Truh tơ\ Bồ Liêng mơ\ng jơva ching chêng drăkăn K’Ho
Chủ nhật, 00:00, 12/04/2020

VOV4.Bahnar - Kiơ\ khôi kră xơ\ kơ bơngai K’Ho, tơdrong tôn ching chêng noh yuơ bơngai drănglo io\k jang. Mă lei, tơ\ kueng kơpho# Bồ Liêng, th^ tra#n Đinh Văn, Lâm Hà, Lâm Đồng noh pơjing đei minh khul tôn ch^ng chêng drăkăn. Lơ xơnăm kơ âu, khul tôn ching chêng âu hlôi tơgop keh kong ăn dôm lêh ako\m juăt jue dăh mă dôm tơdrong ako\m kăl kơ tơring.

Rơneh păng tih vơ\ lơ\m cham char joh ayo\ ch^ng chêng kơ bơngai K’ho tơ\ th^ tra#n Đinh Văn, apu\ng Lâm Hà, dêh char Lâm Đồng, pơmai Ka Phen hlôi kloh kle\ch hăm tơdra hơxuang, hơdu ‘lơ\ng hăm tơdra hri kră xơ\ yuơ yă păng me\ pơtho ăn. Mă lei ưh đei pơdơh [ơ\t doh, pơmai oei ‘meh vang ako\m tôn ch^ng chêng nhen đe ‘nho\ng po hloi.

Kiơ\ lơ xơnăm vang ako\m lơ\m khul tôn ch^ng chêng tơ\ tơring, pơmai hăt hot chă ho\k hơlen rim tơdra ch^ng chêng, dôm [ai chêng juăt jue đơ\ng dôm bơngai kloh kle\ch ‘lo\ xơnăm. Mă kăl, pơmai Ka Phen  pu\n ai đei 'nho\ng noh nge# nhơ\n ưu tu\ K’Bes – kang [o# pơgơ\r găh tơdrong joh ayo\ kơdo\ xuang kră xơ\ kơ Anih jang Joh ayo\ Tơplo\ng kơdâu – Tơroi tơbăt apu\ng Lâm Hà pơtho tôn ch^ng chêng noh tôch juaih. Truh dang ei, pơmai hlôi vang ako\m pơdăh kloh kle\ch lơ [ai chêng 6 juăt jue păng pơtoi ho\k [ai chêng 2. Noh jing dôm [ai chêng adro# đei 2 ‘nu đe\ch tôn, atu\m hăm dôm tơmam tôn nai nhen kơm boăt (keng plui 6 đing), ‘lal (rkèl) mă đei tơdra hăm dôm tơdrong joh ayo\ kăp g^t.

Pơmai Ka Phen tơroi, adrol ki, bơngai K’Ho akhan, tôn ch^ng chêng noh tơdrong jang kơ drănglo. Yuơ đon kơche\ng âu mă lơ drăkăn ưh kh^n ho\k tôn ching chêng. Mă lei, pơmai hlôi găn hloh dôm tơdrong chere âu vă pơm kiơ\ tơdrong lăp po. Truh dang ei, ưh adro# băt tôn ching chêng kloh kle\ch hăm dôm [ai chêng mă pơmai oei jing bơngai tôn chêng “yo\ng” noh jing chêng chơng 5 to\ chêng kơleh lơ\m hơmru\k ching chêng 6 to\. Ke\ đei tơdrong mă âu, Ka Phen tôch hmach bơnê kơ nge# nhơ\n K’Bes (tơ\ hnam juăt krao Bèp Diệp) hlôi dăp đon dăp bơnôh pơtho pơhrăm: “Inh tôch hmach bơnê kơ Bèp Diệp păng [ă inh hlôi pơtho ăn kơ inh băt tôn ch^ng chêng juăt jue vă pơtho ăn kon xâu ning nai kơnh. Inh hơpơi, chăl kon xâu, duh nhen chăl inh athei hơnơ\ng vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ juăt jue kră xơ\ mă yă [ok pơxư\ ăn noh ch^ng chêng. Bơ\n noh chăl mơlôh, athei băt hơdăh tơdrong vei răk păng hơto\k juăt jue joh ayo\ ch^ng chêng, vă joh ayo\ juăt jue âu oei ling lang hăm chăl kon xâu ning mônh kơnh”

Iung jing tơ\ pơlei Bồ Liêng ăh xơnăm 2011, dang ei noh Kueng kơpho# Bồ Liêng, th^ tra#n Đinh Văn, apu\ng Lâm Hà (dêh char Lâm Đồng), Khul tôn ch^ng chêng drăkăn th^ tra#n Đinh Văn dang ei đei 12 ‘nu, hăm xơnăm đơ\ng 30 truh 50.

Truh dang ei, dôm bơngai lơ\m Khul tôn ch^ng chêng drăkăn th^ tra#n Đinh Văn hlôi kloh kle\ch dôm [ai chêng tơm noh: Gùng me (Xơng tơmoi), Cing ting (Xo# đei jơnei) păng Rơhrach (Tơpuh xem) păng minh [ar [ai chêng nai…

Kiơ\ kơ nge# nhơ\n ưu tu\ K’Bes, kang [o# pơgơ\r găh tơdrong joh ayo\ kơdo\ xuang kră xơ\ kơ Anih jang Joh ayo\ Tơplo\ng kơdâu – Tơroi tơbăt apu\ng Lâm Hà noh, vă tôn đei minh [ai chêng kloh kle\ch noh ưh kơ [ônh ôh, mă athei pơhrăm tôch kơ hrat.

Tơdrong kăp g^t hloh lơ\m tôn ch^ng chêng noh kih thuơ\t hrau tơdra, găh âu hăm găh to athei tơtơl thoi yơ mă tro\. Hăm pơmai oh drăkăn pơhrăm tôn ch^ng chêng noh roi tơnap hloh. Mă lei hăm đon băt kơ joh ayo\, ‘meh răk vei tơdrong juăt jue joh ayo\ kon pơlei K’ho po, đe pơmai oh lơ\m khul tôn ch^ng chêng Kueng kơpho# Bồ Liêng hlôi ho\k đei păng pơm gơh tơdrong mă âu: “Pơtêng hăm drănglo noh đe pơmai oh drăkăn đơ\ng ‘nao rơneh khe\ tơ\ oei unh om, đe ye\t oei minh anih đe\ch, ưh đei chă vih vơ\t tơ\ âu tơ\ nai ôh, đei tơdrong kiơ kăl noh krao truh hloi. Noh ako\m khul tôn ch^ng chêng tôch [ônh. Khul tôn ch^ng chêng drăkăn, pơdăh tôn ch^ng chêng duh vă hơto\ hăm khul tôn ch^ng chêng drănglo mơ\n, đe xư pơhrăm kloh kle\ch nhen khul drănglo hloi, phơ pho\ pơhrăm oei rơbot tơdra tenh hloh pơtêng hăm khul tôn ch^ng chêng drănglo”.

Kiơ\ kơ [ok K’Thế, Pho\ kơdră Anih jang Joh ayo\ Tơroi tơbăt – Tơplo\ng kơdâu apu\ng Lâm Hà, dêh char Lâm Đồng, đơ\ng kră xơ\, drăkăn K’Ho duh tôn ch^ng chêng, mă lei ưh đei lơ ôh. Lơ\m dôm ‘năr ako\m g^t kơ pơlei pơla, đe pơmai oh yơ băt tôn ch^ng chêng adoi đei axong hơko\m pơdăh atu\m hăm drănglo. Tơdrong ‘lơ\ng kơ khul tôn ch^ng chêng drăkăn noh đe xư rơdu, rơmuơn, đe xư rơbot tơdra ch^ng chêng tenh hloh. Khul tôn ch^ng chêng drăkăn pơ ‘nam pơhrăm, tôn tôm dôm [ai chêng, đe xư xơkơ\t khul duh guăng hloh kơ khul tôn ch^ng chêng drănglo, hru\k hơbăn ao juăt jue duh guăng hloh mơ\n: “Lơ\m khei ako\m pơlong tôn ch^ng chêng kơ dêh char, kơ tơring lơ\m dôm xơnăm tơje# âu, nhôn adoi pơtruh khul tôn ch^ng chêng drăkăn năm pơlong, đe xư to\k pơdăh tơ\ chơnang tôch guăng, lơ\m pơdăh ăh chơnang noh nhôn pơgơ\r jing hơnăn tro\ [lep hăm khôi ako\m juăt jue kră xơ\ nhen bơ\ gơ\ng, cho# xik tơm păng ‘măn tơmam xa kon kông, đe pơmai oh tôn kloh kle\ch dôm [ai chêng tơm. Athei pơtoi pơtho nge# nhơ\n tôn ch^ng chêng noh drăkăn, đ^ chăl mă âu truh chăl mă nai lơ\m rim pơlei pơla nhen khul tôn ch^ng chêng drăkăn Kueng kơpho# Bồ Liêng, dăh mă khul tôn ch^ng chêng pơlei Sre Nhác jing tơdrong kăl jang vă vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ ch^ng chêng juăt jue”.

Đơ\ng năr đei Anih jang Joh ayo\ Tơroi tơbăt – Tơplo\ng kơdâu apu\ng Lâm Hà lui ngeh, pơtruh khul tôn ch^ng chêng drăkăn Kueng kơpho# Bồ Liêng vang năm pơlong tôn ch^ng chêng tơ\ dêh char Lâm Đồng păng dôm tơring nai lơ\m dêh char, tơmam hơpăh kơ khul hlôi đei lơ, đơ\ng hla bar pôk bơnê, hla kơ tơbăt đơ\ng dêh char păng dôm tơring noh adoi đei ngăl. Ke\ đei jơnei âu noh yuơ khul tôn ch^ng chêng pơ ‘nam ho\k pơhrăm, chă pơhrăm găh tơdrong ako\m lơ\m tơdrong pơdăh duh tơnăp, păng [enh kơ tơdrong joh ayo\ tro\ [lep hăm joh ayo\ juăt jue kră xơ\.

Hăm đon lăp păng xơnong jang tơnăp, khul tôn ch^ng chêng drăkăn K’ho tơ\ Kueng kơpho# Bồ Liêng, th^ tra#n Đinh Văn, apu\ng Lâm Hà, dêh char Lâm Đồng hlôi tơbang đei um ai joh ayo\ kăp g^t kơ bơngai K’Ho, atu\m hăm noh tơgop hơto\k pơ ‘lơ\ng ăn tơdrong jang joh ayo\ tơ\ tơring.

Lan chih păng rapor 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC