Pơhơrih tơdrong tanh brai tơ̆ pơlei Hra Ea Hning
Chủ nhật, 06:00, 06/10/2024 Lan chih tơblơ̆ Lan chih tơblơ̆
VOV4.Bahnar – Minh ‘nu drăkăn bơngai Ê Đê pă kĕ pơm jang bơih, gơh chă jên hơtŏk iŏk yua ăn tơdrong hơrih păng rong ‘me kon hơven. Yă H’Rưm H’mok tơ̆ pơlei Hra Ea Hning, xah Dray B’hăng, apŭng Cư Kuin, Đak Lăk hlôi kơdih po hơmet dơ̆ng tơdrong jang tanh brai juăt jue kơ bơngai Ê Đê. Hloh 4 sơnăm kơ âu, ưh hơdrô̆ pơjing đei tơdrong pơyua sơđơ̆ng, mă yă H’Rưm H’mok oei tơgŭm lơ pơmai oh drăkăn lơ̆m pơlei đei tơdrong jang iŏk yua sơđơ̆ng.

Yă H’Rưm H’mok tơ̆ pơlei Hra Ea Hning (xah Dray B’hăng, apŭng Cư Kuin, Đak Lăk) tơroi: Sơnăm 2020, sơnăm ‘lŏ truh 60 sơnăm, jơhngơ̆m jăn ưh đei grăng pran noh ưh kĕ jang dôm tơdrong jang hrat. Vă gơh đei jên pơvih ăn tơdrong hơrih kơdih po păng rong minh ‘nu kon hơven hơvo, yă H’Rưm H’mok  tơchĕng truh tơdrong hơmet dơ̆ng tơdrong tanh brai.

Khei năr oei ‘lơ̆p, H’Rưm đei mĕ pơtho gah tanh brai. Ah tih vơ̆ noh tơdrong rơgei tanh brai kơ H’Rưm ưh đei bơngai ayơ lơ̆m tơring kĕ kiơ̆. Vih hơlơ̆k hăm tơdrong jang, pơ-‘nam hăt hot hăm không tanh. Mă lei, che tanh mă yă H’Rưm tanh đei ưh kơ mah vă tĕch ăn bơngai răt yua. Kơlih yă kloh klĕch gah kih thuơ̆t Kteh. Kih thuơ̆t âu jing tơdrong tơm kơ tơdrong chă dok brai tanh kơ bơngai ÊĐê, hŭi đei bơngai gơh pơm.

Tơ̆ pơlei Hra Ea Hning đei minh ƀar pơmai oh drăkăn jơhngơ̆m ưh kơ grăng, ưh kĕ jang tơdrong hrat noh mŭk drăm đe yĕt adoi tơnap tap. Đe yĕt ‘meh akŏm tanh brai atŭm hăm yă  H’Rưm. Noh ah sơnăm 2021 anih jang tanh brai kơ pơlei Hra Ea Hning đei iung jing, hăm 6 ‘nu bơngai jang. Yă H’Rưm H’mok pơm kơdră kơ anih jang hadoi âu. Atŭm hăm tơdrong pơtho ăn dôm bơngai băt gah kih thuơ̆t Kteh, yă H’Rưm H’mok iŏk jang hloi gah tơdrong tĕch tơlĕch tơmam drăm ăn tôm bơngai jang: “Tanh brai hlôi pơyua ăn kơ inh. Kơlih sơnăm inh ‘lŏ kră noh ưh kĕ jang mir kơyuơ noh inh chă tanh brai. Gơnơm tanh brai mă pơmai oh đei tơdrong jang, đei xa jên sơđơ̆ng. Inh chơt hơ-iă kơlih lơ̆m khei năr sơnăm ‘lŏ kră mă lei adoi oei đei tơdrong pơm jang. Minh khei inh đei yua 4 trĭu hlj, kơyuơ noh tơdrong hơrih inh sơđơ̆ng hloh”.

Pơmai H’Neo, jang lơ̆m anih jang hadoi tanh brai kơ pơlei Hra Ea Hning ăn tơbăt: Pơmai vang jang lơ̆m anih jang hadoi tanh brai âu jê̆ 3 sơnăm kơ âu bơih. Khei năr blŭng, đe pơmai ưh đei anih vă ‘măn không tanh noh gơnơm anih rôm hnam kơjung đe lơ̆m pơlei vă ‘măn không tanh ah noh: “Đơ̆ng đei anih jang tanh brai âu truh kơ dang ei tơdrong hơrih kơdih inh ƀônh hiôk hloh. Minh khei inh tanh đei 4 hlak che, đei yua 4 trĭu hlj. Lơ̆m khul tanh brai noh bu bu adoi tơnap tap. Lơ̆m 6 pơmai oh jang tanh brai tơ̆ âu đei pơmai oh tơnap tap dêh”.

Tơmam tanh đei kơ anih jang tanh brai pơlei Hra Ea Hning noh đei bơngai răt yua đơ̆ng lơ tơring băt truh. Sơnăm 2022 anih jang tanh brai đei Jơnŭm jang ‘Mêm bơnat Đak Lăk chă hơvơn tơgop păng pơm asong ăn minh pôm hnam kơjung juăt jue đei kơjă 300 trĭu hlj. Hnam kơjung đei pơm kơjăp ‘lơ̆ng ah anih tơm, tơjê̆ hăm hnam akŏm hŏk hôp kơ pơlei. Đơ̆ng noh rim bơngai lơ̆m jơnŭm jang đei anih pơm jang sơđơ̆ng hloh.

Pơmai H’Tin Hmok kang ƀô̆ jang gah đe drăkăn pơlei Hra Ea Hning, ưh đei jang lơ̆m jơnŭm tanh brai mă lei hơnơ̆ng chă hơlêm tơgŭm rim bơngai jang tơ̆ âu, mă kăl noh tơgŭm đe yĕt chă tơbang tĕch tơlĕch tơmam drăm tanh đei. Pơmai H’Tin Hmok tơroi:“Bơngai ÊĐê nhôn hơnơ̆ng lăng tơgĭt gah hơbăn ao tanh juăt jue kơ po. Drăkăn ÊĐê lăp hrŭk hơbăn ao tanh, kơyuơ noh hơbăn ao tanh juăt jue adoi oei đei răk vei. Hơbăn ao tanh đei đơ̆ng yă ƀok sơ̆ noh kon sau hrei âu adoi oei vei răk păng iŏk yua”

Ƀok Y Xuyên Buôn yă, Phŏ Kơdră Anih jang vei lăng kon pơlei xah Dray B’hăng ăn tơbăt: Pơlei Hra Ea Hning đei hloh 400 unh hnam, mă lơ noh kon pơlei ÊĐê. Tơdrong hơrih mŭk drăm kon pơlei gơnơm lơ̆m tơdrong choh jang xa đĕch. Dang ei pơlei adoi oei đei hloh 100 unh hnam hin dơnuh, hloh 50 unh hnam tơjê̆ hin dơnuh. Jơnŭm pơgơ̆r xah hmach bơnê kơ tơdrong mă pơmai oh drăkăn lơ̆m pơlei hlôi hơmet dơ̆ng tơdrong jang tanh brai, vă vei răk tơƀăk mong joh ayŏ juăt jue, đei iŏk yua vă sơđơ̆ng tơdrong hơrih. Tơdrong oei ƀôh dang ei noh đe mơlôh tam mă tơguăt hăm tơdrong jang kuăt jue nhen tanh brong jak, pơm brŏ kon kông, tanh brai. Kơlih ‘meh kloh klĕch dôm tơdrong jang âu athei pơhrăm đunh khei năr. Mă lei iŏk yua gah mŭk drăm ưh đei hơtŏ hăm dôm tơdrong jang ƀônh hiôk nai. Ƀok Y Xuyên Buôn yă akhan: ngê̆ nhơ̆n athei gơh hơrih tơnăp đơ̆ng tơmam drăm mă kơdih po pơm tơlĕch, ƀơ̆t doh tơdrong jang pơtơm đei hơtŏk: “Tơ̆ pơlei Hra Ea Hning đei khul tanh brai kơ pơmai oh drăkăn. Gơnơm kơ noh mă pơmai oh đei tơdrong jang sơđơ̆ng. Mă lei kơsô̆ jên đei xa đơ̆ng tơdrong jang âu tam mă kơjung ôh, tam mă tơgăl hăm đak pơ-uh tuh jang. Đe yĕt tanh brai noh vă đei tơdrong pơm jang đĕch, đei yua oei kơđeh noh ưh đei lơ đe mơlôh dah mă đe hơdruh vă chă jang”

Lan chih tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC