Kon pơlei Bahnar erih sa pơvei dih băl tôch kơjăp, tơdrong lơ̆m pơlei dăh mă tơdrong kơ dih lơ̆m ŭnh hnam, rim bơngai jei vang chă tơgŭm dih băl ngăl. Pơtih gia nhen lơ̆m choh jang sa, hmă hmă kon pơlei chă choh hơpong vă chă jang sa jăh keh đang. Păng lơ̆m tơdrong choh hơpong lơlau, tơdăh bơ̆h ƀơm chă choh ƀơm jơ̆ng ti đe, tơdrong mă blŭng bơngai bơ̆h ƀơm tơchĕng truh chă soi tơbeh Tơmăr. Ƀok Rưm, 49 sơnăm oei tơ̆ pơlei Kơtu, tơring Kông Chêng, apŭng Mang Yang, dêh char Gia Lai tơbăt găh tơdrong joăt Tơmăr kơ bơngai Bahnar đei lăng nhen lĕ pơtruh ‘nĕ jô̆ yo, hơpơi ‘meh vă bơngai chă jĭ ƀônh kơ klăih, hoei jô̆ yo:“Tơdrong joăt Tơmăr ‘noh jing vă pơtruh, hơpơi bơngai jĭ ƀônh kơ klăih. Pơtih gia mư̆h chă choh hơpong, ba ưh pơrơ̆ng chă chŏh tơ̆ jơ̆ng ti đe ră mă lei tă kơ ƀơm pơm ăn pham lĕch, jĭ jăn vă tơbăt jơhngơ̆m đon bơ̆n pơtruh tơbăt kơ yuơ đơ̆ng bơ̆h ƀơm ‘nŏh bơ̆n năm Tơmăr ăn kơsư. Tơdrong tơm ‘nŏh vă kơ sư jăh klăih, ‘nĕ jô̆ yo.”
Kiơ̆ đơ̆ng ƀok Lick, 66 sơnăm oei tơ̆ Plei Piơm, thị trấn Đak Đoa, dêh char Gia Lai, sơ̆ bơngai Bahnar ưh kơ hŭt tơdrong joăt Tơmăr, kơ yuơ hăp pơm ăn rim răih bơngai băt ‘mêm mơnat dih băl. Tơdrong pơgơ̆r au ưh kơ kăl đei xem tih, tơdrô lơ mă lei kăl đei kon kơlap, bô̆i lum vă tơbăt jơhngơ̆m pơtruh tơpăt. Tơdrong chă soi tơbeh Tơmăr gô mơ̆ng kiơ̆ tơdrong jĭ dêh dăh mă păh ai. Tơdăh bơngai jĭ, đei rơka, pham lĕch lei Tơmăr hăm mĭnh ge tơdrô păng mĭnh tŏ iĕr. Mă lei tơdăh chă tơplŏk akar đĕch leh pơtruh hăm ƀơ̆r đon dăh mă ăn hơ̆t et, kơtăp iĕr ... Tơdrong joăt au jei vă tang găn tơdrong chă kăp kư̆ kă dơ̆ng. Đei mĭnh ƀar ‘nu bơngai akhan, kơdih jĭ jăn đunh đai tai sơnăm ‘nŏh kơ yuơ bơngai mă au, mă to pơm ăn. Kơ yuơ lơ lŏh, tơdăh ư̆h kơ năm Tơmăr lei gô pơm ăn đei tơdrong tơblĕk, tơnhoi dih băl, pơm ăn đei tơdrong ưh sơđơ̆ng lơ̆m pơlei pơla. Ƀok Lick tơbăt dơ̆ng:“Tơdăh ưh Tơmăr lei tơdrong đơ̆ng ưh pơrơ̆ng pơm đei rơka au chă tơlang dih băl ưh keh đang lei, ning nai kai ning mônh kơnh đe chă jĭ jăn au to ‘nŏh tơpŭ hloi tơ̆ bơngai pơm ăn kơ bơ̆n rơka păng athei bơngai mă ‘nŏh hrŭ chiu pŭ tơdrong. Tơdăh mư̆h đĭ Tơmăr bơih lei ning nai kai ning mônh tơdăh chă đei jĭ jăn au to lei pă đei ƀơm truh hăm bơngai pơm ăn kơ bơ̆n chă rơka au to bơih.”
Hăm bơngai Bahnar, tơdrong joăt Tơmăr ưh khan lăp tơdrong chă pơtruh tơpăt dăh mă tang găn chă pơm tơdrong au to đơ̆ng rŏng au kơnh, mă lei jei vă chă pơtho dih băl oei sa ‘lơ̆ng rŏ hơmŏ nhen lơ̆m pơlei pơla.Mă kăl pơtho khan ăn rim bơngai ưh kơ gơ̆h chă pơm ăn bơngai anai rơka au to. Ƀok Suck, mĭnh ‘nu bơngai hlôh vao tơdrong joăt kơ bơngai Bahnar, dang ei erih sa tơ̆ thị trấn Đak Đoa, dêh char Gia Lai akhan: Tơdăh bơ̆h ƀơm pơm đei tơdrong, pơm kơnê̆ truh jơhngơ̆m đon bơngai anai lei băt chă pơtruh dih băl ‘lơ̆ng hơ iă. “Tơdrong hơ iă găh tơdrong au ‘nŏh pơtho khan ăn ăn rim bơnhai mưh pơm glăi, bơ̆h ƀơm pơm ăn bơngai anai jĭ jăn, rơka lei bơ̆n băt pơtruh nơ̆r ƀơ̆r đon ‘lơ̆ng hơ iă. Truh hloi tơ̆ đe hơ ioh lơ̆m mă chă pơm ngôi, ưh kơchăng chă pơyơ̆ng ƀơm hê̆ đe nai, mĕ ƀă hli kon hơ ‘lơ̆p đe chă iôm, jĭ jăn au to kơna năm Tơmăr ăn. Tơdrong mă au ưh khan lăp lơ̆m bơ̆h ƀơm choh, kŏh rơka jơ̆ng ti đe nai, mă lei oei pơtho tơbôh ăn rim răih bơngai băt erih sa ‘lơ̆ng hơ iă, ‘mêm kơ eng dih băl...”
Hrei au, tơdrong erih tơplih hle, tơdrong joăt Tơmăr kơ bơngai Bahnar kăl vei kơjăp. Kơ yuơ ‘nau jing mĭnh tơdrong oei sa ‘lơ̆ng hơ iă lơ̆m pơlei pơla. Bơngai Bahnar oei tơ̆ Gia Lai oei vei kơjăp tơdrong joăt au vă pơtho ăn kôn mon kon sau băt ‘mêm kơ eng dih băl, vei lăng năng tông dih băl, băt chă pơtruh dih băl păng chiu pŭ hăm dôm tơdrong bơ̆h ƀơm pơm glăi, pơm kơnê̆ truh jơhngơ̆m jăn, akau jăn bơngai nai.
Viết bình luận