭnh Yang tơpơng ăn kon pơlei ‘mi rŏ tŏ hơlăng, jang sa đei ƀôh, hơnŭk hơnoa, hơrih sa hiôk jơnap...”

Hmă hmă, pơgơ̆r kơ̆m Ming đak đei pơgơ̆r kơtă tơ̆ hơdrơ̆m đak hloi, tơ̆ hơnih “bri kơ̆m” đei kon pơlei vei lăng kơjăp vă đak hoei chă hrơ̆ lơ̆m pơyan phang pơđang. Mưh soi tơbeh đak, kră pơlei chĕp chơ hmŏk tăh kơ̆l iĕr hlôt lơ̆m hơdrơ̆m đak, vă tơbăt ăn jơhngơ̆m đon bơnê kơ yang đak vei lăng năng tông ăn kon pơlei đei đak sŏ nhă măh mai lơ̆m sơnăm, lăp đang ‘noh tŏk tơ̆ kông et tơdrô ge chơt hơ iă ‘nă hal lơ̆m năr kơ̆m kang kơnang giĕng.