Tơroi truh khôi juăt tơrĕk truh tơdrong choh jang xa, kon pơlei Xơ Đăng hơnơ̆ng akŏm pơgơ̆r hăm dôm tơdrong soi tơbeh kăp gĭt păng kŭp yom vă plang pôk bơnê kơ yang hơpang, minh lơ̆m dôm tơdrong soi tơbeh noh đei et soi ming tơnglang đak. Kiơ̆ khôi juăt, et ming tơnglang đak jing tơdrong et xa đei bơngai Xơ Đăng pơgơ̆r rim ah tu đak sŏ nhă pă đei rơgoh ‘lơ̆ng dăh mă ‘nao pơjing pơlei pơla dah mă ah khei jê̆ jơmŭl rei ƀa hơnơ̆ng noh ah khei 3, khei 4 rim sơnăm.
Ngê̆ nhơ̆n A Kên tơ̆ apŭng Đak Tô, dêh char Kon Tum akhan, ming tơnglang đak oei đei bơngai Xơ Đăng pơgơ̆r ah khei hơtuch sơnăm dương lĭch ah mă đe sư vă jê̆ pơgơ̆r et xa ƀa ‘nao. Khei năr âu kon pơlei atŭm băl năm pơ-‘nguaih hơdrơ̆m đak vă hơmet ăn tơdrong et ming tơnglang đak. Ngê̆ nhơ̆n A Kên tơroi: Đei pơgơ̆r hơdrol kơ Têt vă hơmet sơng sơnăm ‘nao noh athei ming pơ-‘lơ̆ng tơnglang đak. Hli tơnglang đak so ƀơm tơmo găn, hla ƀruih âu to ‘mê̆ ‘mach; sơ̆ ki lơ̆m pơlei đei đak tu đak noh đe pơm tơnglang pơchoh truh tơ̆ pơlei, oei dang ei noh đe sŏ nhă đak hơlŭng ngăl bơih.
Kon pơlei Xơ Đăng lui đak ‘noh kăp gĭt hloh kơ rim tơdrong, kăp gĭt hloh kơ por sŏng hơbăn ao hrŭk hrơ̆p. Tơdrong hơrih gơh ‘lơ̆ng tơnăp adoi gơnơm đei đak rơngơp ‘lơ̆ng mă đei. Kơyuơ noh tơdrong pơgơ̆r et ming tơnglang đak jing ‘măng vă kơ yang đak, yang kông, yang krong băt đei anih noh đei kon pơlei hơrih xa mă asong ăn tơdrong grăng pran jang xa đei yua lơ păng hloh kơ noh kon pơlei hơnơ̆ng băt ‘mêm dih băl, tơguăt tơguăl păng vang glơng dih băl dôm tơdrong tơnap tap.
Ƀok Phan Văn Hoàng, Phŏ Kơdră Anih jang Joh ayŏ păng Tơplŏng kơdâu dêh char Kon Tum ăn tơbăt: Rim sơnăm đơ̆ng rŏng kơ iŏk yua đang tơmam pơtăm đei, kon pơlei Xơ Đăng hơnơ̆ng pơgơ̆r et ming tơnglang đak vă apinh asong ăn ‘mi kial ‘lơ̆ng sơđơ̆ng, pơyan jang xa đei yua, kon bơngai đei tơdrong hơrih phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng. Kơlih hăm kon pơlei Xơ Đăng tu đak ‘nao athei vei lăng ming hơmet rim sơnăm. Pơm thoi noh tu đak gơh rơgoh ‘lơ̆ng, rơngơp ‘ngam, đe yang hơpang ưh đei mơmơnh hĭl kơ kon pơlei mă hơnơ̆ng tơrĕk tơgŭm ăn kon pơlei. Kơyuơ noh mă rim sơnăm kon pơlei adoi hơmet ming pơ-‘nguaih păng pơgơ̆r et ming tơnglang đak ‘nao. Ƀok Phan Văn Hoàng tơroi: Kơlih mă tơpă hăm kon pơlei tơ̆ âu noh bri yang đe hli ưh khĭn năm truh, kơyuơ noh mă tu đak tơ̆ noh ƀenh kơ bri ‘long, hơdrol ki đak rơgoh ‘lơ̆ng, kơyuơ đơ̆ng tơdrong âu noh kon pơlei atŭm hăm kră pơlei pơđăp dih băl, đe sư rơih minh năr ‘lơ̆ng vă sơkơ̆t et ming tơnglang đak.
Ah kră pơlei sơkơ̆t đei năr pơgơ̆r et soi, mă blŭng noh athei akŏm pơđăp hăm rim unh hnam lơ̆m pơlei. Kơplah âu kiơ̆ tơdrong asong tơdrong jang đơ̆ng Jơnŭm kră pơlei, rim bơngai đei kơdih tơdrong jang noh đe sư atŭm hơmet tôm tơmam drăm ăn năr et soi.
Hơdrơ̆m đak rơgoh hăm tu đak đei pơ-‘lơ̆ng jing tơdrong kăp gĭt kơ kon pơlei. Kơyuơ noh mă đe tơdăm atŭm hăm rim bơngai đei kon pơlei lui yom gô đei rơih năm tơchă tơmam vă pơm tơnglang đak, hơnơ̆ng noh đe koh ‘long phăt tih kơjung.
Vă gơh đei minh tơdrong et xa gơh grasia ‘lơ̆ng, đơ̆ng chă hơmet tôm tơdrong ăn năr et soi noh athei mă tơnăp, tôm tong, đơ̆ng nơ̆r chă pơma xa, truh tơdrong vih vơ̆t adoi nhen nơ̆r tơbang sơkat kơ yang hơpang adoi ƀôh đei tơdrong phăl hơlăng đơ̆ng kon pơlei. Atŭm hăm noh tơdrong hơmet kon tơrong vă plang lơ̆m năr et soi ming tơnglang đak adoi jing tơdrong kăp gĭt noh kon tơkot. Hăm bơngai Xơ Đăng ‘nguaih kơ nhŭng, iĕr, tơkot noh jing kon cham hlăng ‘lơ̆ng păng pŭn ai noh athei đei vă chor pơ-‘lơ̆ng thong đak ăn kon pơlei. Ngê̆ nhơ̆n A Kên ăn tơbăt: Kon cham soi plang noh minh pôm tơkot kơlih kon cham hơ-‘nhăk tơdrong pŭn ai, hơ-‘nhăk tơdrong phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng ăn kon pơlei, ưh đei ƀơm kơne phă pơrăm pơyan choh jang.
Ah dôm kon cham ‘măn soi plang đei hơmet tôm, hơdrol kơ năr pơgơ̆r et soi, đe drăkăn đei asong năm pơ-‘nguaih rơgoh păng koh ‘long pơm jrăng, đe drănglo koh tơm phat tih kră vă pơm tơnglang pơchoh đak truh tơ̆ pơlei. Ah kơ̆l păng anih hơtuch kơ tơnglang đak noh đe pơm gơ̆ng hăm pơle păng pơrŏ rơdje hăm tơdrong vă răt đak đơ̆ng yang đak. Tơ̆ gơ̆ng, bơngai Xơ Đăng chô̆ phat dĭl vĭl pơtoi băl. ‘Nâu đei lăng gru kơnăl vă yang đak, yang bri băt mă vei vêr rim bơngai, asong ăn ‘mi kial ‘lơ̆ng sơđơ̆ng, ưh đei ƀơm tŏ phang pơđang păng đak hơbông truh hăm kon pơlei, đak ưh kơ layơ hrơ̆ păng hơnơ̆ng đei đak mah prăt sơnăm yăng kơ khei.
Viết bình luận