VOV4.Bahnar - Vă pơih să tơgoăt tơgoăl d^h băl rim kơtum, kơto\ng, rim pơlei pơla, tơgu\m d^h băl lơ\m tơnap tap, bơngai Êđê đe\i tơdrong joăt pơm ‘nho\ng o\h, po# [a\n, nhen [ar păh ‘nho\ng o\h dro\ nglo, [ar păh mai o\h dro\ kăn dăh mă pơm [a\ kon, me\ kon. Tơdăh sơ\, tơdrong kơtum kơto\ng lăp đei pơgơ\r lơ\m m^nh hơdrung, ‘no\h hre\i au bơngai Êđê oe\i pơm tơmo\m hăm rim bơngai hơdrung anai, pơm ăn tơgoăt tơgoăl lơ\m tơpôl 54 hơdre\ch hơdrung ‘nho\ng o\h Việt Nam sa roi kơ jăp hlo\h dơ\ng.

Rup pơgơ\r et tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h đe\i pơgơ\r tơ\ buôn Ako\ Dhông lơ\m khe\i ‘năr pơgơ\r Festival ch^ng chêng Tây Nguyên 2017

Tơdrong pơgơ\r tơmo\m đe\i pơgơ\r lơ\m hnam pơtăm kơ jung kơ bơngai Êđê. Kră pơlei Ama Loan, oe\i lơ\m buôn Ako Dhong, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Dak Lăk tơbăt, pơgơ\r pơm tơmo\m đe\i pơgơ\r hăm ‘me\h vă ư\h khan lăp [ar ‘nu măr sư, lăp [ar u\nh hnam đe sư mă lei pơđ^ [ar păh kơtum kơto\ng đơ\ng dang e\i tơ klep d^h băl nhen ‘nho\ng o\h pôm me\ [a\ yă [ok, vang chă tơgu\m djru d^h băl yak hlo\h tơdrong tơnap tap, đe\i tơdrong oe\i sa ph^ tơto\ dơno\ ‘lơ\ng dơ\ng kơ jăp: “Tơdrong joăt pơm tơmo\m dang e\i oe\i răk hơnơ\ng đe\ch, mă kăl ‘no\h bơngai đơ\ng đe nai tru\h, tơgoăt tơgoăl tơgu\m djru d^h băl ‘no\h tơdrong ‘me\h vă đơ\ng rim bơngai. Đơ\ng pơve\i d^h băl, đe sư lăng ư\h kơ gơ\h vă tơple\h ‘no\h kơna mă pơgơ\r kiơ\ tơdrong joăt sơ\ ‘no\h tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h. ‘Nho\ng o\h tơmo\m ‘no\h ư\h kơ gơ\h hơchăng d^h băl, lơ\m khe\i ‘năr tơnap tap au to ‘no\h tơgu\m djru d^h băl”.

Dôm tơmam drăm vă et tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h lăp m^nh to\ ie\r, m^nh ge tơdrô păng [ar to\ kong đei ming tơ je# gơ\ng lơ\m hnam. Ư|h khan lăp hơdro# rim bơngai lơ\m 2 u\nh hnam, kơtum kơto\ng, mă lei pơm tơmo\ng đei kon pơlei vang năm et sa. Kră pơlei Ama Loan, tơbăt: “Dôm tơmam vă pơgơ\r pơm tơmo\m ư\h kơ măh t^h ôh, mă kăl ‘no\h [ar păh [ar ‘nu măr sư păng kơtum kơto\ng [ar păh drơ\ng nơ\r păng kon pơlei kăl băt mơ\n. Đe sư [o#h bre ‘no\h tơmo\m lơ lo\h, đơ\ng ro\ng au kơnh măr sư er^h sa lơ liơ, pơve\i d^h băl lơ liơ, hăm tơpă nhen nơ\r pơkăp dăh mă ưh. Pơgơ\r et tơmo\m lăp 1 to\ ie\r, 2 găr kong jei hoe\i bơih, tơdăh u\nh hnam đei [o#h le\i pơgơ\r t^h [iơ\; mă le\i hmă hmă ư\h kơ pơgơ\r t^h ôh”.

Rup  tôn ch^ng lơ\m pơgơ\r et tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h đe\i pơgơ\r tơ\ buôn Ako\ Dhông lơ\m khe\i ‘năr pơgơ\r Festival ch^ng chêng Tây Nguyên 2017

Kiơ\ tơdrong joăt, [ar ‘nu tơmo\m d^h băl kăl [o#h kang bang kơ\l lơ\m năr pơgơ\r đơ\ng hrôih vă u\nh hnam tơkang tơdrô păng chă pơ pro\ kon kơlap soi tơbe\h ăn kơ yang. Mư\h rim bơngai ako\m tôm ‘no\h mă pơgơ\r. Lăp đơ\ng ro\ng tôm ch^ng chêng, bơngai kơdranh krao [ar ‘nu bơngai sư tơ oe\i tơ\ anăp gơ\ng ga păng ap^nh: Pơ đ^ măr sư hăm drơ\ng vă pơm tơmo\m ưh? Mư\h măr sư drơ\ng nơ\r, bơngai kơdranh hơvơn bơngai pơjau chă soi tơbe\h.

{ar ‘nu tơmo\m au oe\i tơ je# gre tơdrô. {ok pơjau oe\i tơ\ anăp, ti che\p kong găr păng ie\r, soi tơbe\h răh păng hơboch pơnăr ie\r 7 ‘măng tơ\ ge tơdrô đơ\ng no\h tơbe\h.

Nơ\r soi tơbe\h tơbăt hơdăh krao hơvơn yang kông yang đak yang nak yang hrêl atu\m hăm yang hơbang me\ [a\ yă [ok vang chă et sa atu\m lơ\m pơgơ\r tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h kơ măr sư, đơ\ng dang au tru\h ning nai kai ning mônh jing ‘nho\ng o\h pôm me\ [a\, chă đei tơdrong au to tơgum djru d^h băl, lôch er^h atu\m d^h băl.

Nơ\r soi tơbe\h đơ\ng kră pơlei lơ\m pơgơ\r tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h đe\i pơgơ\r tơ\ buôn Ako\ Dhông lơ\m ‘măng pơgơ\r Festival ch^ng chêng Tây Nguyên sơnăm 2017 ‘no\h lơ lau:  “Ơ…Yàng! Dang e\i kơto\ng Niê pơm ‘nho\ng o\h hăm kơto\ng Mlô. Pơve\i d^h băl tru\h so\k ko go kơdu\, et tơdrô tru\h sap, tôn ch^ng chêng d^ng tru\h kră pơlei athe\i pơdơ\h. Đơ\ng dang au măr sư jing ‘nho\ng o\h pôm me\ [a\, ‘mêm kơ eng d^h băl, pơtho khan d^h băl jang sa, đei tơdrong kiơ tơgu\m djru d^h băl, ư\h kơ đei chă tơple\h, jơ ‘năr chơt j^ pơve\i, đe\i tơdrong au to ư\h kơ gơ\h hu\t, atu\m d^h băl jang sa hơge\i păng tơ iung pơlei pơla ph^ tơto\ dơno\ ‘lơ\ng dơ\ng kơ jăp”.

Rup asoang lơ\m pơgơ\r et tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h đe\i pơgơ\r tơ\ buôn Ako\ Dhông lơ\m khe\i ‘năr pơgơ\r Festival ch^ng chêng Tây Nguyên 2017

Lăp đơ\ng ro\ng soi tơbe\h ăn kơ yang păng yang hơbang me\ [a\ yă [ok, [ok pơjau soi io\k kong chă tơ [ot ăn kơ măr sư, đơ\ng no\h soi tơbeh dơ\ng: “Ơ yang, [ar to\ kong au tơmam pơm kơnăl ăn măr sư pơkăp d^h băl, pơkăp hăm kơtum kơto\ng ‘nho\ng o\h, dôm bơngai vang [o#h kang bang kơ\l năr au, ‘nau jing tơmam pơm tơbăt ăn măr sư j^ ‘nho\ng o\h pôm me\ [a\ yă [ok, tơgoăt tơgoăl d^h băl tru\h so\k ko go kơdu\, lơ\m năr chơt hiôk dăh mă năr đei tơdrong j^ tơhroi”.

O|h H’Hoa Niê, oe\i lơ\m buôn Ako Dhong, phương Tân Lợi, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Dak Lăk tơbăt, nơ\r soi tơbe\h je\i jing nơ\r pơtă pơtăn ăn bre tơmo\m d^h băl ling lang ve\i kơ jăp găh tơdrong tơgoăt tơgoăl d^h băl ning nai kai ning mônh kơnh: “Tơdrong kăl hlo\h ‘no\h nơ\r soi tơbe\h ăn bre tơdăh tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h, lơ\m jơ ‘năr au, dôm tơmam drăm tôch kăp g^t, bơngai Êđê lăng tôch kơ jăp, ư\h kơ gơ\h chă pơma sa ư\h kơ [lep au to. Đơ\ng ro\ng et tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h au ‘no\h măr sư, [ar păh u\nh hnam păng [ar pơlei tơgoăt tơgoăl d^h băl kơ jăp, hơnhăk đei lơ tơdrong chơt hơ iă ‘nă hal”.

{ok pơjau tơ [ot ăn kong, pơma pơkă ăn măr sư păng ăn măr sư et tơdrô. Đơ\ng ro\ng ‘no\h [ar ‘nu me\ măr sư, lăp đơ\ng ro\ng ‘no\h rim bơngai lơ\m u\nh hnam păng rim bơngai vang năm chă et sa.

Lăp đơ\ng ro\ng et tơdrô, [ok pơjau soi tơbe\h hăm [ar ‘nu tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h atu\m hăm u\nh hnam păng rim bơngai le\ch jur năm tơ\ cham vă pơtăm ‘long. ‘Long rơ\ih io\k pơtăm au ‘no\h j^ ‘long Tơngiơ, tơbăt ăn tơdrong tơgoăt tơgoăl d^h băl kơ jăp kơ bre sư, u\nh hnam, kơtum kơto\ng đe sư.

O|h H’Hoa Niê, tơbăt: “Ư|h kơ đei ‘long yă kiơ nhen le\ ‘long Tơngiơ, hăp er^h tôch kơsot. Kơ yuơ lơ lo\h mư\h tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h au ‘no\h rơ\ih ‘long pơtăm tơgoăt tơgoăl kơ jăp [ar păh ‘nhong ‘no\h măr sư ‘no\h rơ\ih io\k ‘long Tơngiơ j^ kơ yuơ lơ lo\h văi”.

Pơtăm ‘long ‘no\h jing tơdrong pơgơ\r tuch luch lơ\m pơgơ\r tơmo\m kơ bơngai Êđê. Măr sư tơmo\m đơ\ng dang au jing ‘nho\ng o\h pôm me\ [a\. Lăp đơ\ng ro\ng pơtăm ‘long, kon pơlei vang chă et tơdrô, sa ‘nhe\m, so\ng por tơyông păng jo\h hơri chơt hơ iă ăn tơdrong tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h, hơpơi ăn măr sư tơgoăt tơgoăl d^h băl kơ jăp iăp kơtang.

Pơgơ\r tơmo\m pơm ‘nho\ng o\h kơ hơdrung Êđê vă tơbăt ăn jơhngơ\m đon tơgoăt tơgoăl d^h băl lơ\m er^h sa, oe\i sa kơ [ar păh kon pơơlei pơla rim hơdrung. Bơngai Êđê yom kiơ\ păng vei răk tơ [a\k mong tơdrong au đơ\ng jơhnơr au phiou jơhnơr mă to, tơdrong pơm au j^ kơ d^h băl sư vă d^h băl, ư\h khan vă đei tơdrong chă hơla au to ôh. Tơdrong pơgơ\r au tôch g^t kăl, ‘me\h vă rim răih bơngai oe\i sa m^nh nơ\r [ơ\r đon, ‘mêm kơ eng d^h băl, pơve\i d^h băl nhen le\ ‘nho\ng o\h pôm me\ [a\, chă đei tơdrong kiơ j^ tơhroi, ‘nhoi lăng băl, tơgu\m djru d^h băl lơ\m jơ ‘năr hiôk jơnap, dăh mă lơ\m jơ ‘năr mơmat tat.

Huệ ch^h io\k đơ\ng [a\ Dak lak + VOV4

Tơblơ\ nơ\r: Amazưt