Et xoi xơnăm erih kơ bơngai M’Nông Rlăm tơ̆ apŭng Lăk
Chủ nhật, 07:00, 19/02/2023 H’ Zawut/Lan tơblơ̆ H’ Zawut/Lan tơblơ̆
VOV4.Bahnar – Adoi nhen dôm hơdrung bơngai kon kông nai tơ̆ Tây Nguyên, bơngai Mnông Rlăm tơ̆ apŭng Lăk, dêh char Dak Lak đei lơ khôi joh ayŏ kăp gĭt ƀenh kơ đon bơnôh kon bơngai. Mă kăl, dôm khôi et xoi kơ hnưr erih kơ bơngai Mnông adoi oei đei kon pơlei pơgơ̆r hơnơ̆ng.

Bơngai Mnông Rlăm tơ̆ apŭng Lăk, dêh char Đăk Lăk hơnơ̆ng pơgơ̆r et xoi xơnăm erih ăh mĕ ƀă tŏk 60 xơnăm vă tơbang đon bơnôh pôk bơnê hăm mĕ ƀă. Et xoi xơnăm erih hơnơ̆ng đei pơgơ̆r ăh khei 1 truh khei 2 rim xơnăm đơ̆ng rŏng kơ pơtôch kăt yua pơyan jang mir.

Kiơ̆ kơ ƀok pơjâu Y-Krai Čil, tơ̆ pơlei Jiê Yuk, xăh Dak Phơi, apŭng Lăk, xơ̆ ki, kon drăkăn hơmol lơ̆m unh hnam noh bơngai gơh pơgơ̆r et xoi xơnăm erih ăn mĕ ƀă, mă lei dang ei tôm đe kon adoi gơh pơgơ̆r et xoi xơnăm erih ăn mĕ ƀă. Khôi xoi xơnăm erih kơ bơngai Mnông Rlăm hơnơ̆ng tơguăt hăm tơdrong xoi kơ Yang păng tơmam plang. Tơmam plang xoi tơbeh lơ̆m et xoi xơnăm erih đei minh pôm nhŭng dăh mă ier, 3 pơnhan por, minh get đak păng athei đei ge tơdrô, jing đak nhă ăn kơ Yang. Ƀok pơjâu Y-Krai Čil ăn tơbăt: “Dôm bơngai đei xơnăm đơ̆ng 70-80 hơnơ̆ng đei pơgơ̆r et xoi xơnăm erih. Inh hơnơ̆ng xoi tơbeh hăm ier, tơdrô ge, nhŭng vă et xoi xơnăm erih. Ăh tôm tơmam plang đei jong tôm noh ƀok pơjâu gô pơtơm xoi xơnăm erih. Ƀok pơjâu krao Yang đei yang kông, yang bri, yang đak vă apinh asong gơh pơgơ̆r et xoi xơnăm erih”

Ăh mă lơ̆m pơlei đei unh hnam pơgơ̆r khôi et xoi kăp gĭt âu, đơ̆ng pơgê hrôih kon pơlei atŭm băl, rim bơngai rim tơdrong jang, drŏnglo noh hơmet ge tơdrô ƀâu phu, drăkăn noh pĕ ‘nhot, bơngai pŭ đak, atŭm jơhngơ̆m hăm unh hnam pai dôm tơmam xa kăp gĭt. Lơ̆m et xoi xơnăm erih kơ bơngai Mnông Rlăm đei tôm ‘nhŏng oh lơ̆m hnam păng pơlei pơla ataih jê̆. ‘Nâu jing ‘măng vă tôm bơngai atŭm tơjrâ̆m, pơma dơnuh găh tơdrong pơm jang, tơroi dih băl găh tơdrong hlôh vao lơ̆m pơm jang, hơvơn băl tơguăt tơguăl, vei răk tơdrong ‘lơ̆ng rŏ kơ hơdrung hơdrĕch po, chă pơtho akhan dih băl erih trŏ kiơ̆ khôi lươ̆t teh đak păng hơpơi ‘moih dôm tơdrong ‘lơ̆ng rŏ truh hăm unh hnam pơgơ̆r et xoi xơnăm erih. Ƀok pơjâu Y-Krai Čil, tơ̆ pơlei Jiê Yuk, xăh Dak Phơi, apŭng Lăk, dêh char Dak Lak ăn tơbăt: “Ăh pơgơ̆r et xoi xơnăm erih, kon pơlei hơpơi ‘moih hăm bơngai đei xoi tơbeh gơh đei jơhngơ̆m jăn pran, erih xô̆ hơ-iă hăm kon xâu păng yuk trong hơlâu vă pơtho kon mon kon xâu chă pơm jang păng tơtă ăn kon xâu pơ-‘nam hŏk pơhrăm vă gơh đei tơdrong erih ‘lơ̆ng rŏ hloh, atŭm băl tơ-iung pơjing pơlei pơla pơdrŏng ‘lơ̆ng rŏ hloh”

Đơ̆ng rŏng xoi kơ yang đang, pơjâu gô gai xik ăn bơngai đei xoi xơnăm erih chĕp đing et tơdrô adrol đĭ đăng păng apinh Yang ling lang pring vei pơtruh dôm tơdrong ‘lơ̆ng hơ-iă hloh ăn kơdih po, kon mon kon xâu păng pơlei pơla. Pơtoi kơ noh, atŭm hăm nơ̆r thơ thâu, nơ̆r hmach bơnê kơ mĕ ƀă hlôi rong ‘me kơdih po tih vơ̆ djơ̆ ‘lơ̆ng, kon mon kon xâu gô pôk tơmam ăn bơngai đei xoi pơ-‘lơ̆ng jơhngơ̆m jăn, dôm tơmam pôk hơnơ̆ng noh ge tơdrô, hơbăn ao tanh, khăn buk...

Adrol kơ pơtôch et xoi, mĕ ƀă, yă ƀok hơkŏm tôm hăm kon xâu pơma dơnuh tơtă pơtho akhan hăm rim bơngai lơ̆m pơlei atŭm pơm jang hơtŏk mŭk drăm, vei răk tơƀăk mong um ai joh ayŏ kơ hơdrung hơdrĕch.

Et xoi xơnăm erih kơ bơngai M’Nông Rlăm tơ̆ apŭng Lăk đei pơgơ̆r ƀônh ƀŏ mă lei đei lơ tơdrong kăp gĭt. Ƀơ̆t ‘măng âu noh kon mon kon xâu tơbang đon bơnôh kŭp yom kơ yă ƀok, mĕ ƀă. ‘Nâu jing minh khôi juăt ưh gơh kơƀah lơ̆m tơdrong erih kơ bơngai Mnông tơring âu, minh khôi juăt ‘lơ̆ng rŏ kơ tơpôl kon pơlei.

 

H’ Zawut/Lan tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC