Tơdra hơxuang Mkăm Prôk, nơ̆r ÊĐê akhan noh “akŏm khŭl kraih”, hăm tơdra pơdreh renh măh pơm rơ-ông rơ-ang minh jăl trong năm jơ̆ng Phan Đình Giót. ‘Nâu jing tơdrong pơdăh kơyuơ khŭl ngê̆ nhơ̆n tơ̆ pơlei Wiao, thĭ trâ̆n Krông Năng, apŭng Krông Năng pơdăh, hlôi đei iŏk jơnei mă mônh ăh ‘Măng pơlong joh ayŏ chĭng chêng hơdrung kon kông dêh char Đăk Lăk ăh xơnăm adrol ki. Ngê̆ nhơ̆n ưu tŭ Y Wơn Niê (aê Jon) chơt hơ-iă ăh đei truh hăm Lêh akŏm ka phê Buôn Ma Thuột lơ̆m “pơyan et xa xô̆ hơ-iă” kơ kon pơlei Tây Nguyên: ‘Năr âu, nhôn pơdăh 4 tơdrong, đei hơxuang, et tơdrô ge, mơ̆ng pơdreh chĭng chêng, mă 2 noh pơdreh chêng kram. Inh ƀôh xô̆ hơ-iă, nhôn hlôi pơdăh hăm tơdrong mă kơdih po gơh, hăm tơdrong nhan vă rim bơngai mơ̆ng lăng băt hơdăh kơ lêh akŏm kơ pơlei pơla lơ̆m khei 3 âu.
Hăm 2 tơdrong noh ‘Năr xô̆ hơkŭm păng Tơdra groi kông, tơdrong pơdăh joh ayŏ kơdŏ xuang pơtruh ăn bơngai lăng dôm tơdrong kăp gĭt kơ hơdrung kon kông tŏk bŏk erih jang xa tơ̆ Đăk Lăk. Dôm tơdrong kăl tơroi truh nhen: pơdreh chĭng chêng, chêng kram, chêng Kŏk, hơri kưt păng hơxuang Mkăm Prôk kơ bơngai Ê Đê, hơri then brŏ tĭnh păng hlôm tơgiĕp kơ bơngai Tày – Nùng; tơroi, pơdăh minh ƀar brŏ kră xơ̆ đei hơtŏk nhen chêng kram, pơ̆t pơng, violon kram, violon café, kŏk kram, chêng arap kram, chêng tơmo... Lơ tơdrong pơdăh noh ƀônh ƀŏ mă lei ƀenh kơ tơdrong joh ayŏ pơm ăn bơngai lăng lŭ lăp. Yă Nguyễn Thị Kim Linh, 80 xơnăm, truh đơ̆ng pơlei tơm Nha Trang, dêh char Khánh Hòa, lŭ lăp hăm tơdrong pơdăh “Iĕr ŏ” pơdreh hăm violon kram đơ̆ng minh ‘nu hơ-ioh drăkăn pơtơm 11 xơnăm: Truh tơ̆ âu lăng noh adoi băt đei chơnang pơdăh guăng ‘lơ̆ng păng dôm hơdrung bơngai kon kông pơdăh kiơ̆ trŏ hăm um ai kon kông tơring po. Inh ƀôh ‘lơ̆ng tơnăp, rim hơdrung bơngai kon kông tŏ xĕt măt bơngai mă đe xư pơjing đei tơdra hơri kăp gĭt păng ‘lơ̆gn hloh noh minh ‘nu hơ-ioh tŏ xĕt xơnăm mă lui ngeh pơdreh tơdra ‘lơ̆ng hloh. Ning mônh kơnh duh gô jing minh ngê̆ nhơ̆n rơgei.
Atŭm hăm mơ̆ng lăng dôm tơdrong pơdăh tơdra, tơmoi adoi kơtă đei hơlen băt hloh 20 kơloăi brŏ kră xơ̆. ‘Nhŏng Đỗ Như Ý, truh đơ̆ng Hà Nội, hăt hot đơ̆ng rŏng kơ đei pơdreh hơlen minh ƀar kơloăi brŏ bơ̆ đơ̆ng kram: Mơn hơdăh dôm tơmam pơdreh tơdra âu noh ƀônh mơ̆n păng dôm bơngai mă blŭng ƀôh nhen inh âu adoi gơh chă pơdreh hơlen, hăp ưh đei tơnap nhen brŏ juăt jue ôh. Kiơ̆ kơ inh kơchĕng, tơmam pơdreh tơdra âu đei đơ̆ng tơdrong pơm jang mă bơngai pơjing hăp ‘măn ăn tơdrong jang rim năr, ưh kơsĭ ‘măn ăn dôm bơngai kloh klĕch găh pơdreh tơdra. Găh tơdrong pơchơt, inh kơchĕng noh đei tơmơ̆t lơ̆m joh ayŏ kon pơlei tơ̆ tơring noh gô ‘lơ̆ng hloh hăm đe tơmoi nhen inh âu.
Kiơ̆ Ngê̆ sih ưu tŭ Vũ Lân, hăm khŭl ngê̆ nhơ̆n tơ̆ pơlei pơla kloh klĕch găh tơdrong pơdreh tơdra, atŭm hăm tơdrong joh ayŏ kră xơ̆ kơ Jơnŭm văn hŏk ngê̆ thươ̆t Đăk lăk duh akŏm đei lơ đe ngê̆ sih, bơngai jang hơlen joh ayŏ, hlôi pơjing đei lơ tơmam pơdreh tơdra đơ̆ng kram.
Tơdrong mă âu hlôi tơgop pơjing minh tơdrong pơdăh ‘lơ̆ng hloh, kăp gĭt tơ̆ lêh akŏm ka phê xơnăm âu: Tơguăt đơ̆ng joh ayŏ kră xơ̆ kơ hơdrung bơngai kon kông atŭm hăm tơbang dôm tơdrong gơh rơgei đơ̆ng tơmam pơdreh tơdra đơ̆ng kram. Noh vă akhan, um ai joh ayŏ kăp gĭt kơ Đăk Lăk păng đei tơmơ̆t lơ̆m ‘măng akŏm tơring groi kông âu noh trŏ ƀlep tơpă, tơbang đei um ai joh ayŏ adrô̆ kơ Đăk Lăk păng hăp trŏ hăm tơdrong pơkăp kơ Festival cafe ‘măng mă âu.
Viết bình luận