Truh hăm plei Ako Dhong hăm ƀĕnh tơdrong juăt joh ayŏ kơ dŏ xoang kơ bơngai Rađe
Thứ bảy, 09:44, 17/02/2024 VOV Tây Nguyên/Dơ̆ng tơblơ̆ VOV Tây Nguyên/Dơ̆ng tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Plei Ako Dhong, jĭ plei Rađe tôch ‘lơ̆ng hơiă lơ̆m plt Buôn Ma Thuột, dêh char Đăk Lăk oei hnam Arul House ‘nŏh jĭ hnam kơjung-pơvih ăn kơ đe truh ngôi-Anih ‘măn răk tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang Rađe tôch hơiă tơ̆ plei Ako Dhong. Tơ̆ âu, đei ƀôh hloi khei ‘năr chăl adrol sơ̆, đei hloi cham char ‘lơ̆ng rŏ đơ̆ng bri kông păng tơdrong arih xa tôch hơiă đơ̆ng bơngai Rađe. Truh hăm Ako Dhong ‘nŏh jĭ tơdrong tơƀâp păng mât hơdai đơ̆ng dôm bơngai hưch ‘mêm kơ tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang Tây Nguyên.

Dôm năr ‘nâu, plei Ako Dhong, plt Buôn Ma Thuột lơ bơngai chă tơmang lăng lơ̆m, ‘ngoăih kơ dêh char păng bơngai oei xa tơ̆ teh đak đe vih xa têt tơ̆ pơlei mât lĕch ngôi. Đơ̆ng rŏng 30 sơnăm hơtăih kơ pơlei tơm ‘mêm kơ eng, mŏ Nguyễn Kim Nguyên, oei xa tơ̆ teh đak Mi ưh ê hăm tơdrong tơplih tôch ‘lơng tơ̆ teh đak kơdih, mă loi jĭ tơdrong tơplih tơ̆ pơlei pơla, oei jang tŏk tôch ‘lơ̆ng hơiă, hơdai hăm ‘nŏh oei vei kơjăp lơ tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng sơ̆ hai.

Huch ngôi chĕh phe ƀât Hnam kơjung Arul House, mŏ Nguyễn Kim Nguyên pơma: “Oh mât tơ̆ âu, oh tôch hơiă. Tơ̆ âu nhen thoi tơ̆ bri brăh, jơhngâm đon oei tôch tơpăt… đei thoi yơ pơma thoi ei… tôch hiôk chơt”.

Ƀât mă lơ bơngai tôch lăp đon hăm tơdrong ‘lơ̆ng hơiă, chơt rơhău tơ̆ Arul House ‘nŏh nghệ sĩ ưu tú Vũ Lân, bơngai đei hlŏh 40 sơnăm bơ̆ jang, tơchĕng hơlen, chĕp vei tơdrong juăt jŏh ayŏ kơ dŏ xoang Tây Nguyên, plei Ako Dhong păng Hnam kơjung Arul House oei jing anih chĕp vei pơtoi dơ̆ng dôm tơdrong ‘lơ̆ng đơ̆ng sơ̆. Ƀok akhan, tơdrong tôn chĭng chêng Tây Nguyên ưh gơ̆h gơ̆t lê̆ 1 ƀôt, mă athei ăn sư arih kiơ̆ khei ‘năr dăr sơnăm. Mă tơpă tơ̆ Arul House păng plei Ako Dhong ăn ƀôh ‘nâu jĭ 1 lơ̆m dôm trong yak vă tơmam jŏh ayŏ kơ dŏ xoang Tây Nguyên đei chĕp vei hơnơ̆ng lơ̆m tơdrong arih xa chăl ‘nao:

“Ưh lăp vei kơjăp thoi so đĕch, đe sư oei băt pơchĕh dơ̆ng 1 anih ‘nao nhen thoi hnam Arul âu, jŭm dăr đei pơm, ming pơrŏ lơ tơmam đơ̆ng kră sơ̆ nhen thŏng nan bŏk đơ̆ng ‘long hơpôm, mul meo tơƀôh hơdăh tơdrong arih xa chăl kră sơ̆ kŭm nhen đon hơpơi ‘mĕh đơ̆ng kon pơlei păng dang ei đe sư ming pơdă jŭm dăr anih âu. ‘Nŏh kŭm jing tơdrong tơplih tôch kơlăp. Sư tôch lăp hăm tơdrong kăl kơjang tŏk găh tơmang lăng pơjing đei tơdrong arih xa hiôk jơnap ăn kon pơlei tơ̆ âu”.

Arul House jĭ 1 anih oei xa đơ̆ng lơ jơhnơr kơ unh hnam yă H'Len niê tơ̆ plei Ako Dhong, phường Tân lợi, plt Buôn Ma Thột. Yă H’ Len, 1 ‘nu drŏ kăn jang chŭn mir, lăp juăt chĕp ‘nhik, pŭ hơkăt đĕch mă lei yoa jơhngâm hưch ‘mêm kơ dôm tơmam đơ̆ng yă ƀok sơ̆, dar dĕh pơjing anih oei kơ unh hnam jing 1 anih ‘măn răk lơ tơdrong juăt kơ bơngai Rađe păng chă pai tĕch lơ tơmam xa ‘lơ̆ng kơ bơngai Rađe:  

“Inh ‘mĕh, inh ‘mêm, inh tơchĕng păng inh jang hloi đĕch, ưh kơ đei tơchĕng truh tơdrong pơdro kiơ ôh. Dôm tơmam ‘nŏh inh ƀôh tôch kăp gĭt đơ̆ng yă ƀok sơ̆ ‘măn ăn. Kơlih yoa Arul jĭ tơdrong tơroi kơ tơdrong arih Len, Arul jĭ hơnăn ƀă Len lĕ. Len tơchĕng ba jĭ hơkâu jăn đơ̆ng mĕ ƀă pơjing, jĭ 1 ‘nu bơngai lơ̆m Groi teh Việt ba hưch ‘mêm ‘nŏh chă trong chĕp vei, ưh kơsĭ vă pơjăm, pơm kơnê̆ um ai yă ƀok sơ̆ ôh, ba athei tơƀôh tơdrong ‘lơ̆ng đơ̆ng sư kiơ̆ đơ̆ng bơ̆ jang, oei xa pơmam xa mă ba ƀôh čhôk ‘nă.”

Tơdrong hưch ‘mêm dôm tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang kơ bơngai Rađe, hưch ‘mêm tơdrong juăt đơ̆ng unh hnam, hơdrĕch hơdrung păng pơlei pơla, ‘nŏh jĭ tơdrong tơm vă H’Len Niê pơjing Hnam kơjung Arul House. Hăm jơhngâm hưch ‘mĕh tôch dêh đơ̆ng kơdih păng iŏk đei tơdrong tơgŭm đơ̆ng lơ bơngai, drŏ kăn jang chun mir tơ̆ plei Ako Dhông hlôi pơjing đei Hnam Arul House nhen thoi hnam so sơ̆ kơ bơngai Rađe. Mă lei mưh hnam âu đei pơm đang, H’len Niê athei tơjră hăm tơdrong tôch mơmat, kơdih kâu pơm ưh gơ̆h, ‘nŏh jĭ jên vă jang xa, vă hnam Arul House gơ̆h ‘lơ̆ng ling lang. Đơ̆ng nŏh mŏ tơƀâp Trần Thị Châu Phương, bơngai juăt jang găh tơmam lăng tơ̆ Hội An păng plt Hồ Chí Minh. Păng dang ei, Trần Thị Châu Phương jĭ Kơdră vei lăng Arul House:

“Kơplăh dŏh sơ̆ ŏh truh, tơƀâp duch H’Len đơ̆ng 1 ‘nu bơngai chă tơmang lăng đĕch. Oh ƀôh yoa kiơ mă 1 ‘nu bơngai Rađe adrin jang thoi noh, hăm oh jĭ 1 ‘nu bơngai chă tơmang lăng oh ƀôh ‘nŏh jĭ tơdrong tôch hơiă đơ̆ng noh oh vang jang hơdoi hăm duch H’Len. Mă tơpă oh tam mă jang đei lơ ăn Arul ôh, oh ƀôh tơ̆ pơlei đe arih xa tôch ‘lơ̆ng, tôch hơiă mă lei tam mă đei bơngai hơmet ming mă lăp. Tơ̆ hnam rim bơngai xa kiơ, năr hmă xa kiơ, năr et soi xa kiơ ‘nŏh đe sư pai, oh ming hơmet mă lăp vă kơ sư ‘lơ̆ng ƀiơ̆, tơƀôh hơdăh dôm tơdrong juăt hlôi đei bơih ‘nŏh. Đơ̆ng rim jơhngâm đon rim bơngai đơ̆ng noh Arul đei pơjing kiơ̆ rim năr”.

Dang ei Arul House đĭ jing 1 lơ̆m dôm anih tôch juăt hăm tơmoi chă tơmang lăng lơ̆m păng ‘ngoăih kơ teh đak mưh truh hăm tơring pơtăm chĕh phe Buôn Ma Thuột. Mưh 1 năr rơđŭk rơđăk kơ plt Buôn Ma Thuột jur mât, pla unh đei rŭk ƀât cham hnam Arul house khơ̆ng dơ̆ng. Jơva chĭng chêng, boa hơri Ei Rei djơ djrang păng tơdrong hơxoang pơsưt ƀĕnh tơdrong ‘mêm băl, tơguăt đĭ đăng kon pơlei tơ̆ plei Ako Dhong hăm tơmoi jing 1 tơpôl hơdai.

VOV Tây Nguyên/Dơ̆ng tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

Bi mni kơ mniê pě kpaih kčaih mrai (Ca ngợi người phụ nữ trồng bông dệt vải)
Tanh bĕ ayong dăm jŭ
26/04/2024
Giữ gìn văn hoá dân tộc
24/04/2024
Tơdrong kơtơ̆ng ang năr mônh ‘năr 22-04-2024
22/04/2024