VOV4.Bahnar - Tơ̆ Kon Tum, Anih tơm Mŭk drăm Joh ayŏ, Anih tơm Joh ayŏ, Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆ 'nao pơgơ̆r Hop akŏm – Pơma đam xơkơ̆t tơdrong vei răk tơƀăk mong kơjă cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên. Vang năm akŏm đei dôm bơngai jang dơnơm hơlen akŏm găh joh ayŏ kră xơ̆; tang măt ăn đe ngê̆ nhơ̆n kră xơ̆ atŭm hăm Anih Joh ayŏ, Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆ 5 dêh char tơring Tây Nguyên. Rim bơngai khoa hŏk, rim bơngai jang vei hơlen hlôi tơbang hơdăh dôm tơdrong đei jơnei duh nhen dôm tơdrong oei tơjruh lơ̆m khei năr âu ki, đơ̆ng noh tơlĕch dôm tơdrong pơkăp, trong jang vă tơchơ̆t hơdăh tơdrong kăp gĭt kơ tơring Tây Nguyên vă vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ juăt jue.
Pơma ăh jơ Pơma đam, ƀok Nông Quốc Thành – Phŏ Kơdră Anih tơm Mŭk drăm Joh ayŏ, (Anih tơm Joh ayŏ, Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆ ) 'meh vă rim bơngai jang khoa hŏk, tang măt ăn dôm anih jang tơ̆ dôm dêh char Tây Nguyên tơpăt hăt hot pơma đam, xơkơ̆t tơdrong jang vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên. Atŭm hăm noh, băt hơdăh dôm tơdrong tơnap tap lơ̆m khei năr truh, khĭn păng tơpăt tơlĕch dôm trong jang gơh rơgei, pơjing dôm kơjă 'nao kăp gĭt lơ̆m pơm jang kiơ̆ dôm tơdrong tơlĕch jang đei jơnei ăn tơdrong vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên.
Lơ̆m jê̆ 16 xơnăm đơ̆ng rŏng kơ năr Cham char joh ayŏ Chĭng chêng Tây Nguyên đei UNESCO xơkơ̆t jing Mŭk drăm pơdjoi kăp gĭt păng Mŭk drăm đon bơnôh kơ kon bơngai, Anih tơm Joh ayŏ, Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆, jơnŭm pơgơ̆r tơring atŭm hăm anih jang Joh ayŏ kơ 5 dêh char Tây Nguyên hlôi pơm jang lơ tơdrong jang vă vei răk tơƀăk mong kơjă mŭk drăm joh ayŏ. Kăp gĭt hloh noh dang ei lơ khôi et xa, khôi xoi tơbeh juăt jue duh oei đei kon pơlei tơ̆ tơring vei răk, iŏk yua lơ̆m tơdrong erih rim kơ năr. Atŭm hăm noh, kơ hrĕng lăm pơtho pơdreh chĭng chêng, hơxuang, hơmet ming chêng... hlôi đei pơih hăm tơdrong vang akŏm đơ̆ng kơ rơbâu 'nu bơngai. Hơdăh nhen tơ̆ dêh char Kon Tum, lơ̆m kơsô̆ 622 pơlei kon kông noh đei truh hloh 500 pơlei đei chĭng chêng, hăm kơsô̆ lơ tŏk truh kơ 2.100 hơmrŭk.
Atŭm hăm tơdrong đei jơnei tơgăl kơ pôk bơnê, rim bơngai tang măt vang năm Hop akŏm – Pơma đam duh tơbang lơ tơdrong tơnap tap lơ̆m tơdrong vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên, nhen: cham char joh ayŏ pơlei pơla ƀơm tơpăi; hnưr bơngai băt kloh klĕch găh khôi juăt kră xơ̆ roi năr roi pă đei lơ lơ̆m kơplăh đe mơlôh noh tam mă kơchăng xơng iŏk tơdrong pơhrăm pơdjoi; tơdrong tơrĕk đơ̆ng hơtŏk tơ iung mŭk drăm păng hơtŏk joh ayŏ tam mă đei xek tơlang trŏ ƀlep... Kiơ̆ bơngai jang hơlen joh ayŏ kră xơ̆ Bùi Trọng Hiền, noh vă vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên, adrol hloh noh kăl rơih đei dôm trong jang đei jơnei tơnăp: “Pơtih nhen pơlei A đe xư ưh kĕ đei jên mă lei đe xư dăp đon dăp bơnôh hăm khôi juăt kră xơ̆ et xŏng ƀa 'nao noh rim xơnăm Teh đak axong ăn đe yĕt kon jên vă pơtoi pơgơ̆r et xŏng ƀa 'nao. Adrô̆ minh pôm kơpô đĕch. Dăh tơgŭm đe yĕt pơtoi khôi juăt mă noh kơlih mưh ưh đei plang kon tơrong noh tơpă ưh đei jing tơdrong xoi tơbeh ôh. Đei tơring kon pơlei hlôi tơplih bơih, tơplih đon lui pă đei oei et brư̆ bơih noh gô ưh đei akŏm hơmet lơ̆m mă noh. Dôm tơdrong yơ oei răk vei tơdrong lui xo xơ̆ kơ pơlei pơla noh Teh đak gô axong vei răk lơ̆m tơring mă noh, thoi noh đe mă krao vei răk tơƀăk mong, akŏm thoi noh mă đei jơnei hloh”.
Kiơ̆ đơ̆ng tơdrong Hop akŏm – Pơma đam vă xơkơ̆t tôm tơdrong vei hơlen đơ̆ng teh đak lơ̆m tơdrong vei răk tơƀăk mong kơjă mŭk drăm joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên đơ̆ng đei xơkơ̆t truh dang ei; Hơtŏk tơdrong hlôh vao hăm kang ƀô̆, đei jơnei lơ̆m tơdrong vei lăng hăm dôm mŭk drăm joh ayŏ đon bơnôh đei UNESCO chih pơkăp pơma atŭm păng Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên pơma adrô̆; Xơkơ̆t trong jang, xơnong jang, tơdrong pơkăp jang lơ̆m khei năr truh vă pơtoi vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên kiơ̆ pơkăp lơ̆m hla bar chih pơtruh hăm UNESCO; Pơma dơnuh, tơroi găh tơdrong hlôh vao lơ̆m tơdrong vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên vă pơklaih dôm tơdrong tơnap tap, tơhlăk tơhlĭn lơ̆m tơdrong vei lăng, atŭm hăm noh hơtŏk jang hadoi đơ̆ng dôm tơring atŭm đei mŭk drăm hlôi đei pơkăp hơnăn hăm dôm tơdrong đei tơrĕk truh tơdrong juăt jang.
Jơnŭm pơgơ̆r Hop akŏm – Pơma đam xơkơ̆t tơdrong vei răk tơƀăk mong kơjă joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên adoi chih iŏk lơ nơ̆r tơgop đơ̆ng dôm bơngai juăt jang, bơngai jang hơlen găh joh ayŏ kră xơ̆ păng tang măt ăn Anih jang Joh ayŏ dôm dêh char nhen: đei trong pơkăp tơgŭm rim khei, rim jăl jang ăn đe ngê̆ nhơ̆n, bơngai tơgop jơhngơ̆m lơ̆m tơdrong vei răk tơƀăk mong kơjă kăp gĭt mŭk drăm joh ayŏ; Anih tơm Joh ayŏ, Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆ pơtoi tơrĕk pơm jang vă vei răk tơƀăk mong kơjă mŭk drăm joh ayŏ kăp gĭt kơ Cham char joh ayŏ chĭng chêng Tây Nguyên. Lơ̆m noh akŏm ăn tơdrong pơtho pơhrăm, tơroi tơbăt; pơm trong hiôk axong bơngai jang vă dôm tơring pơm jang đei jơnei găh tơdrong vei răk tơƀăk mong kơjă mŭk drăm joh ayŏ kăp gĭt tơguăt hăm hơtŏk tơdrong erih ăn kon pơlei.
Lan chih păng pơre nơ̆r
Viết bình luận