VOV4.Bahnar – Kiơ\ khôi bơngai M’nông, hơdra#m đak jing anih mă đe yang hơpang dăng oei păng vei lăng. Hơdra#m đak adoi jing anih axong tơdrong erih ăn pơlei pơla. Kơyuơ noh, rim xơnăm, bơngai M’nông hơnơ\ng pơgơ\r et xoi kơ hơdra#m đak vă pôk bơnê kơ yang hơpang hlôi pring vei, axong ăn 'mi kial xơđơ\ng, hơ 'nhăk ăn lơ tơdrong pu\n ai, jơhngơ\m jăn grăng pran ăn kon pơlei. Khôi juăt âu kơ bơngai M’Nông duh vă tơbăt ăn kon pơlei hlôh vao hơdăh găh vei lăng cham char, thong đak.
'Nao âu, tơ\ thong đak krong Krông Nô, lơ\m thôn Phú Lợi, xăh Quảng Phú, apu\ng Krông Nô, dêh char Dak Nông hlôi pơgơ\r Et xoi hơdra#m đak kơ bơngai M’nông. Kơtă đơ\ng pơgê hrôih, lơ kon pơlei tơ\ dôm pơlei pơla ataih je# erih tơje# đak krong Krông Nô hlôi ako\m ăh hơdra#m đak. Tơmam plang noh 2 to\ ier tơmông, 1 pôm nhu\ng tơno, 3 tơm xik, 1 pôm get đak păng minh pơnhan por. Pơjâu noh [ok Y’Tai Jun Yuh – Kră pơlei thôn Phú Lợi đo\k nơ\r xơkat hăm tơdrong: “Kon pơlei tơ\ pơlei nhôn bơnê kơ yang hơpang lơ\m khei năr âu ki hlôi pring vei axong ăn 'mi kial xơđơ\ng, ưh đei đak hơbông, tơpuh pơrang j^, hơ 'nhăk jơhngơ\m jăn grăng pran ăn pơlei pơla, pơyan jang xa đei yua tơnăp”. Đơ\ng ro\ng kơ pơm đang khôi juăt xoi kơ hơdra#m đak, Kră pơlei Y’Tai Jun Yuh tơroi: “Et xoi hơdra#m đak noh vă pôk bơnê kơ đe yang hơpang nhen, yang đak, yang teh, yang bri, yang plenh, pring vei kon pơlei hlôi găn ga dôm tơdrong răm đơ\ng 'mi kial, pơrang j^, vă apinh ăn kon pơlei grăng pran, ph^ tơto\. Et xoi hơdra#m đak jing minh tơdrong juăt jue 'lơ\ng ro\ng vă pôk bơnê kơ yang hơpang păng yă [ok dơnơm hlôi tơgu\m kon pơlei găn hloh 'mi kial đak hơbông, pơrang j^ âu to păng apinh axong ăn 'mi kial xơđơ\ng 'lơ\ng”
Vă pơgơ\r et xoi hơdra#m đak, Kră pơlei pơgơ\r minh tơdrong hop ako\m, hăm tơdrong vang ako\m tôm tong tang măt kơ dôm unh hnam lơ\m pơlei vă rơih 'năr 'lơ\ng. Đơ\ng ro\ng kơ noh, [ok axong xơnong jang ăn rim khul vă chă hơmet tôm tơdrong. Lơ\m noh, khul tơdăm pran jăng lơ\m pơlei năm choh chong pơ 'nguaih hơdra#m đak. Đe 'lo\ noh năm koh phat tơ\ bri, io\k tơlei hre, gia – pơle – phat – hla vă bơ\ gơ\ng ga, um hnam kơjung juăt jue, păng tanh um ju jê kon tơrong vă plang ăn yang hơpang.
Đơ\ng ro\ng kơ hơdra#m đak đei pơ 'nguaih rơgoh, tơmam drăm hlôi đei tôm, đe dro\nglo gơh rơgei kơ pơlei pơtơm bơ\ gơ\ng ga ăh anih kơjung hrăng kơ đak tơ\ anăp noh um hnam kơjung juăt jue, păng tơroi ăn rim bơngai truh ăh 'năr et xoi hơdra#m đak noh kon pơlei năm ako\m tôm măt.
{ok Y’ Ăng Phê Blang, Kơdră jơnu\m jang măt tra#n thôn Phú Lợi, xăh Quảng Phú, apu\ng Krông Nô adoi jang lơ\m khul pơgơ\r et xoi hơdra#m đak ăn tơbăt, âu jing khôi 'lơ\ng ro\ kơ bơngai M’Nông đei đơ\ng đunh xơ\ bơih. Atu\m hăm tơdrong kăp g^t găh đon lui pôk bơnê kơ plenh teh păng đe yang hơpang hlôi pring vei ăn kon pơlei, Et xoi hơdra#m đak oei kăp g^t vă tơbăt ăn kon pơlei athei tơnăp vei lăng cham char, vei lăng thong đak. {ok Y Ăng Phê Blang ăn tơbăt: “Đơ\ng kră xơ\, rim xơnăm duh oei pơgơ\r et xoi hơdra#m đak vă pôk bơnê kơ yang hơpang hlôi vei vêr kon pơlei, đe yang hlôi tang găn pơrang pơre#ch j^ pơlo\ tro\ tơngie\t, dăh mă 'mi kial cham char pơrăm, kơyuơ noh nhôn duh oei vei dôm um ai 'lơ\ng ro\ kơ khôi xoi tơbeh kơ hơdra#m đak. Et xoi hơdra#m đak adoi jing 'măng vă kon pơlei pôk bơnê kơ yang hơpang hlôi pring vei, tơgu\m ăn kon pơlei lơ\m kơplăh đei tơdrong ưh kơ 'lơ\ng truh noh rim xơnăm nhôn duh pơgơ\r vă hoai kơ hiơt hiong um ai 'lơ\ng ro\ juăt jue kơ hơdrung hơdre\ch po”
Et xoi hơdra#m đak kơ bơngai M’nông hơnơ\ng đei pơgơ\r lơ\m 2 năr. 'Năr mă mônh, et apinh yă [ok dơnơm axong gơh pơgơ\r et xoi hơdra#m đak. Tơmam plang đei 1 pôm ier tơmông, 1 tơm xik. Tơdrong kăp g^t kơ et xoi âu noh vă krao yă [ok dơnơm vih tơ\ hnam păng tơroi hăm yă [ok dơnơm gơh axong pơgơ\r et xoi hơdra#m đak. 'Năr mă 2 noh 'năr tơm pơgơ\r Et xoi hơdra#m đak tơ\ gơ\ng ga hlôi đei pơdơ\ng đơ\ng adrol kơ noh. Tơmam plang đei 2 to\ ier tơmông, 1 pôm nhu\ng tơno, 3 tơm xik, 1 pôm get đak păng minh pơnhan por. Et xoi mă hơtuch noh pôk bơnê kơ Kră pơlei. Tơmam plang noh minh pôm ier păng 1 tơm xik. Lơ\m tơdrong et xa âu, Kră pơlei duh tơroi hăm yang hơpang băt khôi Et xoi hơdra#m đak hlôi pơtôch. Đơ\ng ro\ng kơ khôi xoi tơbeh đang noh et xa, kon pơlei atu\m et tơdrô, xa dôm tơmam xa juăt jue. Rim bơngai xo# hơ iă hri hơxuang, hrâu atu\m hăm tơdra ch^ng chêng. Đơ\ng ro\ng kơ 2 'năr et xa, kon pơlei chôt vih hăm tơdrong hmă kơ po.
{ok Huỳnh Công Nga – Pho\ kơdră Anih jang Joh ayo\ - Tơroi tơbăt apu\ng Krông Nô, dêh char Dak Nông ăn tơbăt, tơdrong jang vei răk tơ[ăk mong dôm kơjă joh ayo\ juăt jue kơ dôm hơdrung kon kông hlôi đei tơmơ\t lơ\m Tơchơ\t kơ Đảng [o# apu\ng. Rim xơnăm, Anih vei lăng kon pơlei apu\ng axong jên vă tơgu\m kon pơlei pơgơ\r dôm khôi et xa juăt jue. Rim anih jang kơpal atu\m vang jang, tơgu\m dôm pơlei pơla pơgơ\r khôi juăt gơh keh kong, hơ ‘nhăk tơdrong kăp g^t hloh: “Tơdrong vei răk tơ[ăk mong um ai joh ayo\ kon kông jing tơdrong jang hơnơ\ng păng g^t kăl rim xơnăm. Tơdrong mă âu đei anih jang Đảng hlôi tơle\ch tơchơ\t lơ\m dôm jăl jang. Đei tơdrong pơgơ\r đơ\ng Anih jang Kơpal apu\ng, Anih vei lăng kon pơlei apu\ng, rim xơnăm, Anih jang hlôi pơkăp jên jang vă tơgu\m kon pơlei hơmet khôi et xoi hơdra#m đak âu. Tơchơ\t tơm noh vă vei răk tơ[ăk mong um ai joh ayo\ kon kông, mă 2 noh [ơ\t ‘măng tang găn păng tơjră pơrang đei jơnei keh kong, kiơ\ tơdrong hơpơi đơ\ng kon pơlei vă bơnê kơ yang hơpang tu đak, yang kông, yang vei lăng pơlei pơla... hlôi tơgu\m ăn kon pơlei găn hloh pơrang j^ Covid-19”.
Et xoi hơdra#m đak kơ bơngai M’nông jing um ai joh ayo\ juăt jue đunh đai đơ\ng kră xơ\. Kiơ\ đơ\ng khôi et xa âu vă tơbang tơdrong pơtho rim bơngai lơ\m pơlei đei xơnong vei lăng cham char, vei lăng bri, teh, thong đak, đei lăng jing tơdrong erih kơ kon pơlei M’nông.
Lan chih păng pơre nơ\r
Viết bình luận