VOV4.Bahnar - Tơ drong thi hơ ri hơ xoang kơ dôm hơ drĕch kon kông tơ ring Trường Sơn – Tây Nguyên pơih xă ‘măng mă III sơ năm 2022 tơ̆ Anih chă tơ mang lăng Măng Đen, thĭ trơ̆n Măng Đen, apŭng Kon Plông, dêh char Kon Tum, hăm hăm lơ tơ drong ngôi pơ chơt, et soi, tôn chĭng chêng, hơ xoang, hrŭk pơ rŏ hơ băn ao kon kông… oei pơ gơ̆r hloi tơ drong pai tơ mam xa kơ dôm hơ drĕch kon kông kiơ̆ tơ drong tơ drong thi: Hơ druh tơ năp, sơng đei lơ kon pơ lei păng tơ moi truh lăng.

Tơ̆ tơ drong thi tôn chĭng chêng, hơ ri hơ xoang kơ dôm hơ drĕch kon kông tơ ring Trường Sơn – Tây Nguyên pơih xă ‘măng mă III sơ năm 2022 tơ̆ Anih chă tơ mang lăng Măng Đen, thĭ trơ̆n Măng Đen, apŭng Kon Plông, dêh char Kon Tum, Tơ drong thi tơ dăm pran, hơ druh tơ năp tơ ƀôh hơ dăh lơ mam xa ‘lơ̆ng đơ̆ng hơ drĕch kơ dih kâu, pơm ăn lơ kon pơ lei păng tơ moi truh lăng.

19 Khul jŏh hơ ri hơ xoang đơ̆ng 19 dêh char, đei 5 dêh char tơ ring Tây Nguyên păng dôm dêh char: Tuyên Quang, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Dương, Hà Nam, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Thừa- Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đồng Nai, An Giang păng plt Hồ Chí Minh roi tơ ƀôh lơ tơ mam xa ‘lơ̆ng đơ̆ng sơ̆ kơ hơ drĕch kon kông. Ƀok Nguyễn Công Trung, Phŏ Kơ dră Anih vei lăng jŏh ayŏ kơ dŏ xoang tơ̆ tơ ring- Anih tơm vei lăng jŏh ayŏ kơ dŏ xoang, tơ plŏng kơ dâu păng chă tơ mang lăng ăn tơ băt: “Hơ drĕch hơ drung bơ̆n đei lơ tơ mam xa tôch ‘lơ̆ng. Nhôn ưh đei pơ gơ̆r thi pai kiơ mă lăp iŏk pơ dă tơ ƀôh tơ mam xa đơ̆ng sơ̆ đĕch. Bơ̆n đei lơ năr lêh têt, năr ngôi pơ chơt. Rim hơ drĕch hơ drung đei tơ mam kơ dih ngăl. Kiơ̆ đơ̆ng tơ drong thi âu nhôn ‘mĕh roi tơ băt ăn kon pơ lei tơ mam xa juăt jue đơ̆ng rim hơ drĕch ‘nhŏng ŏh lơ̆m tĕh đak”.

Tơ ring Trường Sơn – Tây Nguyên hăm dôm tơ mam xa ‘lơ̆ng đơ̆ng sơ̆, nhen pơ lăh đing, iĕr ƀuh, hla ƀlang sao… pơm ăn lơ bơ ngai xa ngôi 1 vât ‘nŏh ƀlŏk hơ nơ̆ng hloi. Ƀok Ksor Chung, tơ̆ plei Kép, plt Pleiku, Khul Gia Lai pơ ma găh tơ drong ‘lơ̆ng đơ̆ng dôm tơ mam châm lơ̆m jơ sŏng xa kơ bơ ngai Jrai: “Dôm tơ mam châm đơ̆ng tŭl pĕh âu đei yoa rim năr vă sŏng xa mă ưh ‘nŏh ‘nŭng chĕp năm tơ̆ mir. Đei bơ̆n hơ mrĕ tŭl hăm kơ tu iŭ, hơ mrĕ tŭl hăm plăng lào, hơ mrĕ tŭl hăm ĕch. Oei ‘nâu ‘nŏh kơ măt rơ mo, inh tŭl hơ mrĕ tŭh kơ măt rơ mo tŏ sĕt. Hơ mrĕ tŭl hăm kơ tu iŭ nhôn chă rôp kơ tu iŭ tơ̆ mir. Oei hơ mrĕ âu nhôn tŭl hăm groch, hla groch âu tôch ƀou phu chă tơ̆ bri ‘năi. Đak châm dăh mă xao hla ƀlang kăl đei groch ‘năi yoa sư tôch ƀou phu, xa tôch ‘lơ̆ng. Bơ ngai Jrai mưh soi Yàng dăh mă pai bơ̆n por ‘nhot rim năr đa tul hơ mrĕ hăm hla ƀou phu ngăl, mưh tơ moi truh xa ngôi 1 vât ‘nŏh ƀlŏk hơ nơ̆ng hloi”.

Khul dêh char Tuyên Quang pơ dă tơ mam xa kơ bơ ngai Dao Tiền hăm iĕr luôk pĕt hăm hla chănh, ‘nhĕm kơ pô ƀuh, ‘nhĕm nhŭng ƀuh jring, hla ƀei pĕt hăm ka ƀuh; dôm tơ mam xa đơ̆ng ka kek… đei pai tôch ‘lơ̆ng; Khul dêh char An Giang ming pơ dă tơ mam xa kơ bơ ngai Khmer nhen ƀĕng rơ ya, dôm tơ mam xa pơm đơ̆ng plei Thốt nốt dăh mă goih rơ mo Khmer. Ngê̆ nhơ̆n Lê Quang Nhuận, Khul plt Hồ Chí Minh roi tơ ƀôh dôm tơ mam xa đum sum păng dôm kơ loăi ƀĕng ƀao đei ư hơ nhang kơ bơ ngai Hoa: “Đum sum ‘nŏh jĭ nơ̆r krao atŭm kơ dôm tơ mam xa iơ iĕ, đei kơ đŏh hơ tăng pơm hăm ƀôt păng tơ̆ lăm ‘nŏh jĭ ‘nhĕm ‘nhot. Đei 1,2 kơ loăi đum sum tôch ‘lơ̆ng nhen há cảo hơ dang, há cảo ‘nhĕm, xíu mại hơ dang ‘nhĕm. Oei hăm ƀĕng ƀao ‘nŏh đei pơm lơ kơ loăi pơ têng hăm năr hmă. Kơ loăi ƀĕng ƀao tih đei 8 tŏ kơ tăp iĕr, kơ loăi ƀĕng ƀao pơm nhen rup. Lơ um rup năng tôch hơ iă. Kơ loăi ƀĕng ƀao plei ‘long đe juăt yoa mưh et soi kơ yă ƀok dăh mă lơ̆m dôm năr lêh têt”.

Đơ̆ng kon pơ lei pơm đĕch ră mă lei tôch ‘lơ̆ng ‘nŏh jĭ nơ̆r pơ ma đơ̆ng lơ bơ ngai, tơ moi chă tơ mang lăng kŭm nhen dôm bơ ngai juăt pai por ‘nhot mưh xa dôm tơ mam đei ming pơ dă đơ̆ng dôm hơ drĕch kon kông, đei 19 Khul ngê̆ nhơ̆n ming tơ ƀôh lơ̆m tơ drong thi tôn chĭng, hơ ri hơ xoang kơ dôm hơ drĕch kon kông tơ ring Trường Sơn – Tây Nguyên pơih xă ‘măng mă III sơ năm 2022.

Khoa Điềm: Chih

Dơ̆ng: Tơ blơ̆