Dôm năr blŭng puih mak, pơgenh ah jơ rơvơn, yă H’Lep Niê (amí Khuýt), tơ̆ pơlei Buôr, xah Hòa Xuân, pơlei tơm Buôn Ma Thuột tơ oei ah không dui brai vai tanh khăn. Yă tŏk bŏk oei pơkeh blah khăn hăm lơ um dok kăp gĭt chrih kơ măt đei dok blit ‘lơ̆ng kơ măt. ‘Nâu jing um dok hŭi kơ đei yă pơtơm hŏk đei đơ̆ng lăm pơtho tanh brai:  “Bơngai Êđê đei lơ um dok ‘lơ̆ng nhen trong kơjung kơđeh, trong găn hadoi, sơdrai ‘long, tong hră, lơ kơluăi nai. Dôm um dok noh inh hlôi đei blit bơih. Dang ei chă hơlen hơtŏk vă lăng hăm đei um dok ‘nao ưh, noh chă hŏk hơlen dơ̆ng, mă inh adoi ‘lŏ sơnăm bơih mă lei duh ‘meh chă băt lơ tơdrong noh chih măt năm hŏk”

Lăm pơtho tanh brai kơyuơ yă H’Bion Buôn Krông (aduôn K’dăm Săn), tơ̆ pơlei Cư Dluê, xah Hòa Xuân tơlĕch pơtho. Hloh 60 sơnăm, yă H’Bion đei jê̆ 50 sơnăm tơguăt hăm tơdrong jang tanh brai. Yă tơroi gô pơtho dôm tơdrong kiơ kơdih po băt ăn pơmai oh vă pơtoi vei răk tơƀăk mong tơdrong jang tanh brai juăt jue: “Hơpơi ‘meh gơh grăng hơkâu vă pơthoa ưn đe pơmai oh, kon mon kon sau băt tanh, băt dui brai, gơh chă kăt sĭt. Inh gô pơtho gah trong dônh kơpaih, dui brai vai khăn, dok pơrŏ, hơmet không tanh, pơjing um dok, đơ̆ng dôm dok iĕ truh dok tih, đơ̆ng dok ƀônh truh dok tơnap tap. Mă 2 noh adoi hơpơi kon mon kon sau ‘meh hŏk tơguăt tanh sĭt vă răk vei”

Lăm pơtho tanh brai jing minh lơ̆m dôm tơdrong jang kơ Kâu lak ƀô̆ tanh brai juăt jue kơ bơngai Êđê tơ̆ pơlei Drai Hling, xah Hòa Xuân. Kiơ̆ kơ noh, đơ̆ng rŏng kơ tơ-iung pơjing ah khei 9/2023, Kâu lak ƀô̆ hlôi akŏm đei jê̆ 30 pơmai oh ‘meh hŏk păng vei răk tơdrong tanh brai. Đe pơmai đei ngê̆ nhơ̆n pơtho ăn dôm tơdrong tơm tanh brai, hơmet không, akŏm dui brai păng dok um păng tanh pơjing tơmam drăm. Atŭm hăm noh, kâu lak ƀô̆ đei tơgŭm ăn không tanh, kơmăi văt sổ, kơmăi sĭt... vă bơngai hŏk pơhrăm. Pơmai H’Nga Byă, Kơdră Kâu lak ƀô̆ ăn tơbăt: “Truh âu kơnh nhôn gô hơvơn đe pơmai oh akŏm pơm tơlĕch tơmam tanh đei nhen hơbăn ao, kơdŭng, tơpen, khăn kiơ̆ so sơ̆ vă ưh đei hiơt hiong tơdrong jang juăt jue mă yă ƀok pơsư̆ ăn”

Kiơ̆ kơ ƀok Từ Văn Hợi, Kơdră Anih jang vei lăng kon pơlei xah Hòa Xuân, tơdrong iung jing Kâu lak ƀô̆ tanh brai pơm kiơ̆ tơdrong jang đơ̆ng Anih jang Joh ayŏ, Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆ Đăk Lăk gah tơdrong vă jang “Vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ juăt jue ‘lơ̆ng rŏ kon kông tơguăt hăm hơtŏk tơmang pơhiơ̆”, lơ̆m tơdrong Tơchơ̆t jang kơ teh đak hơtŏk mŭk drăm tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông, jăl sơnăm 2021-2030.  Sơkơ̆t kơ tơring gô hơtŏk joh ayŏ tơguăt hăm tơmang pơhiơ̆ pơlei pơla: “Tơ-iung pơjing Kâu lak ƀô̆ Tanh brai vă vei răk tơƀăk mong juăt jue kăp gĭt păng sơkơ̆t truh đunh đai kơnh gô atŭm hăm tơmang pơhiơ̆ pơlei pơla vă tơbang dôm tơmam drăm, um ai ‘lơ̆ng rŏ juăt jue joh ayŏ kơ bơngai Êđê tơ̆ xah Hòa Xuân, tơgop atŭm hăm kon pơlei kon kông lơ̆m dêh char, pơlei tơm tơbang dôm um rŭp ‘lơ̆ng rŏ gah joh ayŏ kon pơlei kon kông vă vei răk tơƀăk mong”

Pơyan puih mak âu, jơva không tanh tŏk bŏk ang bang ah hơla hnam kơjung kơ bơngai Êđê tơ̆ xah Hòa Xuân, pơlei tơm Buôn Ma Thuột. Lơ̆m tơdrong chơt hơ-iă puih mak, dôm tơdra hăt hot, dôm tơpang ti hơbĕch hơbal tŏk bŏk oei tanh pơjing dôm kơmâu ‘lơ̆ng rŏ ƀenh kơ tơdrong ‘lơ̆ng lơ̆m hlak che tanh Êđê.