VOV4.Bahnar - Tôl, plui tơlôp đei pơtăm lơ tơ\ mir ôr kơ lơ hơdrung bơngai kon kông to\k bo\k oei erih jang xa tơ\ bri kông Trường Sơn -Tây Nguyên. Ưh adro# jing tơmam xa rim năr, mă plui tơlôp đei pơm tơmam pơre tơdra, ‘măn yua lơ\m tơdrong erih. Yuơ noh, jăh vă akhan, plei plui tơlôp kro noh jing tơmam yua kăp g^t joh ayo\ kơ dôm hơdrung bơngai tơ\ Tây Nguyên.

            Lơ\m joh ayo\ tơmam xa, tôl, plui đei yua ‘măn pai tơ[ăng xa ‘lơ\ng nham hloh. Plei tôl tih đei kuer io\k hơkâu lơ\m lăm tăh ‘nhe\m dăh mă ka pai xa. Tôl tih jing tơmam ‘măn pai xa păng jing hloi tơmam ‘măn pơro\ guăng ‘lơ\ng vă ‘măn dôm tơmam pai xa. Tôl ‘ngam, pơn^k đak ‘lơ\ng pơm ăn kơ tôl jing [âu phu, ‘lơ\ng ăn tơmam pai xa lơ\m tơdrong et xa kră xơ\ kơ kon pơlei.

            Truh pơyan ‘long pơtăm đei lơ plei, unh hnam xa ưh kơ đ^ noh axong răh ăn đe nai chă xa. Đe yak găn trong, [ôh mir đei lơ tôl lơ plei noh apinh tơm mir pe\ minh [ar to\. Mưh tơm mir hru\l noh pe\ mơ\n mă lei athei pơm tơdra vă tơroi ăn kơ tơm mir băt noh ưh kơx^ pe\ tơtông ôh, hăm trong [ônh noh io\k ‘măn minh [ar to\ hơ[o, minh [ar plei pro... Băt todrong mă âu, tơm mir lui, âu noh bơngai mă po juăt pe\ vă chă xa, ưh kơx^ đe tơtông vă te\ch ôh, noh ưh đei kiơ.

            Jang mir hơnơ\ng đei atu\m roh. Mir atu\m roh, [ar tơ ‘ngla mir pơkăp kơdih: Tôl plui găh hnam âu rok găh roh mir hnam găh to, chôh pơkao kơtuen plei noh tơm mir găh to gơh pe\ xa, ưh đei apinh ôh. Tơm mir [ar păh duh axong băl tơmam choh pơtăm đei lơ\m minh pơyan. Đe xư kơchăng tơplih băl hăm lơ trong: ‘măn lơ\m hơkă ‘nhăk axong ăn đe tơ\ hnam, pe\ axong ăn tơ\ mir dăh mă kơdih chă pe\ minh [ar to\ plei tơ\ mir [ơ\t [ơ\t mir ưh đei măt tơ\ noh.

Lơ\m [ar hơdre\ch plei noh plui tơlôp pơyua hloh. Kon pơlei pe\ plui vih xa, plei mă yơ lăp kơ măt noh ‘măn ăn hăp mă kră, mă kro pơtơm pe\ vih vei răk, pơm tơle\ch tơmam yua lơ\m erih xa kơ kon bơngai. Đe io\k đ^ xuơ lơ\m lăm ‘nhăk xơ\k tơ\ to# đang kơ noh kơtol ăh hơdra unh vă vei răk păng pơm ăn đak pơn^k plui gơh găm ‘lơ\ng kơlih tơlôp đei ‘nhui hram tăp dăr.

            Plui tơlôp kro jing tơmam pơyua pơjing um ai kăp g^t kơ joh ayo\ hơdrung bơngai. ‘Nguaih kơ tơdrong ‘măn văk đak, tơlôp jing tơmam pơyua hloh lơ\m unh hnam. Plui tơlôp ie\ ‘lơ\ng pơm tơmam pơxuh ngôi ăn đe hơ ioh, pơm pơnhan xo\ng xa, ‘măn chăo pơ iu\. Tơlôp tih noh che\p por năm jang tơ\ mir, ‘măn phe. Tơlôp đei cho# hăm 1 pôm kong ăh anih teh noh đe ‘măn phe vă xoi tơbeh ăn kơ yang hri.

            Hăm hơdre\ch tơlôp kơjung, kăt kơđeh ‘măn bơ\ tơmam to\ng phe, ‘măn phe. Plui tơlôp kră, kơđoh hơ[ơ\l, đei tơxu lơ\m lăm noh đe ‘măn pai por, pai tơyông; đei tơlôp ‘măn tơmam xa ăn kơ ier. Đei tơlôp ‘măn hơ\t; đei tơlôp đe io\k bơ\ hơdru\ng rong xem, ‘măn tơmam năm hơxei văh ka. Bơngai Ê Đê kăt tơlôp jing tong ane#, đe hơdruh che\p kơđoh tơlôp ‘măn hơxuang, pơjing trong tơkơi đak ro vă jro lơ\m ge xik tơm jong ăn tơmoi et xo#.

            Hăm kon pơlei, tơlôp jing tơmam ‘măn đak noh lăp hloh. Rim năr, bơngai drăkăn duh năm văk đak, ăh pơgê hrôih adrol kơ năm jang dăh mă ăh kơsơ\ măng đơ\ng ro\ng vih đơ\ng mir. Đe pơmai, đe me\ ‘nhăk tơlôp jur tơ\ đak hơdra#m hlăng ‘lơ\ng đei tơnglăng bơ\ đơ\ng đing phat vă chă văk đak pu\ ‘nhăk vih tơ\ hnam.

            Jăh vă akhan, tơlôp jing tơmam đei kon pơlei pơjing lơ tơmam yua kăp g^t lơ\m unh hnam, jing tơmam pôk chrih chrai đơ\ng yang hơpang cham char pơxư\ ăn kon bơngai tơring groi kông. Tơlôp đei um ai kơdih guăng ‘lơ\ng mă oei đei hơmet pơ ro\ vă kơ ‘lơ\ng măt lăng. Noh jing dôm plei tơlôp đei tăh lơ\m kơdu\ng hre tanh dăh mă tăh lơ\m kơdu\ng tanh, tơlôp đei chrăh pơro\ dônh um pơkao tôch ‘lơ\ng.

Lơ\m lơ tơdra kơ bri kông noh athei tơroi truh kơ plui tơlôp. Tơlôp noh tơmam tơm vă pơjing tơmam pơre tơdra kăp g^t đơ\ng lơ hơdrung bơngai. Plei tơlôp cho# hăm rim tơmam pơre nơ\r jing anih tơguăt pơjing tơdra hăm dôm tơdrong pơ ‘lơ\ng vang vơch kơ tơdra hri.

            Tơlôp oei đei chih lơ\m tơdrong pơđơ\k pơro\, pơm pơ ‘lơ\ng ăn kơ nơ\r pơma xa kơ kon pơlei. Oei lơ\m tơdrong hơ ‘mon kră xơ\, hơdre\ch plei âu jing pơtih ăn đon bơnôh tơguăt tơguăl đơ\ng dôm hơdrung bơngai ‘nho\ng oh.

Lan chih păng rapor