Rơ Mah H’Tuyết – bơngai ‘nhăk tanh brai Jrai yak ataih gơnơm đơ̆ng mạng tơpôl
Thứ bảy, 12:18, 28/01/2023 Nguyễn Thảo/Lan tơblơ Nguyễn Thảo/Lan tơblơ
VOV4.Bahnar – Hăm tơdrong ‘meh vă tơgop vei răk tơƀăk mong, tơbang brai tanh păng tơdrong jang tanh brai kơ bơngai Jrai, lơ̆m lơ xơnăm kơ âu, pơmai Rơ Mah H’Tuyết – tơ̆ thĭ trâ̆n Phú Thiện, apŭng Phú Thiện, dêh char Gia Lai hlôi gơh rơgei pơjing đei dôm hơbăn ao tanh pơrŏ kiơ̆ trong ‘nao, păng iŏk yua mạng tơpôl vă tơlĕch tĕch lơ̆m tơring.

Lơ̆m Têt blŭng xơnăm, jing kơplăh pơmai Rơ Mah H’Tuyết (kueng 10, thĭ trâ̆n Phú Thiện, apŭng Phú Thiện, dêh char Gia Lai) rơhơi hloh. Tơ-oei nhă đak hla che tơnŏ, pơmai duh ưh kơ hiơt tơdrong jang juăt jue ăh rim pơgê. Noh jing chih tơbang um rŭp hơbăn ao tanh ‘nao xĭt đang, vă tơroi tĕch kơtă lơ̆m dôm ‘năr blŭng xơnăm ‘nao.

Lơ xơnăm adrol ki, tơ̆ apŭng Phú Thiện, dôm hơbăn ao tanh Jrai jê̆ hiơt hiong ưh kĕ tơgar tĕch ôh; lơ ngê̆ nhơ̆n tanh brai pă đei yua không tanh kơlih ưh kĕ tĕch hlot tơmam drăm. Pơmai H’Tuyết đei minh tơdrong kơchĕng răt che tanh đei kăt xĭt jing hơbăn ao kiơ̆ pơrŏ kiơ̆ trong ‘nao. Xơnăm 2013, pơmai H’Tuyết đei iŏk đe chih măt răt mă blŭng hăm 50 blăh hơbăn atanh ăn hŏk tro hnam trưng THCS Kon kông hŏk oei hadoi apŭng Phú Thiện. Pơtoi kơ noh đe thâi kô lơ̆m hnam trưng adoi chih măt xĭt hơbăn ao tanh. Dar deh, kon pơlei lơ̆m thĭ trâ̆n Phú Thiện chih măt răt hơbăn văr, ao vă hrŭk lơ̆m dôm tơdrong et xa pơkong, et hlôm đon, et xa âu to... Pơmai Siu H’July hơnơ̆ng răt tơmam drăm kơ pơmai H’Tuyết ăn tơbăt: “Jing bơngai Jrai, bu bu duh hơpơi ‘moih đei hơbăn ao tanh juăt jue kon kông po vă hrŭk lơ̆m dôm tơdrong akŏm gĭt. Adrol ki, inh atŭm hăm kon pơlei hơnơ̆ng chă răt tơ̆ kơchơ dăh mă tơ̆ dôm anih mă đe xĭt đei. Đơ̆ng đei anih tĕch hơbăn ao tanh kơ pơmai H’Tuyết, inh păng kon pơlei gơh chă răt đei dôm hơbăn ao tanh mă hlôi kăt xĭt đang guăng ‘lơ̆ng kiơ̆ hơkâu kơdih. Đơ̆ng noh, nhôn duh gơh vei răk um ai ‘lơ̆ng rŏ kơ hơbăn ao tanh kơ bơngai Jrai”.

Đơ̆ng tơdrong chih tơbang um dôm hơbăn ao tanh ‘nao xĭt đang ăn tơmoi, dang ei, facebook hlôi jing kênh tĕch tơmam tơm kơ pơmai H’Tuyết. Tơ̆ âu, tơmoi gơh chă tơrĕk, pơtrruh nơ̆r apinh hơlen găh kơjă, pơkăl găh um ai hơbăn ao mă kơdih po lăp. Duh kiơ̆ đơ̆ng kênh tơroi âu, pơmai H’Tuyết hlôi băt tơdrong lăp đơ̆ng tơmoi. Pơmai pơtih: drăkăn noh đe lăp hơbăn ao xĭt pơrŏ nhen ao tai, hơbăn xĭt hadoi hăm ao... Lơ bơngai lăp hơbăn văr juăt jue hăm che dok pơrŏ đơ̆ng găh âu truh păh to. Drŏnglo noh ƀônh hloh hăm tơpen, ao ghi lê dăh mă ao kơjung kŏng.

Vă kơ juaih hơdăh hloh, pơmai hlôi thuê bơngai hrŭk pơdăh noh đe hơdruh Jrai hrŭk hơbăn ao vă chă ming hơmet pơ-‘lơ̆ng adrol kơ chih tơbang. Gơnơm thoi noh, trang facebook kơ pơmai H’Tuyết ưh adrô̆ guăng ‘lơ̆ng, mă oei pơjing đei đon lui hăm bơngai răt yua ataih jê̆. Dang ei, facebook hlôi hơvơn đei hloh 2.300 ‘nu bơngai kiơ̆ hơlen. Rim khei, kiơ̆ đơ̆ng facebook, noh pơmai đei iŏk đơ̆ng 70 truh 100 bơngai chih măt răt tơmam. Hơ-iă hloh noh hlôi đei dôm bơngai chih măt răt tơmam đơ̆ng dôm dêh char ataih nhen pơlei tơm Hồ Chí Minh, Hà Nội, Phú Yên,…Pơmai H’Tuyết ăn tơbăt: “Ăh yua facebook vă tơbang tơmam drăm, inh ƀôh lơ bơngai đơ̆ng dôm dêh char, pơlei tơm băt truh hơbăn ao tanh dok kiơ̆ um pơrŏ Jrai juăt jue. Đe xư lăp kơlih hăp chrih kơ măt păng kăp gĭt. Vă hơtŏk pơ-‘lơ̆ng ăn trang, inh duh hlôi đei lơ trong jang, tơrĕk hơtŏk găh um rŭp, mă lei duh athei pơjing đon lui đunh đai”

Hăm kơjă tĕch đơ̆ng 400 rơbâu truh hloh 1 trĭu hlj 1 tơmam drăm, rim xơnăm, tơdrong tĕch hơbăn ao tanh Jrai, pơmai H’Tuyết vei xơđơ̆ng tơdrong pơyua truh kơ hrĕng trĭu hlj, axong tơdrong jang ăn 4 ‘nu xĭt hơbăn ao lơ̆m thĭ trâ̆n. Tơdrong mă pơm ăn pơmai xô̆ hơ̆k hloh noh tơdrong kăl găh che tanh đơ̆ng anih tanh brai iĕ kơ poami adoi tơgŭm ăn lơ ngê̆ nhơ̆n tơ̆ dôm xăh tơjê̆ nhen Ia Sol, Chư̆ A Thai pơtoi đei tơdrong tanh brai lơ̆m khei năr rơvơn. Khei 11/2022, apŭng Phú Thiện hlôi rơih hơbăn ao tanh kơ pơmai H’Tuyết vă pơdăh lơ̆m tơdrong jang Rim xăh minh tơmam drăm OCOP đei pơgơ̆r tơ̆ Hà Nội. Ƀok Đinh Văn Chinh – Kơdră Anih vei lăng kon pơlei thĭ trâ̆n Phú Thiện ăn tơbăt dơ̆ng:  “Khei năr âu ki noh anih tĕch hơbăn ao tanh kơ pơmai  H’Tuyết tơ̆kueng kơphô̆ 10 nhôn hlôi hơtŏk păng pơm jang tơnăp, hlôi tơgop atŭm jơhngơ̆m hăm tơring nhôn tơbang hơnăn tơmam drăm kơ kon pơlei tơ̆ tơring. Inh lui ngeh, hăm tơmam drăm tơ̆ anih tĕch kơ pơmai Rmah H’Tuyết gô đei pơdăh tơ̆ Hà Nội noh gô pơjing đon lui găh um ai joh ayŏ kơ kon pơlei tơring Tây Nguyên nhôn ăn tôm bôl boăl lơ̆m jâ̆p teh đak băt truh păng gô lăng âu jing minh tơmam mă nhôn gô axong tơdrong jang vă hơtŏk mŭk drăm, pơjing jơhngơ̆m pran ăn kon pơlei hơtŏk tơdrong tanh brai juăt jue kơ kon pơlei kon kông tơ̆ âu” 

Hăm tơdrong iŏk yua mạng tơpôl, hơnơ̆ng tơplih ‘nao lơ̆m tơbang, pơmai Rơ Mah H’Tuyết tơ̆ thĭ trâ̆n Phú Thiện, apŭng Phú Thiện, dêh char Gia Lai hlôi tơbang đon băt po hăm hơbăn ao tanh juăt jue kơ bơngai Jrai hăm minh trong jang rơgei hloh, trŏ ƀlep hăm tơdrong kăl yua đơ̆ng tơmoi. Đơ̆ng noh, pơmai hlôi tơgop tŏ xĕt vă vei răk tơƀăk mong, tơbang păng hơ-‘nhăk um ai ‘lơ̆ng rŏ joh ayŏ juăt jue kơ hơdrung hơdrĕch po yak ataih hloh dơ̆ng lơ̆m tơdrong erih hrei âu.

Nguyễn Thảo/Lan tơblơ

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC