VOV4.Bahnar – Khôi et pơm ‘nho\ng oh tơ\ teh đak bơ\n hlôi đei đơ\ng đunh, tơroh 2 ‘nu bơngai ưh đei atu\m minh klak klơm jing krung kơtum. Bơngai Mnông tơ\ Đăk Lăk duh et pơm ‘nho\ng oh, mă lei âu ưh adro# tơroh adro# tơ ‘ngla mă pơđ^ 2 unh hnam ưh đei minh klak klơm, adoi jing ‘nho\ng oh krung kơtum, hăm tơdrong et pơm ‘nho\ng oh atu\m hăm tơmam plang, đei pơgơ\r kăp g^t grasia.

 Lơ\m hnam kơjung kơ [ok Y Thiên Cil, bơngai M’nông, tơ\ pơlei Jiê Yuk, xăh Đăk Phơi, apu\ng Lăk, dêh char Đăk Lăk, tơdra chêng ‘lơ\ng hơnơ\ng, hrâu atu\m hăm nơ\r pơjâu xoi tơbeh ang bang, hơvơn đe yang hơpang truh et xa. ‘Năr âu, unh hnam [ok Y Thiên Cil pơm ‘nho\ng oh hăm unh hnam [ok Y Nam Pan Ting oei atu\m pơlei. ‘Nâu jing boăl jua\t đơ\ng đunh xơ\. Kơlih ‘meh tơgua\t boăl jua\t jing kơtum kơto\ng, đe xư hlôi drơ\ng nơ\r pơgơ\r et pơm ‘nho\ng oh.

Tơmam plang hlôi đei hơmet tôm noh ‘nhe\m nhu\ng, por tơyông, prit đum, kơtăp ier, minh pôm ier oei hơrih, 2 to\ kong, 2 dre\ng chơmei. Dôm tơmam plang âu đei ‘măn ăh anăp bre klo hơkăn kơ 2 ‘nu pơgơ\r et pơm ‘nho\ng oh. Bơngai pơgơ\r kiơ\ khôi kră noh kră pơlei Y Krai Cil. {ok dơ\ng bang măt găh hle\ch, tơkuh hăm 2 unh hnam pơm ‘nho\ng oh păng pơtơm kiơ\ khôi pơkăp hăm jơva ch^ng chêng ang bang. Kră pơlei Y Krai Cil tơroi: ‘Năr âu, bre ‘nho\ng oh pơgơ\r et pơm ‘nho\ng oh hăm dih băl. Đe xư hlôi đei tơdrong tơgua\t dih băl đơ\ng đunh xơ\ bơih. Inh dơ\ng tang pơgơ\r et xoi vă apinh ăn jơhngơ\m jăn gơh grăng pran, hơpơi ăn 2 ‘nho\ng oh nhen ‘nho\ng oh pôm me\ [ă. Ning mônh kơnh, bơngai âu bơngai to [ơm tơnap tap xar bar noh đe xư hơnơ\ng tơgua\t dih băl, ưh gơh hơchăng le# băl ôh.Khôi et xa đei pơgơ\r kiơ\ 5 jăl, hăm 2 khôi tơm noh xoi kơ jơhngơ\m jăn, tơroi hăm yang hơpang găh tơdrong tơgua\t đơ\ng 2 unh hnam păng khôi et xa kơ 2 unh hnam đei pơm ‘nho\ng oh. Mă blu\ng, pơjâu io\k ier tơmông oei hơrih ‘măn ăh tơm xik, ‘nhu\ jơ\ng ier ăh xik tơm păng pik ăh kle\ng 2 unh om 7 ‘măng, pik răh xơkat răh nơ\r hơvơn yang hơpang vih bơ\ng pang, tơgu\m ăn 2 unh hnam pơm ‘nho\ng oh.

Pơtoi kơ noh, pơjâu bu\ch 8 djoi xơ\k ăh pơnăr ier pơtoi xoi tơbeh ăn rim bơngai đang kơ noh chu\t ăh đon 2 ‘nu dro\nglo păng chu\t ăh xơ\k 2 ‘nu hơkăn đe xư. Io\k kong [ot ăh ti kơ bre ‘nho\ng oh păng tơ[ăk dre\ng chơmei ăh ako hơkăn đe xư. ‘Nâu jing dôm tơmam bơ\ng pang kăp g^t ăn tơdrong vei vêr đơ\ng yang hơpang, apinh grăng ăn jơhngơ\m jăn, tơgua\t kơjă kơ 2 unh hnam.

Khôi pơtoi kơ noh jing xo\ng por atu\m. Pơjâu jôr xik lơ\m 4 to\ kơli, axong ăn 2 unh om pơm ‘nho\ng oh pơkua ti et đ^ kơli tơdrô. Pơtoi kơ noh, [ok io\k tơmam plang pơnhan pơr tơyông, ‘nhe\m, kơtăp ier păng prit hlôi hơmet tôm ăn kơ 2 unh hnam et pơm ‘nho\ng oh, vă đe xư atu\m băl ‘me xa ăn ‘nho\ng oh po. ‘Nâu jing tơdrong tơgua\t ‘nho\ng oh klak klơm, vang glơng dôm tơdrong jơnap, tơnap tap kơ 2 ‘nho\ng oh, 2 unh hnam.

 Lơ\m tơdrong xoi tơbeh, tơdra chêng bor ang kơnhang, đe hơdruh tơdăm hơxuang dôm tơdra hơxuang thơ thâu păng bơ\ng pang tơdrong tơgua\t ‘nho\ng oh kơ 2 unh hnam. Đơ\ng âu, đe xư pơtơm jing bơngai minh hnam, tơgua\t nhen klak klơm. {ok Y Nam Pan Ting, bơngai pơm ‘nho\ng oh hăm tơ ‘ngla hnam tơroi: Hlôi tơgua\t ‘nho\ng oh nhen pôm me\ [ă noh ‘nho\ng oh kơtum kơto\ng bơih. Hlôi tơgua\t ‘nho\ng oh noh ning mônh kơnh unh hnam inh hăm unh hnam boăl inh noh Y Thiên duh gô tơgua\t hăm dih băl, jing klak klơm, hơnơ\ng tơgu\m dih băl ăh tơnap tap. Dôm tơdrong kiơ tơnap tap nhôn gô hơnơ\ng tơgu\m dih băl, kơlih bơngai M’nông hlôi pơm ‘nho\ng oh noh athei tơg^t duh nhen tơgua\t kơjăp lơ hloh dơ\ng.

Pơtôch et xoi pơm ‘nho\ng oh, rim bơngai ako\m et xa, hơri hơxuang, pơma dơnuh păng thơ thâu ăn dôm bơngai đei tơgua\t pơm ‘nho\ng oh hơnơ\ng tơgua\t dih băl. Đơ\ng ro\ng kơ et xoi tơ\ hnam [ok Y Thiên Cil, đunh kơ noh, khôi et xoi nhen noh gô đei pơgơ\r tơ\ hnam bơngai ‘nho\ng tơgua\t ‘nho\ng oh noh [ok Y Nam Pan Ting.

 Vang năm ako\m xoi tơbeh, bơ\ng pang dôm khôi đei pơkăp păng xo# hơ\k hơxuang thơ thâu ăn tơ ‘ngla hnam, pơmai H’Lang Cil, tơ\ pơlei Jiê Yuk, xăh Đăk Phơi, apu\ng Lăk chơt hơ ia\ ăn tơbăt: ‘Nâu jing ‘măng mă blu\ng inh đei ako\m et xoi pơm ‘nho\ng oh, inh [ôh hăp kăp g^t hăm kon kông inh. Jing minh ‘nu mơlôh erih xa tơ\ âu inh gô đei xơnong vei răk tơ[ăk mong pơdjoi ăn kon mon ning nai kơnh vă rim bơngai băt găh khôi jua\t kơ kon pơlei Mnông.

 Adoi nhen lơ hơdrung bơngai nai tơ\ Tây Nguyên, khôi tơgua\t ‘nho\ng oh jing minh khôi đei đơ\ng đunh đă xơ\ bơih, đei bơngai Mnông tơ\ Đăk Lăk răk vei đơ\ng lơ hnưr erih. Mưh nhen bơngai Êđê adro# pơm ‘nho\ng oh hăm dôm bơngai đei atu\m minh kơto\ng noh bơngai Mnông tơgua\t ‘nho\ng oh đơ\ng dôm bơngai đei kơto\ng ưh kơ jua\t băl, ưh đei minh pham, kơtum kơto\ng kiơ ôh. Tơdrong pơm ‘nho\ng oh âu noh kiơ\ tơdrong vă kơdih, ưh đei pơđep păng jing khôi ‘lơ\ng ro\ lơ\m joh ayo\ kơ kon pơlei Mnông, tơgop hơto\k tơdrong tơgua\t tơgua\l, tơgu\m dih băl đơ\ng rim bơngai lơ\m tơpôl pơlei pơla.

H’ Xíu chih

Tơblơ\ nơ\r: Lan