VOV4.Bahnar - Hăm kon pơlei Hrê tơ\ tơring găh pơmơ\t dêh char Quảng Ngãi, jơva ching chêng jing nơ\r pơma kơ đon bơnôh, jing tơmam graxia tơroh đon bơnôh đơ\ng kon pơlei hăm yang hơpang. Oei dôm tơdra hri ta lêu, ka choi juăt jue duh [enh kơ jơhngơ\m đon, tơdrong hơpơi kăp g^t kơ kon pơlei Hrê. Dang ei, đe kră tơ\ tơring âu duh oei hăt hot hăm tơdrong pơtho pơdjoi ăn kon xâu mơlôh.

Kon pơlei Hrê tơ\ thôn Làng Teng, xăh Ba Thành, apu\ng Ba Tơ, dêh char Quảng Ngãi hơnơ\ng ako\m lơ\m tơdrong “Vei răk tơ[ăk mong kơjă joh ayo\ kơ thôn Làng Teng” ăh rim ‘măng đei lêh ako\m. Nhen ăh Têt âu ki, lêh ako\m kăp g^t kơ bơngai Hrê noh xoi kơ yang đak, yă [ok dơnơm păng xa têt. Bơngai Hrê lăng âu jing lêh pôk bơnê kơ yang hơpang, yă [ok dơnơm hlôi pring vei ăn kon pơlei tơjra#m pu\n ai; hơpơi ăn xơnăm ‘nao xơnêp xơnoa, grăng pran. Đơ\ng ro\ng kơ xoi tơbeh kơ yang, lơ\m hnam kơjung juăt jue, kon pơlei atu\m et xik drăm, pơma dơnuh chơt hơ iă, xut le# dôm tơdrong ưh hơ iă lơ\m xơnăm xo, atu\m tơre\k truh dôm tơdrong ‘lơ\ng xơđơ\ng. ‘Nho\ng Phạm Văn Sây, tơ\ thôn Làng Teng, xăh Ba Thành, apu\ng Ba Tơ, dêh char Quảng Ngãi akhan, hăm bơngai Hrê, kơpô jing kon tơrong graxia tơguăt kơjăp hăm tơdrong erih kon pơlei. Adrol kơ xa Têt pơlei, rim unh hnam xoi tơbeh kơ hơdrong kơpô ‘mơ\i: (Kon pơlei Hrê tơ\ âu xoi tơbeh kơ kơpô to\k minh xơnăm ‘nao pran hloh. Hơpơi ăn kơpô chă xa, chă pơchoh pran kơtang, ưh đei [ơm pơrang. Xoi tơbeh đei ier hơpơi pring vei ăn kon yang tơguăt hăm kon pơlei H’rê tơ\ âu.)

Lơ\m dôm năr lêh têt, tơpen, hơbăn văr, ao tanh guăng ‘lơ\ng hloh yuơ đe me\, đe pơmai tanh pơro\ lơ\m xơnăm đei kon pơlei tơle\ch hru\k pơguăng. Rim um pơro\ ‘lơ\ng dok lu\k lơ\k hăm lơ pơn^k brê, kok, găm. Yă Phạm Thị Điền, 70 xơnăm bơih mă lei rim năr duh oei hăt hot hăm tơdrong tanh brai vai khăn juăt jue kơ bơngai Hrê. Yă Điền jing minh lơ\m to\ xe\t bơngai kloh kle\ch kơ Làng Teng oei răk vei đei tơdrong tanh brai păng pơtho ăn kon xâu:  (Inh tanh đơ\ng oei ‘la#p. Yă inh xơ\ pơtho ăn kơ inh, adro# gơh dui brai, vai khăn đe\ch. Dang ei noh inh tanh ‘lơ\ng hloh, pơtho ăn đe kon xâu chă tanh. Inh tanh hơnơ\ng, ưh đei le#. Oei erih noh oei tanh đe\ch.)

Đei bơngai me\ pơtho tanh brai, kon hơdruh yă Điền noh Phạm Thị Sung hlôi pơih pơjing shop Hrê ngay tơ\ pơlei pơla, thôn Làng Teng, xăh Ba Thành. Hơbăn ao kon kông, tơmam pơm jang, bro\ kon kông... tơguăt hăm tơdrong erih bơngai Hrê đei pơmai Sung tơbang păng te\ch lơ ăn tơmoi đơ\ng ataih je#. Dôm tơmam drăm âu, te\ch roi năr roi lơ. Lơ pơmai oh Hrê tơ\ Làng Teng, xăh Ba Thành gơnơm noh mă đei thêm jên, hơto\k tơdrong erih unh hnam. ‘Nâu duh jing trong vă bơngai mơlôh nhen Phạm Thị Sung jang răh mu\k drăm, tơgop vei răk răh kơjă joh ayo\ juăt jue kơ bơngai Hrê: (Inh pơih shop âu, tơgop lơ\m tơdrong vei răk um ai joh ayo\ kơ bơngai Hrê. Ưh adro# vei răk tơ[ăk mong tơdrong jang kơ bơngai Hrê đơ\ng chăl âu truh chăl nai mă oei pơjing tơmam drăm pơyua xơđơ\ng kon pơlei tơ\ âu.)

Dang ei, pơhlom  70% kơxo# măt bơngai kơ apu\ng groi kông Ba Tơ noh bơngai Hrê. Mu\k drăm joh ayo\ juăt jue kơ bơngai Hrê ‘lơ\m hơ iă. Atu\m hăm lêh ako\m, khôi juăt kơ pơlei pơla atu\m hăm lơ bro\ kon kông noh bơngai Hrê oei răk vei lơ tơdra hri ta lêu, ka choi  kăp g^t. {ok Trần Trung Triết, Kơdră Anih vei lăng kon pơlei apu\ng Ba Tơ, dêh char Quảng Ngãi ăn tơbăt, tơring pơtoi tơre\k găh tơdrong jang vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ kăp g^t tơguăt hăm hơto\k tơmang pơhiơ\: (Tanh brai Hrê Làng Teng đei xơkơ\t jing Mu\k drăm joh ayo\ kăp g^t kơ teh đak. ‘Nâu duh jing trong vă vei răk tơ[ăk mong. Apu\ng pơgơ\r pơih lăm pơtho, tanh brai, pơtho bơngai jang, pơm trong hiôk ăn đe ye\t hơto\k tơdrong jang. Tơ\ anăp noh vei răk tơdrong jang, đơ\ng ro\ng kơ noh hơto\k kiơ\ trong jang mu\k drăm. Mă kăl noh vei răk tơ[ăk mong um ru\p joh ayo\ kơ kon pơlei tơguăt hăm hơto\k tơmang pơhiơ\ kơ tơring).

                    Lan chih păng rapor